De Mannen Broeders is een samenwerking tussen Colin H. van Eeckhout en Tonnie Dieleman. Van Eeckhout kennen we als zanger en frontman van de uit Kortrijk afkomstige post-metalband Amenra. Dieleman is een Nederlandse singer-songwriter uit Axel, dat we op de landkaart aantreffen in het zuidelijkste deel van de Nederlandse provincie Zeeland. Hij gaat met de artiestennaam Broeder Dieleman door het leven, zingt in het Zeeuws-Vlaams dialect en zijn werk verhaalt vooral over Zeeuwse overleveringen, het Zeeuwse landschap en Bijbelse verhalen.
Ondanks dat de begeleidende promotekst bij hun album Sober Maal spreekt van hun wederzijdse fascinatie voor symboliek, rituelen en voor de donkere kant van het leven, over het voelen van een connectie bij hun eerste ontmoeting en dat dit hen samenbracht om een album op te nemen, vraag je je toch op zijn minst af hoe de muzikale verledens van beide heren vallen te combineren. De muziek van Amenra bestaat immers uit een combinatie van doom metal, hardcore punk en post-rock en wordt gekenmerkt door een overweldigende zwaarte en een donkere, emotionele sfeer. Die twee laatstgenoemde karakteristieken kom je weliswaar ook in het werk van Dielemans tegen, maar zijn muzikale vertaalslag is totaal anders. Zijn nummers beslaan vooral folk en worden vertolkt op een akoestische gitaar en banjo. Hoe gaan ze deze twee ogenschijnlijk totaal verschillende werelden muzikaal samenbrengen?
Gedurende de lockdowns van 2022 kwamen de mannen samen in de Doopsgezinde Kerk in Middelburg. In iets minder dan vijf dagen schreven en namen Van Eeckhout en Dielemans daar een album op: Sober Maal. Het album, waarvan de titel verwijst naar het eten van een eenvoudige maaltijd om dankbaarheid te tonen, bestaat uit negen nummers en strekt zich uit tot een speelduur van bijna 45 minuten. Nou ja, negen nummers… Wat je aan kost voorgeschoteld krijgt, zijn vijf nummers en vier gedichten (Asemruumte, Van Licht Ontdaan, Omer, Ons Nu Voorbij). De gedichten dienen elke keer als een soort van opmaat voor het nummer dat daarop volgt.
Soberheid, eenvoud, discretie en matiging voeren de boventoon op nummers als Alle Roem Is Uitgesloten, Grafschrift en het titelnummer Sober Maal. Alles, op de lengte van de nummers na, is minimalistisch uitgevoerd, met enorm veel nadruk op een beklijvende, weemoedige sfeer en een pure, spaarzame uitvoering. De vocalen zijn ingetogen, warm en emotioneel. De muzikale inkleuring wordt gedaan door het kerkelijk orgel en een piano (Alle Roem Is Uitgesloten, Onze Lieve Vrouwe, Sober Maal) – beide bespeeld door Pim van de Werken – een banjo (Verteere Heel, Grafschrift) en een lier. Ook het gebouw waarin dit Sober Maal is opgenomen is, draagt bij aan de ongerepte sfeer op het album. Zo hoor je in Asemruumte de vloer kraken en de voetstappen langzaam wegsterven en je kunt geregeld de stemmen horen galmen in de grote ruimte.
Ondanks dat Sober Maal uit een op het oog aantal interessante ingrediënten bestaat en er voldoende elementen aanwezig lijken te zijn er iets innemend van te kunnen maken, is dat maar ten dele gelukt. De eenvoud van de nummers en de langgerekte lengtes ervan maken dat de interesse erin snel vervlakt. Er gebeurt simpelweg te weinig, waardoor dit toch best een opgave blijkt te zijn het helemaal te verorberen. Begrijp me niet verkeerd: absoluut leuk om beluisterd te hebben en de soberheid waarmee een melancholische ambiance wordt opgeroepen is fraai gedaan. De twee mannen zetten hiermee iets oorspronkelijks, authentieks en eigenzinnigs neer, maar tegelijkertijd ook iets dat als heel afwijkend en zonderling bestempeld kan worden. En ja, zie daar maar eens een cijfer aan te hangen. Sober Maal is voor mij hinken op twee gedachten: enerzijds is het geraffineerd en artistiek wat de heren doen, maar tegelijkertijd ook zo enorm sobertjes en schraal dat de aantrekkelijkheid ervan voor mij is verschrompeld. Zoals altijd is de manier waarop muziek beleefd wordt enorm persoonlijk; dat gaat helemaal op voor dit project van De Mannen Broeders. Weet je wat? Ik hang hier geen cijfer aan. Dit is een album dat je toch echt zelf moet gaan beoordelen.
Label:
Relapse Records, 2024
Tracklisting:
- Alle Roem Is Uitgesloten
- Asemruumte
- Verteere Heel
- Van Licht Ontdaan
- Grafschrift
- Omer
- Onze Lieve Vrouwe
- Ons Nu Voorbij
- Sober Maal
Line-up:
- Colin H. van Eeckhout
- Tonnie Dieleman
Links: