Aha, een nieuwe release van het Italiaanse label Xenoglossy Productions! Dan ben ik er altijd als de kippen bij om dat eens van naderbij te inspecteren. Dit label specialiseert zich in extreme en experimentele (black) metal en noise, en allerlei kruisbestuivingen tussen deze subgenres. Het register van Xenoglossy Productions bestaat stuk voor stuk uit experimentele en artistieke buitenbeentjes, die het gegeven “black metal” vanuit een ongebruikelijk en vaak totaal onverwacht perspectief bekijken. De twee drijvende krachten achter Xenoglossy Productions, Heliogabalus (Giuseppe Emanuele Frisone) en Stilgar (Giuseppe D’Adiutorio), zijn creatieve duizendpoten die zelf ook het ene na het andere bizarre project uit de grond stampen, waaronder blackmetalbands als Framheim, met poolexpedities als centraal thema, en Thecodontion, waarin fossielen centraal staan. Een groot deel van de bands bij Xenoglossy Productions is overigens aan hun (verwrongen) brein ontsproten.
Ik leerde Xenoglossy Productions, Stilgar en Heliogabalus kennen dankzij Thecodontion, toen ik hun EP Jurassic mocht recenseren in 2019. Onder het motto “No guitars, only death” brengen ze loodzware, extreme black/death metal met veel ruis en enkel basgitaar. Een gedeelde passie voor paleontologie trok me over de streep, want dergelijke rauwe black metal was een jaar geleden nog niet echt “mijn ding”. Thecodontion heeft me echter kunnen overtuigen van de relevantie en esthetiek van dit subgenre.
Ook de totaal geschifte tongbreker Quilmoloncm is een uitvindsel (en soloproject) van Stilgar, waarop de heer Kuranes het vocale gedeelte verzorgt. Beide muzikanten spelen ook samen met Heliogabalus in Batrakos, een Italiaanse noise-/blackmetalband met een Griekse naam en nummers over kunst in al zijn facetten. U ziet: de wereld van Xenoglossy Productions is klein maar fijn. En vol venijn, als ik dat toch even mag verduidelijken. Wie Thecodontion kent, weet dat Stilgar garant staat voor geschifte invalshoeken en dito instrumentatie. Op deze split is dat niet anders. Quilmoloncm maakt hier gebruik van een fictieve taal, “die zelfstandige naamwoorden mist en in plaats daarvan is gecentreerd rond onpersoonlijke werkwoorden, aangevuld met monosyllabische bijwoordelijke affixen.” Ik quote even de door het label bijgeleverde info, want eerlijk: wie vindt dit uit zeg?
En vooral: waarom ook eigenlijk? Om deze vreemde thematische keuze wat te kaderen moeten we even de split in zijn geheel bekijken. Hoewel elke band maar één nummer voor zijn rekening neemt en dat dan samen nog geen kwartier duurt, gaat het toch om een conceptalbum, gebaseerd op het kortverhaal “Tlön, Uqbar, Orbis Tertius” van de Argentijnse schrijver Jorge Luis Borges, dat dateert uit 1940. Dit bizarre literaire werk verkent de existentiële vraag “Kunnen dingen objectief bestaan als we ze zelf niet hebben waargenomen?” aan de hand van de kronieken van een verzonnen wereld: Tlön. Zo, dat weet u dan ook weer.
Quilmoloncm bracht in 2017 een EP uit, maar meer lijkt Stilgar met zijn project nog niet te hebben aangevangen. Net als bij Thecodontion is dit metal zonder gitaren. Op de EP zijn enkel bassen en vocalen te horen, maar op deze split worden voor het eerst ook drums toegevoegd. De band hanteert voor zijn bijdrage aan deze split, Hlör U Fang Axaxaxas Mlö (ja, echt), zoals gezegd een verzonnen taal die zou gesproken worden op Tlön. De titel betekent blijkbaar letterlijk: “De maan kwam op boven het water.” Je kan nu niet echt zeggen dat de muziek een heldere weerspiegeling is van deze titel. We krijgen vooral zware, brommende, laag gestemde bassen te horen, druipend van de distortie. Deze worden sporadisch ondersteund door dof tikkend, mechanisch klinkend drumwerk en dit alles wordt overgoten met de hese, verhalende stem van Kuranes, al zijn grote delen van het nummer volledig instrumentaal. Hlör U Fang Axaxaxas Mlö verloopt grotendeels in een constante, mid-tempo cadans, met een repetitief centraal thema op basgitaar. Af en toe remt het echter ook af naar een regelrecht doomtempo. Zeer hypnotiserend allemaal in zijn duistere essentie. De maan hoor ik niet opkomen, maar de nacht, die is duidelijk hoorbaar aanwezig. “No moon, only night.”, zo lijkt het wel. Dit is alles bij elkaar vooral zeer beschrijvende belevingsmuziek, al snap je dus geen jota van de teksten. Anderzijds moet ik wel eerlijk toegeven dat het rudimentaire basthema nog lang blijft nazinderen.
Voorafgaand aan het nummer van Quilmoloncm krijgt het Estse Illuminated Manuscripts de eer om deze split te openen met Hrönir. Hrönir (enkelvoud: hrön) zijn artefacten die de ware aard van de realiteit tonen door een brug te slaan tussen realiteit en fictie. Hrönir worden dan ook tegelijkertijd gevonden in verschillende universa. Het label geeft nog een hele uitleg mee over de verschillen tussen Hrönir van de eerste, tweede enz. graad, iets wat ook op de hoes van deze split te zien is. Verder is deze info echter niet zo relevant voor de muziekliefhebber, dus laten we vooral eens gaan luisteren.
Het nummer Hrönir past bijzonder goed bij Hlör U Fang Axaxaxas Mlö, omdat ook hier een continue cadans wordt aangehouden, waarbinnen allerlei eenvoudige variaties kunnen optreden. Hrönir is iets melodischer en iets minder somber dan zijn opvolger, maar het blijft een log, verweerd artefact, pokdalig van de distortie en zwaar beschadigd door tijd en ruis. Af en toe is er een korte opflakkering in het tempo, maar het gevoel van drukkende zwaarte kan je daarmee niet afschudden.
Deze split is volgens mij enkel weggelegd voor de liefhebbers van experimentele luistermuziek met een donker kantje. Het is muziek om de kunst en dus minder om de muzikale schoonheid. Dat betekent vooral dat het niet zo interessant is voor de gemiddelde metalliefhebber. Maar wie wel eens iets totaal nieuws wil ontdekken mag dit korte werkje zeker eens een kans geven. Verwacht niet dat het je zal omverblazen, maar probeer er met vrienden een avondje over te filosoferen. Dan kan je tegelijkertijd eens van gedachten wisselen over de vraag of de realiteit enkel bestaat wanneer ze is waargenomen. Dolle pret verzekerd!
Enkel digitaal of op cassette verkrijgbaar.
Label:
Xenoglossy Productions, 2020
Tracklisting:
- Illuminated Manuscripts – Hrönir
- Quilmoloncm – Hlör U Fang Axaxaxas Mlö
Line-up:
Illuminated Manuscripts:
- Kobold – Alles
Quilmoloncm:
- Stilgar – Alle instrumenten
- Kuranes – Stem
- Warrior – Programmering
Links: