Het gebeurt niet elke dag dat je een album van je favoriete band mag recenseren. Met The Ghost of Orion is deze droom voor mij echter uitgekomen. My Dying Bride was de allereerste metalband die het muzikale weefsel van mijn hart heeft geraakt en die liefde is nooit bekoeld. Meer nog: naar mijn bescheiden mening is het één van die zeldzame bands die nog nooit een ondermaats album heeft uitgebracht. Daarenboven zijn Turn Loose the Swans en Songs of Darkness, Words of Light met enige voorsprong de twee albums waar ik het vaakst naar luister. Maar My Dying Bride is meer dan zomaar muziek. My Dying Bride is een melodisch sentiment van bodemloze tristesse, hartstochtelijke liefde, onmeetbare woede en troosteloze deceptie. Een plek waar je al je emoties kan loslaten, een trouwe metgezel in donkere tijden (en die heeft iedereen wel eens nodig, nietwaar?), een lijdensweg van leed tot loutering. My Dying Bride schenkt geen vreugde, maar verjaagt de demonen uit het hart en brengt rust in het hoofd.
Word ik nu te persoonlijk? Absoluut, en dat is hier hoegenaamd niet misplaatst. My Dying Bride ademt namelijk emotie, bloedt emotie, leeft emotie en sterft emotie. Ja, ik voel een band met deze band, laat dat duidelijk zijn. Ik zal dan ook mijn uiterste best (moeten) doen om zo objectief mogelijk te blijven bij de bespreking van het nieuwste album van deze doommetalgiganten. Beste lezer, laat mij de gids zijn die u doorheen dit tranendal zal loodsen.
Dit jaar bestaat My Dying Bride precies 30 jaar. Een lange geschiedenis gevuld met kwaliteitsvolle doom metal, zonder dieptepunten maar wel met de nodige verrassingen. Deze doomtitanen uit Yorkshire (Noord-Engeland) worden beschouwd als de grondleggers van het doomdeathgenre, samen met Paradise Lost en Anathema. De eerste albums waren dan ook pure doomdeathpareltjes (met Turn Loose the Swans als absoluut hoogtepunt in de vroege discografie), maar gaandeweg evolueerde My Dying Bride naar een doomband met een meer gothische inslag. Minder geweld, meer emotie dus. De release van The Angel And The Dark River in 1995 was daarbij een belangrijk scharniermoment in zijn evolutie én bracht ons één van hun meest serene albums tot nog toe. Cleane vocalen werden de norm en de viool werd nóg duidelijker het centrale instrument op dit prachtig melodische album. In de daaropvolgende jaren verraste My Dying Bride geregeld met onconventionele albums zoals het experimentele 34.788%… Complete (1998) en het volledig orkestrale Evinta (2011). Zijn laatste album, Feel the Misery (uitgebracht in 2015), was een onverwachte terugkeer naar de donkere doomdeathdagen van weleer, met loodzware riffs en diepe, boosaardige grunts. Tegelijkertijd kon je echter op datzelfde album vrij modern aandoende cleane zang terugvinden en verwijzingen horen naar The Angel And The Dark River. Feel The Misery was het zoveelste bewijs dat My Dying Bride zichzelf elke keer opnieuw kan heruitvinden, zonder zijn identiteit te verliezen. Of aan kwaliteit in te boeten.
Nooit tevoren heeft een My Dying Bride-album zo lang op zich laten wachten als The Ghost of Orion. Met een maximaal interval van drie jaar tussen twee opeenvolgende albums heeft de band altijd een gestaag tempo aangehouden. Maar wat voorafging aan The Ghost of Orion was van een dergelijke kolossale proportie dat het een bedreiging betekende voor het voortbestaan van de band in zijn huidige vorm. In september van 2017 sloeg het noodlot toe: bij het vijfjarig dochtertje van zanger Aaron Stainthorpe werd kanker vastgesteld. Dit was uiteraard een mokerslag voor familie en vrienden, en een heuse beproeving voor de band. My Dying Bride kwam bruusk tot stilstand: concerten werden afgelast en het creatieve proces dat moest leiden tot het nieuwe album droogde ogenblikkelijk op. Wat volgde was een zenuwslopende lijdensweg (vooral voor Aarons dochtertje uiteraard) die een jaar later gelukkig een positieve afloop kende. Om het met de woorden van de zanger zelf te zeggen: zijn dochter had “één van de wreedste van Gods bittere en liefdeloze creaties” overwonnen. Hoe dan ook had deze persoonlijke tragedie veel littekens achtergelaten, niet in het minst bij Aaron Stainthorpe zelf. In de nasleep hiervan bleef het voor hem moeilijk om de draad terug op te pikken en zich op te laden voor My Dying Bride. In die mate zelfs dat hij gitarist en mede-oprichter Andrew Craighan op een bepaald moment heeft gevraagd om een (tijdelijke) vervanger voor hem te zoeken.
Tot overmaat van ramp verlieten gitarist Calvin Robertshaw en drummer Shaun Taylor-Steels (ex-Anathema) net in deze woelige periode de band, iets wat hen niet in dank werd afgenomen door Stainthorpe en Craighan (vooral gezien de precaire situatie waarin de band en bandleden zich bevonden). Zij werden respectievelijk vervangen door Neil Blanchett en Jeff Singer (ex-Paradise Lost), maar dit was opnieuw een serieuze tegenslag voor My Dying Bride. Na een korte rustpauze (om alles terug op een rijtje te zetten) had Andrew Craighan de draad ondertussen wél weer opgepikt en begon hij verder te werken aan het materiaal voor The Ghost of Orion. Het hele album werd uiteindelijk door hem alleen geschreven en was afgerond nog vóór Aaron Stainthorpe er één noot van had gehoord. Hoewel bij de zanger de vonk van inspiratie na enige tijd terugkwam, duurde het toch nog een volledig jaar vooraleer hij alle lyrics had geschreven en alle vocalen had ingezongen.
Het moge duidelijk zijn dat The Ghost of Orion op verschillende vlakken het moeilijkste album is dat My Dying Bride ooit heeft gemaakt. Maar het resultaat, dat is zonder meer verbluffend. Deze nieuwe plaat is, zoals zo vaak, verschillend van zijn voorgangers, en wel in die zin dat het een relatief rustig en sereen album is geworden waarbij de nadruk ligt op gevoelens van wanhoop en smart, en minder van waanzin en razernij. Een duidelijk contrast dus met Feel The Misery. Gezien de omstandigheden is dit wel de meest logische keuze. Toch lijkt The Ghost of Orion dapper en voortvarend te openen met Your Broken Shore. De openingsakkoorden zijn helder en vol zelfvertrouwen, en laten niets merken van het moeizame proces dat eraan vooraf is gegaan. Diezelfde akkoorden roepen herinneringen op aan The Cry of Mankind, het openingsnummer van The Angel And The Dark River. Het is dan ook met dit album dat The Ghost of Orion uiteindelijk het meest te vergelijken is. Al na een halve minuut heeft Your Broken Shore je volledig in zijn greep door het repetitieve gitaarwerk dat zo mistroostig klinkt dat het als een zwarte sluier over je heen valt, een gevoel dat nog versterkt wordt door de melancholische vioolklanken. Aarons welluidende stem (die op dit album een stuk toonvaster klinkt dan op Feel The Misery) valt even later in en lijkt het perfecte antigif tegen al die droefenis, tot hij uitbarst in een ijselijke uithaal die alle illusie van catharsis wegneemt. Delicate, cleane vocalen en verwrongen, getormenteerde stemerupties wisselen elkaar verder af in een compositie die eenzaamheid, desillusie en treurnis lijkt aaneen te rijgen, tot het in schoonheid en mineur eindigt. Aaron klinkt fragieler en intiemer dan nooit tevoren, terwijl de vastberaden gitaren dat gevoel net níet uitdragen. Een sublieme wisselwerking! Als dit het niveau is dat The Ghost of Orion wil brengen, dan hebben we hier te maken met een regelrecht topalbum.
“All a man hath will he give for life? For life that’s lost bleeds all over me. I’d fallen before but it never hurt like this.”
(“Zal een man alles wat hij heeft geven voor het leven? Want het verloren leven bloedt helemaal over mij. Ik ben voorheen gevallen maar nooit deed het zoveel pijn.”)
Ik kan niet naar Tired of Tears luisteren zonder letterlijk een krop in de keel en tranen in de ogen te krijgen. Dit was mogelijks al zo geweest indien ik het achterliggende verhaal niet had gekend en de teksten niet had gelezen, maar nu ik die achtergrond ken maakt dit nummer enorm veel bij me los. Ik ben ook vader van een enig kind, een prachtige dochter van negen, en het denkbeeld dat op Tired of Tears zo levensecht in al zijn verwoestende gruwel wordt geportretteerd is gewoon ondraaglijk. Het nummer is in zijn totaliteit (teksten, stem en de melancholie van viool en gitaren) even kwetsbaar als het leven zelf en overtreft in zijn zachtaardige schoonheid het eerdere To Outlive the Gods. My Dying Bride slaagt er op dit nummer in om die emotie van wanhoop en onmacht perfect neer te zetten, mede doordat Aaron hier opvallend vlak, uitgeblust en onthecht klinkt. Ik weet niet zeker of de band dit nummer live zal kunnen brengen, maar dit is zonder overdrijven hun meest beklijvende nummer ooit.
God en de dood worden gewaarschuwd: “Lay not thy hand upon… Lay no hand on my daughter.” Elke moeder of vader weet perfect hoe dit voelt…
Na deze zware dobber biedt de band ons enige troost. Op The Solace horen we de zoetgevooisde stem van Wardruna’s Lindy-Fay Hella (als enige vocalist op dit nummer) die voor een Keltische toets zorgt op dit album. Zonder drums brengt The Solace de rust terug, een zuivering van de geest. De hoge stem van Hella contrasteert hier mooi met de diepere gitaarakkoorden.
The Solace gaat naadloos over in The Long Black Land, een nummer dat opnieuw behoorlijk wat zwartgalligheid brengt en evolueert rond een aantal monumentale riffs en de diepe stem van Aaron Stainthorpe, die af en toe vervormt tot een ijzingwekkende grauw. Pas halverwege het nummer komt de viool wat weemoedig tegengewicht vormen tegen dat zware gitaarwerk. Na een lang en rustiger instrumentaal tussenstuk komen die gitaardreunen en de vocalen toch weer terug, maar het tempo blijft traag en de sfeer grimmig.
The Ghost of Orion, het titelnummer van dit album, is een vrij kort akoestisch intermezzo dat als een dreigende schaduw tussen de andere nummers hangt. Door de opeenvolging van deze drie kalmere nummers lijkt het album nu wel nood te hebben aan wat extra punch. In eerste instantie lijkt The Old Earth dit niet te brengen, want dit voorlaatste nummer, het langste op dit album, begint opnieuw stil en akoestisch. Wanneer spokende, imposante riffs hun intrede doen worden we even teruggebracht naar de begindagen van de band: de schizofrene interactie tussen Aaron Stainthorpes zachte, cleane stem en zijn gemene grauw doen denken aan een gelijkaardige passage op The Return of the Beautiful (As the Flower Withers, My Dying Brides allereerste album) én wordt gevolgd door een bijna letterlijk fragment uit datzelfde nummer. In combinatie met de titel The Old Earth brengt ons dit terug naar de essentie van de band, zoals dit verwoord wordt op The Return of the Beautiful:
“Sleeping with the earth. My Dying Bride. The pity I fashion. Through a rain of tears.”
Het eerste deel van dit nummer ademt echt de sfeer van die vroege periode. Maar dan verandert het nummer geheel onverwacht en toch heel organisch plots van ritme, tempo en sfeer. Plotsklaps klinkt My Dying Bride een stuk frisser en moderner. Het tweede deel is melodisch, catchy en mee te zingen. Hoewel we dit niet gewoon zijn van My Dying Bride voelt het allesbehalve ongepast aan. The Old Earth is een veelzijdig nummer dat op een geniale manier schakelt tussen verleden en toekomst.
Met het ingetogen Your Woven Shore, opnieuw een instrumentaal nummer met hemelse koorzang en een prachtig cello-einde, is de cirkel rond en eindigt het veertiende album van My Dying Bride. Zoals gezegd is het een sereen en emotioneel album geworden met heel wat rustpunten, gesmeed in uitzonderlijke omstandigheden. Door de geniale songstructuren van Andrew Craighan, het uitmuntende instrumentale vakmanschap van alle bandleden, het prachtige vocale werk van Aaron Stainthorpe en vooral de enorm pakkende sfeer is dit zonder meer een baanbrekend topalbum. Met Tired of Tears bevat het mijns inziens ook nog eens het meest aangrijpende en meest doorvoelde nummer dat de band ooit heeft geschreven. Het is daarnaast een album dat blijft groeien en elke luisterbeurt wat meer prijsgeeft. The Ghost of Orion zal dan misschien niet de geschiedenis ingaan als het meest opwindende album van My Dying Bride, maar des te meer als één van de meest ingetogen en smaakvolle releases van de band. De stervende bruid is verre van dood.
Ik kan deze recensie niet eindigen zonder Aaron Stainthorpe en zijn familie in naam van Zware Metalen een gelukkige en gezonde toekomst toe te wensen.
Score:
97/100
Label:
Nuclear Blast Records, 2020
Tracklisting:
- Your Broken Shore
- To Outlive the Gods
- Tired of Tears
- The Solace
- The Long Black Land
- The Ghost of Orion
- The Old Earth
- Your Woven Shore
Line-up:
- Aaron Stainthorpe – Stem
- Andrew Craighan – Gitaar
- Lena Abé – Basgitaar
- Shaun Macgowan – Keyboards, viool
- Jeff Singer – Drums
Links: