Dimmu Borgir – Puritanical Euphoric Misanthropia (remixed & remastered)

Geschreven door op 29-10-2022 om 18:11.

In 2001 kwam het baanbrekende Puritanical Euphoric Misanthropia, ook wel liefkozend PEM genoemd, uit. Baanbrekend, omdat de band rigoureus brak met de kenmerkende symfonische black en dit inruilde voor een variant met forse industriële invloeden. Geen idee waarom, maar de Noorse blackmetalveteranen van Dimmu Borgir besluiten eenentwintig jaar na dato om een hernieuwde versie van het album uit te brengen. Precies een jaar te laat om een twintigjarig jubileum te vieren. Beter laat dan nooit dan maar? Met moderne technieken wordt op deze wijze een geheel nieuwe luisterervaring gecreëerd, zo geeft broodheer Nuclear Blast aan. Het zal me eigenlijk allemaal een worst wezen, maar dit geeft me wel de uitgelezen mogelijkheid om wat woorden te wijden aan één van mijn favoriete albums aller tijden.

Als kind van de (eind) jaren tachtig, opgroeiend in de jaren negentig en vroege jaren tweeduizend, behoorde ik tot een uitstervende soort. Namelijk het soort waarbij rock, metal of alles met een ook maar enigszins een elektrische gitaar nog in de hitlijsten te vinden was. In die tijd betrof dat, het door velen verafschuwde, nu-metal genre. Bands als Limp Bizkit, Korn, Linkin Park, System of a Down en Slipknot drongen door tot in de huiskamers in Nederland en dwongen grote populariteit af. Voor vele metalheads, zoals ikzelf, zogeheten poortwachters naar het eindeloze metalen universum. Eén van die eerste bands die mijn grote liefde vervolgens wist te veroveren was Dimmu Borgir. In mijn optiek (lees: zeer gekleurde mening) heeft de band één echt goede periode gekend. Die start met Enthrone Darkness Triumphant en eindigt bij Death Cult Armageddon. Alles daarvoor en wat daarna komt heeft me, op een enkel nummer na, nooit echt kunnen bekoren.

Zoals eerder aangegeven markeerde Puritanical Euphoric Misanthropia een kantelpunt in de muzikale richting voor Dimmu Borgir. De symfonische black maakte plaats voor een flink gepolijst geluid met zware industriële toevoegingen. En hiermee bevond de band zich misschien wel op een meesterlijk kruispunt in het eigen muzikale oeuvre. Nog stevig geworteld in de zwarte metalen, maar met een duidelijk vernieuwd elan. Dit heeft dan ook meesterwerken als Kings of the Carnival Creation, Hybrid Stigmata – The Apostasy en Puritania voortgebracht. Ik ben inmiddels wel benieuwd hoe deze nieuwe sonische ervaring gaat uitpakken. Tijd om over te gaan naar de muziek.

Laten we beginnen met het feit dat het waanzinnig vervreemdend is om een gereviseerd album te beluisteren dat je compleet, maar dan ook totaal compleet grijs hebt gedraaid. Het album heeft inderdaad een moderner geluid meegekregen. Dat resulteert in een algehele warmere benadering. Over het algemeen kan gezegd worden dat vooral in de drums een grote verandering te horen is. Op het origineel zijn deze vrij steriel en meer op de achtergrond aanwezig. Op dit PEM ‘’nieuwe stijl’’ staan de drums prominenter en vooral voller in de mix. Maar ook de verschillende gitaren zijn beter te onderscheiden. Waar deze op het origineel af en toe als één entiteit lijken te opereren, zijn zij in de nieuwe benaderingswijze meer op zoek naar individuele geldingsdrang.

Met momenten pakt dat best goed uit. Zo blijkt Hybrid Stigmata – The Apostasy bijvoorbeeld verstopte gitaarlijnen te bevatten, die het nummer zeker ten goede komen. Ook Indoctrination klinkt veel overtuigender, waarbij de orkestrale elementen beter tot hun recht komen. Het eerder genoemde warme geluid zorgt er echter wel voor dat het allemaal wat minder ruig klinkt. Ditzelfde probleem heeft Kings of the Carnival Creation. Het oorspronkelijke nummer is ijzig koud, onheilspellend en knisperend venijnig. De nieuwe productie gooit er een laag schoenpoets overheen en laat het blinken als nooit tevoren. Maar dat is helemaal niet de bedoeling van dit nummer. Laten we het daarnaast maar niet eens hebben over de verkrachting van Puritania. Dat is simpelweg een schande. Neem ook The Maelstrom Mephisto nog als voorbeeld. Het klinkt zeker bombastischer dan het ooit gedaan heeft, maar de scherpe rand is volledig bot geworden. Dit voelt in alles als een teleurstellende luisterervaring. Uiteraard is het lastig om een al te bekende herinnering uit het verleden aan te passen, zonder dat je hierbij afbreuk doet aan het origineel. Dit voelt soms echter als een toepassing van de nieuwe muzikale benadering van Dimmu Borgir op het oude werk. Laat dat nieuwe werk me nou net niet overtuigen.

In mijn openingsalinea gaf ik aan dat een dergelijke heruitgave als deze me weinig kan interesseren en daar geeft dit eenentwintigjarig jubileum van Puritanical Euphoric Misanthropia enkel een bevestiging van. Ach ja, in ieder geval wel een goede reden om het origineel weer eens op te zetten. Wat een wereldplaat is dat toch.

Label:

Nuclear Blast, 2022

Tracklisting:

  1. Fear and Wonder
  2. Blessings Upon the Throne of Tyranny
  3. Kings of the Carnival Creation
  4. Hybrid Stigmata – The Apostasy
  5. Architecture of a Genocidal Nature
  6. Puritania
  7. IndoctriNation
  8. The Maelstrom Mephisto
  9. Absolute Sole Right
  10. Sympozium
  11. Perfection or Vanity
  12. Burn in Hell
  13. Devil’s Path

Line-up:

  • Shagrath – Zang
  • Galder – Gitaar
  • Silenoz – Gitaar
  • Vortex – Basgitaar, zang
  • Mustis – Keyboard
  • Nicholas Barker – Drums

Links: