In een genre dat op zich al behoorlijk niche is, heeft Pantheïst onder leiding van opperhoofd Kostas Panagiotou al altijd eigengereid zijn weg gezocht. Daar waar bands als Shape Of Despair of Slow – die beiden tot mijn favoriete bands behoren dus dit is niet als kritiek bedoeld – zich eerder aan de typische genre-elementen van de funeral doom houden, gaat Pantheïst graag op avontuur. Ook op Closer To God horen we weer prachtige muziek die nog steeds in de funeral doom haar wortels vindt, maar zich daar helemaal niet toe beperkt.
Voor Closer To God vond Pantheïst inspiratie in de lange lockdown en de onvervulde nood aan verbinding die de mens, zeker in deze concrete context, ervaart. Die onvervulde nood ligt aan de basis van het voor dit genre typische gevoel voor melancholie, maar brengt ook een gevoel van verlangen met zich mee. Dergelijke gevoelens zijn universeel, maar even goed erg intiem en persoonlijk. Weemoed en troost doorleven dit album en geven het gevoel dat je niet alleen bent in je eenzaamheid, midden in de futiliteit van de zo drukke aarde in het oneindige universum, en reikt het troostend de hand. Deze humane dimensie zorgt ervoor dat Pantheïst ook op filosofisch-psychologisch vlak afwijkt van de meeste van zijn genregenoten. De muziek biedt eerder een uitweg naar een plek waar het alvast iets minder duister is dan te verdrinken in de donkerste hoeken van de ziel.
Maar hoe klinkt de muziek op Closer To God dan eigenlijk? Hoewel de samenstelling van de band in vergelijking met Seeking Infinity (2018) helemaal veranderd is, klinkt Pantheïst nog steeds als Pantheïst. De grunt van Kostas bevat nog altijd de contradictie van sereniteit en intensiteit en ook zijn innerlijke monnik laat hij regelmatig horen (en het is prachtig wanneer deze samen hun (wan)hoop bezingen). Ook de religieuze sfeer is volop aanwezig.
Opener Strange Times begroet ons al meteen met een betoverend mooie a capella melodie die een sacrale sfeer oproept. Na invallen van gitaar en drum wordt de beginmelodie gaandeweg verrijkt met extra elementen en vatten we een muzikale reis van een goede 23 minuten aan die uit een aantal trage muzikale bewegingen bestaat. Het nummer golft van rustigere, meer progressief getinte klanktapijten naar een bij momenten massief geluid waarbij gitaarmuur en kerkorgel elkaar versterken. Speciale vermelding voor wat gebeurt na een tiental minuten: een uitbarsting waarin de verwrongen grunt van Kostas opgekropte emotie uitschreeuwt op een pracht van een riff, kippenvel in het kwadraat!
Het hierboven vermelde troostende gevoel komt sterk terug in het afsluitende Of Stardust We Are Made (and to Dust We Shall Return). De spacey gitaarklanken worden al snel ingeruild voor kerkorgel waarop Kostas met zijn gedragen, liturgische stem in sfeervolle harmonieën mijmert terwijl de intensiteit van de muziek gaandeweg toeneemt. Het nummer bereikt zijn climax wanneer de grunt zich laat horen; zoals in het voorgaande nummer ebt de instrumentale intensiteit echter weg en sluit het nummer rustig af, dit keer met piano. Troost en sereniteit, en niet woede of wanhoop, hebben de overhand wanneer de laatste noten wegsterven.
Met Closer To God geeft Pantheïst ons een album dat voortgekomen is uit gevoelens die velen vandaag ervaren. Maar voor mij persoonlijk is de specifieke context niet de kracht van de muziek. Het is donkere gevoelsmuziek die tegelijk een lichtpunt in de duisternis is, of dit nu gelinkt is aan een virus, emotionele-psychologische problemen of een relatiebreuk. Pantheïst schreeuwt, luistert en gaat met je mee. Voor mij een van de hoogtepunten van het jaar.
Score:
92/100
Label:
Melancholic Realm Productions, 2021
Tracklisting:
- Strange Times
- Erroneous Elation
- Wilderness
- Of Stardust We Are Made (and To Dust We Shall Return)
Line-up:
- Jeremy Lewis – Gitaar
- John Devos – Drum
- Kostas Panagiotou – Stem, keyboards
- Matt Strangis – Basgitaar
- Nereide – Gitaar
- Andrei Oltean – Fluit (gastmuzikant)
Links: