Bij het verschijnen van een nieuwe plaat van Anathema is de grote verrassing altijd hoe de band dit keer klinkt. Uiteraard, de band zal geen metalplaat meer afleveren, maar de experimentatiedrang van de gebroeders Cavanaugh en consorten lijkt een niet te stoppen kracht, die het bovendien altijd waard is om te ondervinden. Persoonlijk ben ik vooral groot liefhebber van die platen die, verrassend genoeg, ná de doomdeath van Serenades (1993) tot en met pakweg A Fine Day To Exit (2001) werden uitgebracht. En hoewel ik Weather Systems (2012) toch wel behoorlijk wat voortreffelijke nummers vond bevatten, kon Distant Satellites (2014) mij helaas beduidend minder interesseren. De vraag was dan ook of hierop voortgeborduurd werd voor deze nieuwe schijf, genaamd The Optimist, en of er net als op de voorganger ook nu wederom meer elektronica zou worden toegepast.
Dat antwoord werd meteen bevestigd tijdens het optreden dat Anathema vorig jaar november gaf in Eindhoven, waarbij de band alvast live wat nieuwe nummers liet horen. Zo werd het optreden gestart met het toen nog getitelde Gotyou To, dat nu gelukkig een normale titel heeft gekregen met Leaving It Behind en het echte begin van The Optimist inluidt. Net als tijdens het concert begint Leaving It Behind ook op plaat met een elektronische beat, waarvan ik niet kan zeggen dat het mijn smaak is. Toch moet ik na een paar luisterbeurten concluderen dat dit een prima, up-tempo alternatief rocknummer is, met een licht stevig randje, waarbij het opzwepende karakter genoeg kwaliteit biedt.
The Optimist start met het intro 32.63N 117.14WT, wat niet meer is dan wat geluiden, zoals iemand die uit het water klimt en wat aan de frequentieknop van een radio draait. Dit is echter een groot onderdeel van het verhaal dat schuilgaat achter The Optimist. Het betreft hier namelijk een soort van conceptalbum, dat het vervolg vertelt van het personage waarvan het bestaan werd gewekt op de albumhoes van het eerder genoemde A Fine Day To Exit. Hierop was te zien hoe iemand zijn auto achtergelaten had op het strand, met daar op het dashboard zijn telefoon en een familiefoto. Overigens hoeft niemand te verwachten dat daarmee ook is teruggegrepen naar de sound van dat album, want dat is zeker niet het geval.
Op Endless Ways kan er worden genoten van de altijd mooie vocalen van Lee Douglas. Zij wordt hierbij in het begin begeleid door toetsenist Daniel Cardoso, totdat vervolgens de rest van de band zich laat horen, om vervolgens langzaam op te bouwen naar een sterke progressieve rockclimax. Precies zoals men van Anathema gewend is en wat eerder ook op Weather Systems werd gerealiseerd met Untouchable. Het leidmotief uit Endless Ways keert ook terug in het instrumentale en sfeervolle San Francisco, waar deze bestaat uit een door elektronica ondersteunde pianoloop.
Het titelnummer The Optimist kan met recht worden omschreven als een typisch modern Anathema-nummer, waarbij een sfeervol orkestraal toetsenspel, de melodieuze, repetitieve gitaarleads en de zang van Vincent en Lee zorgen voor de juiste ingrediënten. Springfield is wat mij betreft één van de mooiste nummers van het album, waarbij het door Lee herhaalde ‘’I don’t belong here’’, zweeft over de pianoklanken, totdat de Cavanaugh broertjes de gitaren laten gelden. Helaas begint na Springfield het album weg te zakken in kwaliteit en lijkt het alsof sommige van de volgende nummers slechts opvullingen zijn.
Ghosts, wederom met slechts Lee op zang, is een zacht dromerig nummer met gaandeweg een beetje een elektronicabeat, dat denken doet aan triphop. Weliswaar absoluut geen slecht nummer, maar na drie langzaam opbouwende nummers kijk ik persoonlijk ook wel uit naar een wat stevigere track. Can’t Let Go doet dat, maar is wat mij betreft ook het nummer waar ik op het saaie Wildfires na het minst mee heb. Het nummer is al eerder als single uitgebracht, wat gezien het poppy en upbeat karakter een gerichte en goede keuze is, maar klinkt pas interessant wanneer er tegen het einde wat meer sfeervolle elementen worden toegevoegd via het gitaarwerk en de toetsen. Toch doet het nummer me vooral denken aan iets dat ik eerder gehoord heb van een band als Radiohead.
Bij Close Your Eyes begint me het gevoel te bekruipen dat er weer een piano-meets-Lee-Douglas-nummer wordt afgeleverd en de band serieus albumvullers aan het maken is. Toch krijgen we nog een verrassende wending, wanneer er halverwege een saxofoon opkomt, versterkt door een jazzy drumritme. Hierdoor wordt er een jaren vijftig film noirsfeer gecreëerd en krijgt Close Your Eyes toch nog een uniek karakter. Wildfires heeft simpelweg te weinig te bieden en klinkt meer als een met elektronica gevulde outro, waarbij een jammerende Vincent te horen is en wat uiteindelijk nergens heengaat. Maar daar zal de beste man maling aan hebben, gezien het eerste vers van de kalme afsluiter Back To The Start. Bijgestaan door achtergrondvocalen van Lee en Daniel krijgen we dan als slot toch nog een mooi stukje muziek te horen.
Hoewel A Fine Day To Exit zorgde voor een omschakeling naar een alternatieve rocksound, kiest Anathema met het spirituele vervolg The Optimist er echter voor om voort te borduren op de weg van Distant Satellites. Dit zorgt ervoor dat The Optimist voor de eerste helft bestaat uit dondersmooie nummers, waar de kracht van Anathema nog glorieus hoorbaar is, maar lukt het de band niet deze lijn door te trekken tot het einde van de plaat. Hoe optimistisch Anathema dan ook gestemd mag zijn, dat is toch wel jammer te noemen!
Score:
77/100
Label:
Kscope, 2017
Tracklisting:
- 63N 117.14WT
- Leaving It Behind
- Endless Ways
- The Optimist
- San Francisco
- Springfield
- Ghosts
- Can’t Let Go
- Close Your Eyes
- Wildfires
- Back To The Start
Line-up:
- Vincent Cavanaugh – Vocalen, Gitaar
- Daniel Cavanaugh – Gitaar, Vocalen
- Jamie Cavanaugh – Bas
- John Douglas – Drums
- Lee Douglas – Vocalen
- Daniel Cardoso – Toetsen
Links: