In het gesprek dat wij ter gelegenheid van de release van Empath met Devin Townsend hadden kondigde hij het al aan: “Belangrijk (…) is dat ik aan het eind van Devin Townsend Project begon te erkennen dat de hoeveelheid backing-tracks die ik gebruikte afdeed aan de ervaring om een band met het publiek op te bouwen.” En “Door van nul af aan te beginnen en dan langzaam mensen toe te voegen hoop ik tegen de tijd dat ik weer op “festivalniveau” functioneer de muziek met een echte groep van mensen te spelen in plaats van met vijf mensen en een stel computers”, klonk het. Daartoe ging de man eerst maar eens solo op stap voor wat akoestische optredens in een intieme setting. Stap twee was een band bij elkaar te brengen die in staat was de wat rustiger kant van Empath tot leven te brengen Met deze groep deed Townsend eind vorig jaar Europa aan. Op 17 november was het spektakel (want dat was het) in 013 te bewonderen. De opnamen voor dit Order Of Magnitude – Empath Live Volume 1 werden enige weken later gemaakt het Londense The Roundhouse.
De door Townsend gekozen insteek uit de rustiger hoeken van zijn uitgebreide oeuvre te delven (er worden vier nummers van Ki gebracht) draagt van een afstand bekeken het risico in zich dat de twee uur die de show duurt jazzy en vrijblijvend aan de luisteraar voorbij kabbelt. Die vrees kun je echter gemoedelijk bij het oud vuil zetten. Coast, Gato en (het nu eens zo gespelde) Heavens End worden gebracht met een duistere drive en urgentie die duidelijk maakt dat onder de kalme productie van Ki toch een behoorlijk heftig album schuilgaat. Heel fijn om de songs eens op deze manier te horen. In laatstgenoemde track krijgen de gitaristen en bassist alle ruimte “to get their freaks on” om een ouderwets duel der virtuositeit uit te vechten. We geven hem aan bassist Navarro, niet alleen vanwege zijn verbazingwekkende vingervlugheid maar ook omdat hij er in slaagt het hoofdthema van de song eer aan te doen. Hoewel de echt harde songs achterwege blijven klinkt Order Of Magnitude dan ook steeds urgent, met uitzondering dan van het voorlaatste nummer, waarin de band de teugels wat laat vieren. Zover zijn we echter nog niet.
Met het einddoel, een integrale uitvoering van Empath, in het achterhoofd is het niet vreemd dat maar liefst zes van de songs die die Londense avond gespeeld werden van de laatste studioworp van het Canadese genie komen. Ook het dubbele openingssalvo, Borderlands en Evermore, komt van Empath en laat gelijk horen dat we ons over het geluid van deze release (opnieuw) geen zorgen hoeven te maken. Het is krachtig en warm maar met voldoende ruimte voor de individuele instrumenten. En zo hoor je heel goed welk huzarenstukje de bassist neerzet onder juist de meest poppy stukjes van Evermore. Townsend deelt ons gelijk meer mee wat het doel van de avond is: depressie ligt overal op de loer, maar aan het eind van de avond dansen we de Macarena! En hij maakt niet eens een geintje, want hoewel niet zo overduidelijk conceptueel als de laatste tournee Steven Wilson, heeft het optreden wel degelijk een verhaallijn: om ergens te komen dat echt is en waarde heeft, moet je eerst door duisternis. Erom heen gaan is geen optie. De show begint vrolijk (met een heuse tikibar!), waarna – met de nummers van Ki een meer donkere vibe volgt die wordt omgebogen in een euforisch einde.
Deadhead van Accelerated Evolution stoomt alomvattend en verwoestend op maar klinkt bij vlagen al wat glorieus als het lichtpunt waarnaar toe wordt gewerkt. Why? gaat wat dat betreft al weer wat verder, niet alleen vanwege de muziek (een deathmetalmusicalwalsje) maar vooral doordat Townsend het publiek al “beep beep” roepend laat springen. Het opzettelijk vals gespeelde Careless Whisper aan het einde van het ijzersterk gezongen Lucky Animals valt in dezelfde categorie (on)gein. Nergens echter gaat het ten koste van de hoge standaard van musiceren.
Hoewel … Helaas ben ik nog niet helemaal toe aan de euforie wanneer de ongeremde feestvreugde losbarst in de vorm van “some shitty disco” (Devin’s eigen woorden, niet de mijne). Live werkt het heel goed, maar de “four to the floor” van Disco Inferno – zijn er songs die meer doodgedraaid zijn? – zal je vermoedelijk thuis de meubelen niet aan de kant doen schuiven. Hoe funky en strak de band het nummer ook neerzet. Zo, heb ik na bijna twee uur magistrale muziek toch nog wat te zeveren gevonden. Ook knap! Met de laatste toegift Kingdom worden de doordenderende trein echter weer op het spoor en de puntjes weer op de i gezet. Het is bijna ongelooflijk hoe zwaar en vol de band dit gelaagde nummer neerzet in de nieuwe backingtrackloze era.
En toch is het juist de rigide keuze om alleen te spelen wat live op het podium gebracht kan worden die Order of Magnitude een document maakt dat niet te missen is voor een ieder die iets met de Canadese proggy professor heeft. Zelfs, of misschien wel temeer, als je denkt dat je de (vele) livereleases van de man nu wel een beetje kent.
Label:
Inside Out Music, 2020
Tracklisting:
- Borderlands
- Evermore
- War
- Sprite
- Gigpig Jam
- Coast
- Gato
- Heavens End
- Ain’t Never Gonna Win
- Deadhead
- Why?
- Lucky Animals
- Castaway/Genesis
- Spirits Will Collide
- Disco Inferno
- Kingdom
Line-up:
- Devin Townsend – Vocalen, gitaar, synthesizers, basgitaar, computer
- Morgan Ågren – Drums
- Nathan Navarro – Basgitaar
- Mike Keneally – Gitaar, keyboards
- Che Aimee Dorval – Gitaar, vocalen
- Diego Tejeida – Keyboards
- Marcus Reuter – Touch gitaar
- Samantha Preis – Vocalen
- Anne Preis – Vocalen
- Arabella Packford – Vocalen
Links: