Burnt Offering – Polaris

Een nieuw album van Burnt Offering heeft vandaag de dag eigenlijk onbedoeld een heel gevoelige politieke lading. Een politiek statement zelfs, maar dan wel één met een positieve boodschap. Bassist Blind Idiot God (speelt ook basgitaar in Darkestrah trouwens) is namelijk afkomstig van het Russische Sint-Petersburg, terwijl gitarist Nameless Enemy geboren is in Charkov, de tweede grootste stad van Oekraïne. Ook drummer Svargavid, nieuw in de band, is afkomstig van Oekraïne. Hoewel elke band altijd politiek neutraal wenst te blijven (muziek is namelijk een globaal gegeven, onafhankelijk van nationalisme en/of ideologie), is dat in de huidige omstandigheden uiteraard niet meer mogelijk/wenselijk. Op zijn Facebook-pagina sprak Burnt Offering vorig jaar dan ook zijn steun uit voor de Oekraïense zaak. Zo werden sindsdien alle inkomsten van de Bandcamppagina doorgesluisd naar een fonds ter ondersteuning van het Oekraïense volk, in hun oorlog tegen de Russische indringers. Anderzijds is de samenwerking tussen een Rus en twee Oekraïners mijns inziens een nog veel krachtiger signaal dan enkel geldelijke steun. Maar goed: alle beetjes helpen natuurlijk.

Nog een verandering sinds de oorlog: waar de teksten op Harvest (het debuut uit 2020) nog in het Russisch werden gebruld, zijn die nu in het Oekraïens geschreven. Opmerkelijk: deze band is desalniettemin al sinds zijn conceptie in 2013 gevestigd in Leipzig. Maar om dit nu als een Duitse band te bestempelen? Nee, daarvoor leunt Burnt Offering toch teveel aan bij de Slavische school binnen het blackmetalgenre. Een mix van jaren ‘90 Scandinavische black metal met werk uit de vroege Oekraïense blackmetalscene. Burnt Offering is vooral een aanrader voor wie houdt van ultrarauwe atmosferische black metal met dat typische geluid uit Oost-Europa. Waar ik atmosferische black metal spontaan associeer met diepzinnige thema’s en fijnbesnaarde tremolo riffs, blijft daar bij Burnt Offering niet veel van over. De nadruk ligt op barse grimmigheid, op het eerste gehoor gestript van zo goed als alle emotie.

Polaris is het tweede album van deze band en werd aangekondigd als hun “onheilspellende visie op een afdaling naar het koninkrijk van de doden, in vier bedrijven, tegen een achtergrond van existentiële angst.” Het bestaat uit vier lange tracks, waarvan opener When the Stars Had Come Round Again (pt. I & II) met zijn speelduur van tegen de vijftien minuten de langste is. Bij Burnt Offering moet je niet zijn voor de fijnzinnigheden en tierlantijntjes: track nummer één schiet uit de startblokken zonder introductie, maar wel met een beklijvende atmosferische riff, waar verderop nog op gevarieerd en aangevuld wordt. De toms en basdrums klinken droog en dof, maar door het overvloedig gebruik van cymbalen krijgen de drums toch een nerveus, scherp kantje dat door sommige luisteraars na een tijdje misschien wel als vervelend en storend zou kunnen ervaren worden. Persoonlijk vind ik het ook jammer dat die scherpe cymbaalslagen het gitaarwerk, dat hier toch de basis van het muzikale verhaal vormt, gedeeltelijk overstemmen. Bij Burnt Offering gaat het echter zelden om de schoonheid, getuige ook het grofkorrelige, beestachtige geschreeuw dat de heren voortbrengen. De drums houden de snelheid en de dynamiek lang hoog, om dan net op tijd toch even wat gas terug te nemen. Het vocale compartiment gaat hierin mee en evolueert eventjes richting gesproken woord. Na dit kort afkoelingsmoment wordt de Oekraïense stormram in al zijn energiek enthousiasme hervat.

De rauwheid van de drums en het stemgeluid contrasteert enorm met de gemoedelijke genialiteit van de gitaren (zowel de klankkleur van de riffs als de gelaagdheid van, en wisselwerking tussen, de instrumenten) en de met mondjesmaat gebruikte synths, die een fluwelen vernislaagje aanbrengen bovenop de schuurpapieren muziek van Burnt Offering. Gelukkig krijgen de synths en gitaren naarmate het nummer vordert steeds meer de kans om zich te onderscheiden. In het tweede deel van When the Stars Had Come Round Again (Part II dus) gaan de snelheid en het adrenalineniveau namelijk wat omlaag, waardoor er meer ruimte komt voor wijdse klanklandschappen en krachtige muzikale vertellingen vol epiek en emotie. Opnieuw leggen de stemmen zich in het verlengde hiervan door over te gaan tot gesproken woord, weliswaar in verschillende gradaties van bruutheid.

When the Stars Had Come Round Again zorgde voor een zeer intense start, wat zowel positieve (vooral in het tweede deel dan) als negatieve indrukken (te druk, te scherp, te rauw) met zich meebracht. Conspiracy of Hungry Shadows ontwikkelt zich daarom in eerste instantie vanuit de stilte, maar het crescendo dat volgt is heftiger dan verwacht. Het tweede nummer wijkt op zich qua stijl weinig af van het eerste: de nadruk ligt nog steeds op grimmige woede, duistere bruutheid en, vooral bij het begin dan, slepende logheid. Naast boosheid hoor je hier vooral deceptie, uitzichtloosheid en melancholie. Nee, je wordt echt niet vrolijk van deze muziek, en dat lijkt een bewuste keuze van de band (zeker tegen de achtergrond van de oorlog in Oekraïne is dat op dit moment trouwens heel begrijpelijk). Ook, en vooral, door het lage tempo ligt dit nummer heel zwaar op de maag. De pompende basdrums en (eventjes) overstuurde basgitaar versterken dit gevoel zelfs nog wat meer. Desondanks hoor je wel dat er geprobeerd is om binnen al dat loodzware geweld een zeker evenwicht te bewaren. Het gesproken woord in het Oekraïens zorgt bijvoorbeeld eventjes voor houvast. Er zit ook redelijk wat melodie in de gehanteerde riffs, maar zelfs dat kan een gevoel van afmatting en verzadiging niet voorkomen. Zware kost!

Terwijl ik nog steeds het gevoel heb dat de drums het hele album om zeep meppen en ik eigenlijk niet meer had verwacht dat Blinded by the Rays of the Glacial Sun me nog zou kunnen verrassen (want tot nu toe werd er te weinig gevarieerd), moet ik toch toegeven dat dit derde nummer wat meer samenhang en structuur kent dan de eerste twee nummers. Als luisteraar maak je ook makkelijker connectie met deze track, omdat men wat vaker terugvalt op het traditionelere blackmetalgevoel, al is het maar met mondjesmaat. Burnt Offering omschrijft zichzelf (of is het toch het label?) zoals gezegd als “een mix van jaren ‘90 Scandinavische black metal met werk uit de vroege Oekraïense blackmetalscene.” Nu ja, pas in dit derde nummer hoor ik hier en daar wat Scandinavische invloeden opduiken. Je merkt daarnaast ook dat dit nummer beter in elkaar zit: melodieën worden hier wat meer ontwikkeld, de gelaagdheid van het tweede deel van het openingsnummer komt hier ook terug en er wordt minder vastgeklampt aan steeds dezelfde riff. Door ook ritmisch en vocaal eens te variëren krijg je als luisteraar daarnaast minder het gevoel dat je continu wordt platgedrukt onder een overdreven zwaar brandoffer. Blinded by the Rays of the Glacial Sun is nog steeds een pletwals, maar dan eentje met hier en daar een welgekomen aanknopingspuntje. Als ik er de lyrics even bijneem, blijken die over een soort sprookjeswereld te gaan, inclusief droomkasteel. Ik kan het niet rijmen met wat ik hoor in de muziek, maar misschien ligt net daarin de anomalie van Burnt Offering

Puur technisch is hier niks verkeerds over te zeggen, maar je hebt best wat uithoudingsvermogen nodig om je doorheen deze drie eerste tracks te worstelen. Mogelijks heeft de band dat zelf ook door en eindigt Polaris net daarom met de zeven minuten durende instrumentale mijmering die de naam On the Kingdom of the Dead (Mythologem) meekreeg. Een combinatie van akoestische gitaar, mistige synths en af en toe een welgemikte tik op de tamboerijn. Een cool-downmomentje dat echt nodig was…

Eindconclusie: Polaris is zwaarder, (g)rauwer en vermoeiender dan Harvest. Het is ook minder evenwichtig dan het debuutalbum, mist nog meer frisheid (en dat was eigenlijk al een puntje van kritiek op Harvest) en grijpt je minder vast met pakkende of fascinerende momenten. Het geeft veel, maar biedt te weinig. Het is juist daarom te weinig memorabel. De ademruimte is door de band ook beperkt tot anderhalf nummer en dat is eigenlijk onvoldoende. Burnt Offering verwacht met Polaris té veel van de luisteraar en eerlijk gezegd kan ik dit geen half uur opbrengen. Heeft u wel het doorzettingsvermogen van een Oekraïense strijder die tot het uiterste gaat in een gevecht op leven en dood? Dan is dit album misschien wel iets voor u. Hulde aan de band, hulde aan deze samenwerking, hulde aan de zaak. Maar dit album kan het vorige jammer genoeg niet overtreffen.

Score:

65/100

Label:

Naturmacht Productions, 2023

Tracklisting:

  1. Коли зірки завершать коло (ч. І і ІІ) / When the Stars Had Come Round Again (pt. I & II)
  2. Змова голодних тіней / Conspiracy of Hungry Shadows
  3. Осліплий під крижаного Сонця промінням / Blinded by the Rays of the Glacial Sun
  4. Про Царство Мертвих (Міфологема) / On the Kingdom of the Dead (Mythologem)

Line-up:

  • Nameless Enemy – Gitaar, stem, keyboards
  • Blind Idiot God – Basgitaar, stem, keyboards
  • Svargavid – Drums

Links: