Ultio – Cor

Vorig jaar recenseerde ik het debuutalbum van het Italiaanse Derhead: The Grey Zone Phobia. Ik weet niet meer precies waarom ik deze promo indertijd heb opgenomen, maar het is wel zo dat ik al heel wat positieve ervaringen heb gehad met onbekende Italiaanse blackmetalbands (ik denk daarbij spontaan aan Voland en Thecodontion) en dat ik er daarom regelmatig (al dan niet onbewust) op terugval. Derhead is één van de twee huidige projecten van Giorgio Barroccu. Ultio is het andere. Om eerlijk te zijn was ik daar niet van op de hoogte en is het dus puur toeval dat ik weer bij meneer Barroccu terechtkom. Heel erg vind ik dat natuurlijk niet, want The Grey Zone Phobia was een interessant en veelzijdig album dat continu trachtte te balanceren tussen experimentering, melodie, emotie en agressie. Mijn voornaamste kritiek met betrekking tot deze release was echter een gebrek aan samenhang en richting, en een overkill aan in de muziek verstopte ideeën. Giorgio Barroccu is een vat vol creatieve inzichten, maar slaagde er op The Grey Zone Phobia niet in die voldoende te doseren. Ik ben dan ook benieuwd of hij dat met Ultio wel kan realiseren.

Zelf beschouwt Giorgio Barroccu het debuutalbum van zijn Ultio als het “verwrongen en gestoorde broertje” van The Grey Zone Phobia. Wat hij daar precies mee bedoelt tracht ik hieronder voor u uit te zoeken. Cor is trouwens niet de eerste release van Ultio, want in 2018 kwam ook al de EP Fera uit. Het “gestoorde broertje” lijkt wel een wild om zich heen meppende bruut met hondsdolheid, want in vergelijking met Derhead klinkt Ultio op Fera vooral woester, wilder, harder en directer. Minder experimenteel ook, en dus minder afwisselend. Toch vind ik wel dat je de hand van dezelfde meester hoort. Vooral de aandacht voor melodie en bombast blijft bewaard, al steekt die dan wel in een minder subtiel jasje.

Pittig detail: net als Fera werd ook Cor in slechts enkele weken geschreven en opgenomen. Volgens meneer Barroccu zorgt dit ervoor dat de muziek zeer intuïtief naar de luisteraar wordt gebracht. Zoals gezegd is deze man een vat vol creatieve ideeën en dus kan ik me wel voorstellen dat hij niet veel tijd nodig heeft gehad om die allemaal in individuele nummers om te zetten. Zes nummers om precies te zijn, samen goed voor net iets meer dan dertig minuten aan instinctieve muziek.

Ondanks de zes jaar die tussen Fera en Cor liggen, lijken concept en aanpak van beide releases in dezelfde lijn te liggen. Wat we op opener Spikes te horen krijgen is energieke, onstuimige black metal waarin vooral de messcherpe, melodieuze riffs en de onvermoeibare drums opvallen. Die laatste blijven middels aanhoudend, organisch aanvoelend geroffel en hyperactief cimbaalwerk continu druk op de ketel zetten, waardoor de luisteraar weinig tot geen ademruimte krijgt. Je hoort af en toe wel een ritmewissel, maar tot rust komen de drums in feite nooit. Ook de riffs dragen datzelfde gevoel van urgentie uit, maar in het gitaarcompartiment is wel meer variatie te horen. Door de wat stoffige en gruizige productie is de gelaagdheid in de gitaren moeilijk te onderscheiden, maar de melodische uitspattingen van de leadgitaar zuigen je als luisteraar toch wel in de muziek. En dan is er uiteraard nog de stem van meneer Barroccu, die vast blijft houden aan een heiige, hoge schreeuw, daar waar hij bij Derhead vaker afwisselde op vocaal vlak.

Als je alle nummers in een paar weken in elkaar bokst, dan kan het wel eens gebeuren dat je bij dezelfde ideeën terugkomt. In eerste instantie vind ik dat The Grey Inferno te weinig verschilt van het openingsnummer om indruk te kunnen maken. Door de nogal drukke, energieke stijl van beide nummers is de combinatie ook wel wat teveel van het goede. Misschien had dit nummer een andere plek op het album moeten krijgen? Gelukkig kiest Ultio ervoor om halverwege het tempo toch wat te laten zakken en een eenvoudig, repetitief tremolo-thema in te zetten. Het tweede deel van The Grey Inferno is gestoeld op de evolutie van dit thema en die opbouw steekt echt wel prima in elkaar.

Ultio heeft een duidelijk gedefinieerde stijl en dus zitten de verschillen tussen de nummers in de details. Wretchedness gaat meer richting atmosferische black metal door de nadruk op het tremolo te leggen: minder stampend, maar iets weidser, gevoeliger en descriptiever. Het blijft toch wel afmattend omdat de drums ondanks die lichtjes andere aanpak wel blijven doorgaan. De gelaagdheid in de gitaren is hier heel duidelijk en er ontstaat een interessant contrast tussen de snelle trein van de basdrums en de heel trage sequentie van de toms, met melodisch tremolo daarbovenop.

En hoppa, de volgende track kiest bij aanvang opnieuw voor snelheid en agressie. Desondanks ontwikkelt A Thousand Times More zich gaandeweg toch nog tot een aantrekkelijk nummer, aangezien de agressie uiteindelijk wel wat gaat liggen (de basdrums willen echter niet echt meedoen) en met name de melodische tremolo-fantasieën dan het commando overnemen. A Thousand Times More zou je kunnen beschouwen als een referentienummer voor dit album: het bevat alle elementen die Cor typeren en blinkt uit inzake melodische, meeslepende riffs (zowel tremolo als overduidelijk Noorse riffs uit de oude doos), die mooi door elkaar worden verweven en herhaald. De verschillende gitaarlagen zijn hier glashelder te onderscheiden. Zo wordt het nummer mooi in balans gebracht tot een coherent geheel. Toch wel het beste nummer van het album tot nu toe.

Looking for Eyes bewijst dat de creativiteit van Giorgio Barroccu niet stopt bij het componeren van een aantal pakkende riffs. Dit nummer toont namelijk een ander gezegd van de band: zwoeler, zwaarder, slepender. Het contrast tussen de snelle drums en het lagere tempo van de gitaren hoorden we al eens terug op Wretchedness, maar nu komen zelfs de drums tijdelijk tot stilstand om ons te trakteren op een korte portie doomblack met veel gevoel en melodie. Dit is ook het eerste nummer waarop de basgitaar even de hoofdrol mag spelen, wat voor veel sfeer zorgt. Even gas terugnemen was duidelijk een goed idee, zelfs op het einde van het album.

Het venijn zit in de staart, en dat bedoel ik in de meest positieve zin. Het is een verrassende keuze om het titelnummer te kiezen als afsluiter, maar het meest opvallende aan Cor is toch de geheel onverwachte, zweverige synth-intro die de weg baant voor een laatste explosie van doortastend destructieve black metal. Op Cor komt Cor (het album, welteverstaan) tot volle wasdom en toont Giorgio Barroccu zijn muzikaal genie in al zijn facetten. Verpulverende blastbeats, ijselijke schreeuwen, gelaagd gitaargeweld vol melodie en wanhopige overgave, broeierige leads, dramatisch tremolo… Alles wordt samengebald in dit ene nummer, dat zowel agressief als sfeervol uit de hoek weet te komen. Een meer dan geslaagd einde voor dit album.

“For fans of Marduk, Funeral Mist en Gorgoroth”, vermeldt de promo. Onterecht als je het mij vraagt, want daar heeft het mijns inziens niets mee te maken. Ultio is simpelweg Giorgio Barroccu op zijn bruutst, al kan de man zijn liefde voor melodie en drama ook hier niet verstoppen. Het is allemaal niet wereldschokkend of vernieuwend, maar genietbaar is het zeker wel. Ultio neemt u een half uurtje mee op sleeptouw doorheen zijn wervelwind van degelijke, melodisch/atmosferische black metal vol vurige energie. Ik vind met name de riffs die Barroccu schrijft heel meeslepend, en dat geldt zowel voor Ultio als voor Derhead. In vergelijking met Derhead is deze muziek echter veel minder experimenteel en, zoals gezegd, veel directer. Qua dosering doet Ultio het wel een stuk beter dan Derhead, wat ook logisch is omdat deze muziek veel minder complex is. Toch staat Cor niet voor laagdrempelig gebeuk, maar vermengt het agressie met kwalitatieve riffcomposities en hier en daar een vleugje emotie en sfeer. Een prima album.

Score:

78/100

Label:

Brucia Records, 2024

Tracklisting:

  1. Spikes
  2. The Grey Inferno
  3. Wretchedness
  4. A Thousand Times More
  5. Looking For Eyes
  6. Cor

Line-up:

  • Giorgio Barroccu – Alles

Links: