Paradise Lost: Twintig jaar melancholiek
Het legendarische gothic/doom gezelschap Paradise Lost is anno 2008 alweer toe aan zijn twintigste levensjaar. De band was eind jaren tachtig/begin negentig een van de eerste bands die zich op het grijze gothic metalgebied bevond en de term vervolgens tot een begrip verworven heeft. Enfin, een hele geschiedenis volgt. Gitarist en medeoprichter van Paradise Lost, Greg Mackintosh, vertelt album voor album de geschiedenis een van de meest invloedrijke Britse bands.
De oerknal van het paradijs
“Zelf was ik meer into de punkachtige muziek (Discharge, Engelish Dogs), maar de vroege Celtic Frost trok ik ook prima. Pas toen we (Holmes en ik) elkaar leerden kennen begon ik meer naar zijn muziek te luisteren en hij meer naar de mijne. Zodoende zijn we eigenlijk in het underground doom/death wereldje gerold, waar we later de basis van onze muziek vandaan zouden halen. Van alle illustere demo’s die we destijds kregen, hebben we het geluid samengesmolten, opgenomen en het de naam Lost Paradise gegeven.”
Lost Paradise; Een serieuze zaak?
“Nee, de opnames waren geen grap, zeker niet. We waren gewoon kids en anderen vertelden ons wat te doen, wij rommelden maar wat aan, blij dat we in een studio zaten. Hami van Peaceville heeft ons een heel eind op weg geholpen toendertijd. Wij waren nog te naïf om veel te kunnen doen. Na de opnames waren we niet helemaal tevreden met de sound, het was naar mijns inziens te clean, zeker in vergelijking van de demo’s die we ervoor gedaan hadden.
Lost Paradise was ook geen geweldige klapper, maar gewoon een plek om te beginnen. Dat is deze dagen wel anders; een debuutalbum is van groot belang geworden. Logisch, want vroeger had je maar enkele bands per genre, tegenwoordig zijn ze niet meer te tellen. Wij hebben geluk gehad dat we door zijn gebroken, maar het is niet onze bedoeling geweest beroemd te worden en massa’s platen te verkopen. Het is en blijft een hobby. Als je geld wil verdienen moet je manager worden.”
De geboorte van een genre: Gothic
“Met Gothic hebben we eigenlijk de lijn van het eerste album doorgezet, alleen dit maal met meer invloeden uit de underground doom/gothic scene. Andere invloeden dan op het eerste album, ook wat meer death metal. Het resultaat is een album dat door veel mensen als origineel wordt gezien, maar wij waren daar niet meer bezig. We deden wat ons wel aardig leek om er in te stoppen, niet wat vernieuwend zou zijn.
Op succes hadden we zeker niet gerekend. Sterker nog, toen de release besproken werd met Rough Trade wezen zij het in eerste instantie af, ze vonden het niets. Uiteindelijk hebben ze het toch op de markt gebracht. Pas toen ons later in een interview gevraagd werd wat het voor stijl was hebben Nick en ik uiteindelijk maar gezegd dat het goth metal is. Dat was de eerste keer dat die titel op papier verscheen. Veel later groeide het uit tot het begrip van stijl en sound wat het nu is, met een scheiding tussen de romantische gothic metal a la Nightwish en de ‘originele’.”
Het icoon Icon
“Icon is een heel belangrijk album geweest. Het heeft meer dan de voorgaande platen een stempel gedrukt op de songstructuren, akkoordopbouw en de ‘feel’ van de nummers. Vergeleken met een album als Shades of God was Icon veel meer op de melodie georiënteerd dan op de riffs. Alles wat daaropvolgende tot In Requiem toe, is eigenlijk melodiegeoriënteerd geweest, maar op het laatste album zijn we dus meer richting de riffs gegaan. Je kan dus spreken van een belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis van Paradise Lost toen Icon uitkwam.
Naast veranderde opbouw begonnen ook de gruntvocalen rond die tijd steeds minder ruw te klinken. Tijdens Gothic al waren er nummers waarin Nick niet gruntte, bij Shades of God zat het ertussenin en op Icon was het weer een stuk minder. Het is een geleidelijk proces geweest, een waar we niet echt bij stil hebben gestaan. Zolang mensen de nummers goed bleven vinden, was er niets aan de hand.”
Draconian Times, hét hoogtepunt?
“Zelf geef ik de voorkeur aan Icon boven Draconian Times, omdat Icon eigenlijk de blueprint was voor het volgende album. Dat het grote publiek zich meer in Draconian Times kan vinden, is wel te begrijpen. Het albums heeft een net wat prettiger geluid vergeleken met Icon, het geheel is net iets smoother. Toch heeft de laatste voor mij de voorkeur omdat ie eerder kwam, het is origineler.
Draconian Time is in mijn ogen het verlengstuk van z’n voorganger. We hebben het album op de tour van Icon geschreven en zijn daarna direct doorgegaan naar de studio en vervolgens weer de road op om te touren voor Draconian Times. Het was drie jaar achtereen dezelfde nummers en dezelfde stijl spelen en na de tour waren we dat wel zat. We moesten iets anders gaan doen..”
De verandering: One Second
“Het is en blijft een release waar ik ondanks alle kritiek vierkant achter sta. We waren verveeld geraakt met de oude stijl en echt dringend toe aan een nieuwe impuls voor de band. En dus hebben we de boel enigszins omgegooid. Zelf gaf destijds de voorkeur aan het ontwikkelingen van de piano/strings kant van de muziek, maar uiteindelijk zijn we in overleg met de producer Ulf Sandqvist meer richting industrial op gegaan. Hij heeft ons enorm geholpen onze muziek te hervormen.
Aanvankelijk had ik verwacht dat metalheads meer open minded zouden zijn en zich zouden realiseren dat de essentie nog altijd hetzelfde was. Niet dus. We hebben ongetwijfeld toen een hoop fans verloren, anderzijds kregen we er natuurlijk ook een hoop nieuwe bij. Zo gaan die zaken nou eenmaal, je kan niet iedereen tevreden stellen. Wij deden wat in onze visie het beste was en het is jammer als mensen als ze er niet achter staan, so be it.
Overigens stond het wisselen van label volledig los van de verandering in de muziek, in tegenstelling tot wat sommigen denken. Pas na de opnames van One Second namen ze bij Music For Nations contact met ons op, we hebben dus niet onze muziek verandert omdat het label dat wilde. Het was slechts een kwestie van timing, van toeval. ”
Seconde twee: Host
“Gedurende Host gingen we nog een stap verder, zowel qua muziek als qua uiterlijk. Al gelijk na de Draconian Times tour ging het lange haar eraf. Mijn persoonlijke reden was dat ik op een gegeven moment een tijdschrift zag met Nick en mij op de cover, waarin men ons hair metal noemde. Het was de druppel. Het belachelijk reden, want het is slechts de mening van een persoon, maar het was zich een tijd aan het opbouwen tot het punt van hier en niet verder.
Met Host hebben we ongetwijfeld opnieuw een aantal fans van de band vervreemd, maar wederom waren er ook een hoop nieuwe mensen die zich toen voor Paradise Lost gingen interesseren. We hebben gewoon doorgezet waar we mee bezig waren, omdat het voor ons goed voelde. Het was iets dat we moesten doen, ongeacht wat de gevolgen waren. Het is aan One Second en Host te danken dat we nu nog steeds muziek maken, het was belangrijk voor ons om niet altijd hetzelfde te doen. It drives you mad.”
Het slechte compromis: Believe in Nothing
“Er staan twee of drie nummers op die met de juiste opname en mix zeker wel goede nummers zouden zijn geweest. Een nummer als Well Pretending bijvoorbeeld, had naar mijn idee een van de beste doom songs kunnen zijn die we ooit geschreven hebben. Eigenlijk waren alle omstandigheden omtrent dit album ongunstig. We hebben constant onderling en met het labelcompromissen moeten sluiten, waar eigenlijk niemand tevreden mee was. De band was nog zoekende naar het juiste geluid, toen het label zich er ineens mee ging bemoeien, wat niet had moeten gebeuren. Het album is uiteindelijk nog drie, vier keer gemixt door EMI, zonder dat wij er een hand in hadden.
Maar ook van Believe in Nothing heb ik geen spijt, van niets dat we ooit met Paradise Lost gedaan hebben overigens. Alles wat is gebeurd heeft een reden gehad en juist dankzij een Host en een Believe in Nothing zijn we er vandaag de dag nog altijd. Misschien dat we ooit de plaat heropnemen, maar daar is het voorlopig nog te vroeg voor. Well Pretending zou ik in ieder geval graag terug willen horen met het geluid dat het verdient, dus wie weet..”
Symbol of Life; het geloof keert terug
“Na Believe in Nothing kwam een verschrikkelijke tour, gezien niemand echt tevreden was met de nummers van dat album. Er ontstonden meer dan ooit spanningen binnen de band.. Nee, een echte prettige tijd was het niet. Desondanks zijn we in dezelfde stroom doorgegaan om Symbol of Life op te nemen, waar we gelukkig wel tevreden over waren. We hadden de productie en dat soort zaken weer gewoon in eigen hand.
Toch waren ook de opnames van Symbol of Life niet echt een plezier. Zowel Nick als mijzelf zaten destijds met een aantal persoonlijke issues, die ons afleidde van het opname- en mixproces. Het schrijven van de nummers verliep normaal en naar wens, alleen de uiteindelijk opgenomen nummers waren toch een stuk matter dan we zouden willen. Maar goed, we hebben eruit gehaald wat er destijds in zat met Symbol of Life.”
Einde van het experiment: Paradise Lost
“Het was niet echt een terugkeer naar de oude sound, maar meer een voortzetting van wat we deden op Symbol of Life, alleen dan zonder industrial invloeden. We zijn gewoon door gegaan met songschrijven zonder er daadwerkelijk bij stil te staan dat het geluid zou veranderen. Pas toen we in de studio zaten en de live ervaring van de Symbol of Life-tour mixten met de songs van Paradise Lost kwam er een album dat lang niet zo industrial was als z’n voorganger.
Veel fans zien in Paradise Lost een soort hergeboorte van de oude muziek, maar voor ons is het juist de afsluiter van een tijdperk dat we met One Second hebben ingezet. Van een hergeboorte is nooit echt sprake geweest, gezien de essentie van de muziek, het melancholieke altijd is gebleven.”
In Requiem; de keiharde herleving
“Ons laatste album In Requiem is het eerste album in jaren geweest dat we van te voren wisten op wat voor een feel we ons zouden richten. We hadden van te voren reeds alles op een rijtje gezet hoe het album moest gaan klinken. In Requiem moest ook in één haal worden opgenomen, juist om er een soort organisch live gevoel aan te geven. Het is ook een album die meer op riffs is geschreven dan op melodielijnen, daar waren we na een break van een aantal jaar weer aan toe.
Het album lijkt wel goed in de smaak te vallen en daar zijn we heel tevreden over. Waar vorige albums vaak positieve en negatieve reacties kregen, lijkt In Requiem zowel door fans als pers redelijk breed geaccepteerd te worden. Natuurlijk zijn er ook nog mensen uit de One Second periode die nu weer heel ontevreden reageren. Ye can’t please everyone. Persoonlijk ben ik nooit zo bezig met de reacties en meningen van anderen. Mijn visie op het album doet er voor mij toe, niet die van iemand anders.
Het is ook oneerlijk om In Requiem met bijvoorbeeld een album als Paradise Lost te vergelijken. Ze zijn gewoon heel verschillend. Tussen Symbol of Life en Paradise Lost zijn de nodige raakvlakken te vinden, maar met het nieuwe album hebben we er echt een andere draai aan gegeven met nieuwe invloeden. En dan niet per se invloeden van bands, maar meer die van onze persoonlijkheden op het album. De platen hiervoor waren redelijk subtiel en daar hadden we genoeg van. Het laatste album is daarom ook stukken agressiever, rauwer en een evil edge dan voorgaande. We wisten heel goed wat we ervoor deden en wisten heel goed wat er nu moest gebeuren. En dat hebben we gedaan. ”
“Over de toekomst proberen we niet te veel na te denken. Als je een album te veel gaat plannen gaat er een hoop spontaniteit verloren. Volgende keer doen we misschien wel weer heel iets anders in vergelijking met wat we ervoor hebben gedaan. Niets is onmogelijk. Black metal, punk, alles kan. Maar dan zonder het rare gedoe eromheen, haha. Ach, we zien wel. Voorlopig is Paradise Lost in ieder geval nog niet klaar met muziek maken. Fans zullen ongetwijfeld nog genoeg van ons horen.
Binnenkort komt onze eerste live dvd uit, The Anatomy of Melancholy waarin nummers uit de hele geschiedenis van Paradise Lost gespeeld worden. Het is een soort verjaardagscadeau voor ons twintigjarig bestaan. We zijn in ieder geval benieuwd naar de reacties als ‘ie 23 mei in de winkels ligt..
Links