“Where Ayreon and Tool meet in the middle…”. Het is een quote die terug te vinden is op de homepagina van deze Britse nieuwkomer, Epoch of Chirality. Dat zijn nogal grote woorden, en dan ben ik toch altijd wat op mijn hoede. Je kan trots zijn op wat je doet, maar als je pas toe bent aan je debuutalbum is enige nederigheid misschien wel op zijn plaats. Maar Richard How, bedenker, bezieler en enig bandlid, ziet het groots. Getuige zijn kleurrijke en visueel overdonderende website bijvoorbeeld, gevuld met informatie, quotes, mission statements, merchandise… Getuige het bombastische, over-the-top logo van Epoch of Chirality. Getuige ook het artwork van de albumhoes, dat een zeer artistiek, spectaculair beeld schept van een zwevende ruimtestad met alles erop en eraan: planeten, asteroïden, een zwart gat (of is het een wormhole?)… Ja, ja, visueel stilistisch worden we alleszins verwend.
Richard How is een Britse multi-instrumentalist en componist met een uitgesproken voorliefde voor science fiction en fantasy. En die liefde steekt hij niet onder stoelen of banken. Alles ademt science fiction: artwork, logo, muziek, zelfs de band- en albumnaam. Chiraliteit kan verwijzen naar asymmetrie in moleculen (chemie) of meetkundige objecten (wiskunde), maar ook naar de fysica die de eigenschappen van een aantal elementaire deeltjes (bijvoorbeeld neutrino’s) bestudeert. Nucleosynthese is dan weer het vormen van nieuwe, zwaardere atoomkernen uit lichtere kernen, een proces dat zich onder andere voltrekt in sterren. Heel veel “science” dus. En de fictie dan? Daar zorgt meneer How zelf wel voor, en dat sinds 2020. In dat jaar bracht hij de EP Dawn of Chirality uit, met daarop drie nummers die we ook op Nucleosynthesis terugvinden: Dawn of Chirality, Caravan to the Midnight Mountain en Maiden Voyage. Een jaartje later (dit is nog een album uit 2021 namelijk) is het dan eindelijk tijd voor het echte werk.
In de promo die werd meegestuurd stond één zinnetje dat het hele concept heel erg typeert. “Why should the sky be the limit when there are worlds to explore in our galaxy and beyond?”. Als je dan toch muziek maakt over de oneindigheid van het universum, waarom ga je dan ook niet gewoon los over de top met elk aspect daarvan? Als je dit in het achterhoofd houdt, valt de hele aanpak van Nucleosynthesis veel beter te begrijpen. Het album is een reisverhaal langs mysterieuze sterrenstelsels, een passage doorheen de asymmetrische poorten van het eindeloze multiversum.
Volgens diezelfde promotekst brengt Epoch of Chirality een epische mix van metal en eighties sci-fi filmmuziek. Dat vat het eigenlijk wel redelijk mooi samen. We horen nostalgische synths in de stijl van Vangelis, zweverige soundscapes uit oude ruimtefilms, geschifte spacy synthcapriolen, pompende electropassages gevolgd door antieke hammondorgelriedeltjes en progressieve, op power metal geïnspireerde gitaarpartijen. Er worden heel wat verschillende instrumenten gebruikt (of het komt allemaal uit het doosje, dat kan ook), waardoor Nucleosynthesis bij momenten een heel overweldigende indruk geeft. Veel instrumenten dus, maar een stem valt niet te bespeuren: Nucleosynthesis is een instrumentaal album.
Kanttekening. Als je een nummer als bijvoorbeeld Maiden Voyage beluistert, zou je je toch de bedenking kunnen maken dat dit kantje boord is voor een metalmagazine. Het is namelijk bijna al toetsen wat de klok slaat, behalve aan het einde dan. Op dit album staan de synths inderdaad centraal. Epoch of Chirality is waarschijnlijk precies om die reden niet terug te vinden op The Metal Archives. Richard How zelf staat er dan weer wel in, als gitarist van de Britse NWOBHM-band No Mercy, die begin jaren ’80 twee demo’s uitbracht, om daarna in het niets op te lossen. Maar kijk, hier is de veteraan na verschillende decennia terug uit het niets en hij brengt episch-progressieve electrosynthpowerrock (metal?) met zich mee. Of zoiets.
Er zijn zeker wel raakpunten te vinden met andere metalbands, maar een vergelijking met Tool vind ik toch wat overdreven. Ayreon, ja, dat zou dan weer wel een vertrekpunt kunnen zijn, minus de vocale elementen dan. Het album start met Dawn of Chirality, de dageraad van dit album. Het nummer is een verhaal op zich en het is ook bijzonder “visueel”: je hoort de zon langzaam opkomen boven één van de planeten van deze fantasiewereld. De sterretjes die in het begin nog hoorbaar zijn worden gaandeweg overschitterd door de krachtige stralen van deze ene majestueuze supergigant. Het is een allesomvattend crescendo dat start met verschillende lagen synths en toetsen, waar stap voor stap andere instrumenten bijkomen: eerst drums, dan de gitaren. Zowel tempo als geluidssterkte én intensiteit gaan de hoogte in (net als de zon dus), en wanneer het zenit eindelijk bereikt is torpedeert Richard How ons met fotontorpedo’s gevuld met monumentale synthscapes, transcendente melodieën en robuste riffs. De creatieve ideeën spatten er werkelijk vanaf en je wordt best wel overdonderd door zo’n weelde aan motieven en capriolerende zijsprongetjes.
Muzikaal is dit ongemeen interessant, maar het metalaspect is maar met mondjesmaat aanwezig. Daarnaast klinkt alles ook zeer steriel en synthetisch, maar dat is dan weer eigen aan deze koele, intergalactische stijl. Ik besef echter terdege dat dit voor veel metalliefhebbers net de grens voorbij zal zijn. Sommige riffs (bijvoorbeeld op 4:02) klinken best wel vet, maar zou ik dan eerder categoriseren onder grunge dan onder metal. Er zijn gitaren hoorbaar, maar het leeuwendeel wordt toch uitgemaakt door synths. Héél veel synths.
En dan is electro niet veraf. Undercity Rising start als een soort metafysische techno/electrotrip (ik herbeleef even de Matrix-films), maar geen paniek, want er is metal op komst, jawel! Even over de minuut toont Richard How zich van zijn ruwste kant: heerlijk! Het album krijgt daarna steeds meer de allures van een electrorocksymfonie, mét ruimte voor gitaarsolowerk. Undercity Rising is het stevigste nummer op dit album en een absolute aanrader.
Na Caravan to the Midnight Mountain krijgen we wat mij betreft de twee beste nummers van het album te horen. Boreal laat de woestijn van het vorige nummer ter plaatse bevriezen met zijn ijzig artificiële, sonische constructies. Opnieuw is afwisseling hier de sleutel tot het luisterplezier: prachtige, meeslepende en opzwepende powersynthmelodieën, een paar stevige riffs en enkele solomomentjes. Net als op de meeste andere nummers van dit album bouwt ook Boreal langzaam op, om je daarna volledig naar een kleurrijke, opwindende fantasiewereld te transporteren. Beam me up, Richie!
Als ik er op basis van mijn eigen voorkeuren één nummer spontaan zou moeten uitkiezen, dan is het zeker Pyramid Cybergod. Ja, ik ben zeer vatbaar voor de catchy melodieën die hier geconstrueerd zijn, en daarnaast katapulteert dit nummer me ook nog eens terug naar het begin van de jaren ’80 met zijn Vangelis-meets-Stranger–Things vibe. Geen zever, dit nummer kan ik gerust een hele dag op repeat zetten en toch zal het me nooit vervelen. Een Intergalactische oorworm.
Nucleosynthesis is een creatieve, synthgeniale teletijdmachine die ons veertig jaar terugneemt in de tijd om ons dan een futuristische wereld voor te schotelen. Het is een mengelmoes van stijlen die niet iedereen zal liggen, maar wie er voor openstaat zal merken dat de muziek er vaak in slaagt om je in al zijn klankkleurrijke krankzinnigheid op te slokken. Resistance is futile.
Om te eindigen toch nog een puntje van kritiek. Of een advies, als ik dat mag geven. Je hoort gewoon dat hier geen live band achter zit, en dat is voor dit soort epische muziek wel jammer. De muziek mist kruiding, pit. Een oproep dus aan alle Britten: geef deze geniale syntherklaas een volwaardige band en zijn composities zullen pas écht optimaal uit verf komen.
Conclusies: (1) Boreal en Pyramid Cybergod zijn mijn luistertips en (2) zelfs al is dit misschien lichtjaren verwijderd van wat je normaal gezien beluistert, geef dit album eens een spin en een kans.
Score:
81/100
Label:
eigen beheer, 2021
Tracklisting:
- Dawn of Chirality
- Undercity Rising
- Caravan to the Midnight Mountain
- Boreal
- Pyramid Cybergod
- Maiden Voyage
- The Abyssal Fleet
- Labyrinth
- Paradox
Line-up:
- Richard How – Alles
Links: