Witchfynde – Give ’em Hell

Een re-release van een album dat eenenveertig jaar geleden werd uitgebracht? Moet dat nu echt? Dit soort onnozelheden negeer ik doorgaans, maar voor echte meesterwerken maak ik met veel plezier een uitzondering. Witchfynde bracht namelijk zijn klassieke debuutplaat uit 1980 opnieuw uit. Ik zeg klassiek, maar dit is een mooi voorbeeld van een plaat die eigenlijk bijna nergens in lijstjes staat wanneer men de betere metalalbums van de jaren ‘80 opsomt. Een echte schande zeg ik u! Sta mij toe om jullie de komende minuten even uit te leggen waarom dit het grootste onrecht is sinds Oranje de WK-finale verloor in 1974! Waarschuwing, eens ik begin kan ik moeilijk stoppen. Ik hou echt van deze muziek.

Eerst een sterk versimpelde introductie: The New Wave of British Heavy Metal, of gewoon NWOBHM voor de vrienden, was een muziekstroming die begin jaren ’80 het vacuüm opvulde die de leeggelopen punkbeweging had achtergelaten. De wereld draaide in 1980 op disco en synthesizermuziek en zo van die ontplofte kapsels waren hip en in. Zelf was ik nog niet geboren maar ik heb de jeugdfoto’s van mijn moeder gevonden. Het achtervolgt me nog steeds en ik hoop dit ooit op de bank bij een psycholoog te kunnen verwerken. Je zou op het eerste gezicht dus denken dat dit tijdperk van wansmaak niets dan vreemde muziek zou voortbrengen, maar niets is minder waar. In Groot-Brittannië stonden namelijk verschillende bands klaar om de 70’s rockmuziek van Motörhead, Judas Priest en The Scorpions van een zware steroïdeninspuiting te voorzien. De NWOBHV werd één van de populairste metalstromingen van de jaren ‘80 en zou via bands als Venom zelfs van invloed zijn op latere genres als black metal. Met NWOBHM kwam muzikaliteit weer centraal te staan. De gitaarvirtuoos en een goede zanger werden weer fundamenteel, want dit was in heel de punkbeweging wat onderbelicht geraakt. Het sprak vele metalheads aan. Deze muziek voelde authentiek aan en stond dicht bij de leefwereld van de fans. De meest bekende van deze bands zijn uiteraard Saxon en vooral Iron Maiden. In de slipstroom van deze bands zagen echter ook allerlei kleinere NWOBHM-bands het levenslicht: Jaguar, Battleaxe, Tygers Of Pan Tang, het crimineel onderschatte Angel Witch of zelfs Diamond Head, een groep die op een gegeven moment het nieuwe Led Zeppelin leek te worden. In dit rijtje hoort Witchfynde dus thuis.

Deze Give ‘em Hell was de debuutplaat van de band en is eigenlijk ook het beste album die Witchfynde ooit maakte. Ik leerde deze plaat uiteraard pas veel later kennen. Ik moest eerst nog mijn Samson & Gert-fase door en de Plopdans was op een gegeven moment zowat het beste nummer dat ik ooit had gehoord. Maar eens kom je in aanraking met metalmuziek. Een moment dat we allemaal meemaakten. Hierna ga je graven natuurlijk. Wat voor goede metalmuziek is er in het verleden eigenlijk allemaal gemaakt? Via the usual suspects als Metallica, Slayer, Maiden of Priest stoot je uiteindelijk op bands die wat vergeten zijn door de tijd. Van dit Witchfynde heb ik nooit begrepen waarom het niet zo groot is geworden als bepaalde andere bands die ik reeds opsomde. Dit is fantastische old school metal.

Het start al van bij de eerste track. Ready To Roll is metal en rock ‘ roll samen op het podium. Het heeft een zekere boogiewoogie, maar koppelt daar Montalo’s gitaargenialiteit aan. De outro van deze song is de man’s moment op te schijnen. Net wanneer je denkt dat zijn gitaarsolo een climax bereikt, duwt hij nog even vol de gaspedaal in. Die typische jaren ‘80 fade-out verbrodt het helaas wel een beetje. Gelukkig horen we Montalo’s eenmansshow gewoon weer verder gaan op de volgende nummers. The Divine Virgin bijvoorbeeld, over Jeanne d’Arc. Ja, ook de thematiek was in de jaren ‘80 nogal speciaal. Vanaf Getting Heavy komen we pas echt bij ‘the good stuff’. Naar hedendaagse normen bezwaarlijk metal te noemen, hooguit hardrock, maar desondanks een heerlijk nummer. De rode loper wordt met deze song uitgerold voor het echte prijsbeest van het album: Give ‘Em Hell. Dit is 80’s metal op zijn best. Ja, niet zo zwaar als bepaalde tijdgenoten – met twee gitaristen – toen al pleegden te gaan, maar het is wel degelijk pure rock hoor. Het ritme van deze song duwt zich van bij de eerste noten door en zanger Steve Bridges geeft de performance van zijn leven wanneer hij het refrein in gang schreeuwt. De noten die hij daar haalt zijn voor de gemiddelde man enkel haalbaar na een flinke trap in het klokkenspel. De huidige zanger van de band, Luther Beltz, slaagt er in ieder geval niet in en laat tijdens optredens vaak sluw het publiek het refrein meezingen. Is geen schande, Luther. 

Met In The Ages Of The Ages wordt het tempo hierna beduidend omlaag gehaald. Dit tribal-nummer avant la lettre duurt bijna negen minuten lang en toont ons een compleet andere kant van de band. In een psychedelische trip waar wijlen Jim Morrison zich volledig op zou willen smijten, wordt de eigen bandnaam op hypnotiserende wijze tot een refrein verwerkt. Ik zou mijn linkerteelbal geven om dit nummer door de originele bezetting live te zien spelen. Nee Luther, niet persoonlijk nemen, maar nee liever niet door jou nee. Na het zeer 80’s progrock-aanvoelde Tetelestai – waarvan vooral het tweede deel van de song op heerlijke wijze volledig supernova gaat –  wordt het album afgesloten op een nieuw hoogtepunt. Wake Up Screaming is nog zo’n ondergewaarde parel. Bridges’ stem klinkt hier een stuk dieper en duister dan op de vorige nummers en Montalo toont nogmaals wat voor een fenomenale gitarist hij is. Alsof hij weet dat de plaat er bijna opzit en hij er nog snel alles wil uitpersen. De echte ster van deze song is echter drummer Gra Scoresby. De man hakt, beukt en slaat er zodanig op los dat hij na afloop waarschijnlijk een broekmaat kleiner kan aandoen. De drumintro van deze song plaats ik trouwens zo naast Maiden’s Run To The Hills, Slayer’s Raining Blood of Ozzy’s Over The Mountain.

Goh, weet je? Dit album is gewoon af en moet je zeker eens beluisteren als dit voor jou onbekend terrein is. Ik ben een fanboy en kan niets verkeerd zeggen over deze schijf. Hey, het is wat het is. Ik ben dol op dit album en vond het dus leuk dat ik er kon over schrijven. Het zijn zulke platen die ervoor zorgden dat ik zo verliefd ben geworden op heavy metal. De jaren ‘80 kennen nog albums die meer aandacht verdienen dan ze krijgen, maar deze Give ‘Em Hell mocht gelukkig weer even in de schijnwerpers staan. Sommige platen verouderen goed. Ja, de tijdsgeest zit erin en een dergelijke plaat zou tegenwoordig vreemd overkomen. Daarvoor is de 80’s saus die eraf druipt veel te dik. Toch hoop ik dat deze de tand des tijds overleeft en toekomstige generaties hem ook kunnen leren kennen. Voor één keer is zo’n re-release dan ook niet zo’n slechte beslissing. Give ‘Em Hell… they sure did. Ik ga hem nog eens integraal opleggen.

Label:

High Roller Records, 1980

Tracklisting:

  1. Ready to Roll
  2. The Divine Victim
  3. Leaving Nadir
  4. Gettin’ Heavy
  5. Give ’em Hell
  6. Unto the Ages of the Ages
  7. Pay Now – Love Later
  8. The Devil’s Gallop
  9. Tetelestai
  10. Wake Up Screaming

Line-up:

  • Steve Bridges – Zang
  • Montalo – Gitaar
  • Andro Coulton – Basgitaar
  • Gra Scoresby – Drum

Links: