Wanneer men het heeft over de oorsprong en vroege geschiedenis van de fameuze tweede golf (van black metal dus), dan beperkt men zich al te vaak tot de Scandinavische bands (naast evidente grondleggers als het Zwitserse Hellhammer). Maar laten we vooral niet vergeten dat diezelfde golf begin jaren ’80 al snel de oversteek maakte naar Zuid-Amerika, waar onder andere de iconische Brazilianen van Vulcano en Sarcófago meehielpen het embryonale geluid van deze nieuwe stroming vorm te geven.
Deze inleiding is vooral bedoeld om te duiden dat het Braziliaanse blackmetalviertal Vazio kan buigen op een lange, lokale traditie met betrekking tot het allerzwartste der metalgenres. De band uit São Paulo is zelf echter nog jong, want pas opgericht in 2016. Hun eerste langspeler, Eterno Aeon Obscuro, volgt op een reeks van drie splits en hun debuut-EP Vazio, die in 2017 werd uitgebracht. Wat je dan niet zou verwachten, is een heel volwassen sound waar de ervaring vanaf lijkt te druipen. En die is er nu net wél!
Ik kreeg de CD in fysieke toestand zelf in handen, en deze bewijst nog maar eens wat een meerwaarde dat kan zijn. Het artwork is grotendeels opgebouwd uit inkttekeningen, die samen, als je het boekje uitvouwt, een indrukwekkend schouwspel vormen rond occulte en traditioneel-nationalistische, cultureel-historisch thema’s. Je ziet imposante, pre-Columbiaanse tempels, de maancyclus, slangen en bomen, maar ook demonen, draken en de aanbidding van Satan zelve. Ruw, maar prachtig.
Wat ook prachtig is, is de muziek die deze heren maken. Diep geworteld in de vruchtbare bodem van de vroege jaren ’90, waarbij toch opvallend veel Scandinavische invloeden te horen zijn. Mayhem lijkt de meest voor de hand liggende inspiratiebron, maar Vazio voegt toch nog wat meer melodie en atmosfeer toe. Soms is het duister en mystiek, soms is het hard en boosaardig, soms is het traditioneel, soms is het vernieuwend, maar boeiend blijft het continu, 38 minuten aan een stuk door. Vazio betekent letterlijk “leeg”, maar hun composities zijn daarentegen bijzonder rijk.
Dat Vazio wél zijn inspiratie haalt bij de oude meesters, maar op zich geen traditionele band is en zijn eigen koers wil varen, blijkt uit een aantal elementen. De albumhoes bijvoorbeeld, die vooral esoterisch en esthetisch overkomt (in tegenstelling tot wat we van de traditionele bands gewoon zijn), het gebruik van hun eigen namen (en geen aliassen), maar uiteraard vooral de muziek zelf. Zo start Elementais da Matéria Escura (Elementen van de Donkere Materie) met een melodische muur van geluid die je langzaam, in crescendo, tegemoet komt. Het is een trage, loodzware aanzet tot de onvermijdelijke eruptie, die als een overjaarse stoomlocomotief over je heen dendert. Waarom deze vergelijking? Wel, dat heeft alles te maken met de basdrums, die salvo na salvo aan doffe, flapperende knallen op je trommelvlies afvuren. Dit, in combinatie met lekker veel supersnelle roffels en nogal druk cimbaalwerk, zorgt ervoor dat je toch even naar adem moet happen. Persoonlijk vind ik het effect wel indrukwekkend en het nodigt uit om de volumeknop nog wat verder open te draaien, zodat het een verpletterende, maar vooral compleet immersieve ervaring wordt. De gitaren dragen hier ook toe bij door hun laag, donker geluid en de dreigende, gemene riffs die ze voortbrengen. Vooral in de vocalen en de koude tonen van de gitaren hoor je de invloed van Mayhem.
Ergens halfweg het eerste nummer schakelen de heren van Vazio enkele versnellingen terug. De dronende, doomende black die nu volgt ondersteunt de occult-bezwerende stem van Renato Gimenez, die perfect past bij deze diep-zware muziek. Door vervolgens de snelle passage van daarvoor opnieuw te herhalen krijgt Elementais da Matéria Escura (wat past deze muziek overigens perfect bij deze titel) een bijna-symmetrische structuur.
Precies één nummer heeft Vazio nodig om mij te overtuigen van hun kunnen. Vier en een halve minuut aan massieve duisternis, vol impact en mét een duidelijke structuur. Alle puzzelstukjes passen hier perfect bij elkaar en samen vormen ze een consistent en logisch geheel.
Sob a Noite Espectral (Onder de Spectrale Nacht) lijkt een openlijke ode aan het nummer De Mysteriis Dom Sathanas, en dat zowel op instrumentaal als vocaal vlak. Een sterk nummer met een stuwende energie, maar vooral de start is net iets té sterk gelijkend op het origineel, wat wel wat afbreuk doet aan de authenticiteit ervan. Naarmate het nummer vordert, zorgt Vazio wel voor enkele leuke twists, waaruit nogmaals blijkt dat ze moeiteloos hun traditionele bagage beheersen én voldoende kwaliteiten in huis hebben om die naar hun eigen hand te zetten.
De energie en de dynamiek in de muziek zitten precies goed op dit album, waardoor de nummers klinken als klassiekers. Je hoort hier en daar flarden van Mayhem, Gorgoroth en Emperor, maar er zijn ook wel doom-elementen terug te vinden (zoals bijvoorbeeld op O Chamado dos Mortos). Het geheel ligt wat zwaar op de maag (zowel qua gebruik van instrumenten als qua productie), maar tegelijkertijd is het mystiek, ritueel, tribaal en bezwerend. Vazio weet echt wel de juiste sfeer neer te zetten.
Het meest opvallende moment van het album is dan weer terug te vinden op het instrumentale intermezzo Reino das Matas (Het Koninkrijk der Bossen), waarin zowaar de didgeridoo (niet direct een instrument van de Braziliaanse indianenstammen dacht ik zo) centraal staat.
Op het langste (doch niet meer dan vijf en een halve minuut durende) nummer, Condenados ao Esquecimento (Gedoemd tot Vergetelheid), krijgt Vazio de kans om alle registers open te trekken, mét een sfeervolle opbouw, ijskoude melodische gitaarriffs (die Scandinavische invloed die ik al benoemde) en opvallend veel vocale variatie: sonore bezweringen, diep gegrauw, half-gesproken woord en een hoge, ijle krijs. Condenados ao Esquecimento past qua stijl en aanvoelen perfect bij het voorgaande O Chamado dos Mortos en heeft tevens een continue mystieke ondertoon. De nogal schaamteloze Freezing Moon-verwijzing neem ik dan maar voor lief.
Het afsluitende Koié Kokoiá is een (instrumentaal) eerbetoon aan het Braziliaanse jaguarvolk. Alsof Vazio de kilte van het hoge noorden op het einde toch nog van zich af wil werpen en kortstondig wil teruggaan naar de eigen roots.
Een sterke, solide release uit Zuid-Amerika dus: zeer matuur en overtuigend gebracht. Zonder die typisch zuiderse tonen weliswaar, maar de muziek zal je al snel overtuigen dat de keuzes die Vazio hier maakt de juiste zijn. Geen originaliteitsprijs misschien, maar wel een release die meer dan de moeite waard is om eens in zijn totaliteit te beluisteren.
Score:
81/100
Label:
The Chalice Productions, 2021
Tracklisting:
- Elementais da Matéria Escura
- Sob a Noite Espectral
- Nascidos do Fogo
- Reino das Matas
- O Chamado dos Mortos
- Condenados ao Esquecimento
- Eterno Aeon Obscuro
- Travessia Silenciosa
- Sangue Invertido no Coração Negro Despedaçado
- Revelação do Abismo
- Koié Kokoiá
Line-up:
- Renato Gimenez – Stem, gitaar
- Eric Nefus Cavalcante – Gitaar
- Nilson Slaughter – Basgitaar
- Daniel Vecchi – Drums
Links: