Bergen in Noorwegen is een legendarische stad waar enorm veel geschiedenis is geschreven. Het was het epicentrum van de tweede golf van black metal in de jaren negentig. De debuutalbums van Mayhem, Emperor en Enslaved werden er opgenomen in de Grieghallen Studio van Eirik “Pytten” Hundvin. Het was ook de bakermat van Immortal en Gorgoroth. En wat te denken van de verbranding van de Fantoft staafkerk? De rol van Bergen in de geschiedenis van black metal is cruciaal geweest voor de vorming van het genre zoals we dat vandaag de dag kennen. Het is dus zaak om dit te vieren en in leven te houden. De rol van het festival Beyond the Gates is daarin ook cruciaal.
Georganiseerd door Silje Wergeland (onder andere de huidige zangeres van The Gathering) en Torgrim Øyre (voormalig tourmanager van Behemoth), biedt Beyond the Gates sinds 2013 heil aan liefhebbers van het extreme genre. Liefhebbers uit alle windstreken, want meer dan de helft van alle bezoekers komt uit het buitenland. Net als ik! Vier dagen lang ga ik me onderdompelen in al het trve ende kvlt dat Bergen te bieden heeft. Want de line-up van deze editie is om duimen en vingers bij af te likken. Ik reis helemaal met de auto naar Noorwegen om er nog een uitgebreide vakantie achteraan te plakken, maar je kunt er natuurlijk net zo goed een stedentrip van maken met het vliegtuig. Of dat de moeite waard is, lees je in dit verslag.
Lees hier ook het verslag van vrijdag!
Lees hier ook het verslag van zaterdag!
Onderweg van Stavanger naar Bergen maken we natúúrlijk een stop bij de heropgebouwde Fantoft staafkerk. Op 6 juni 1992 werd deze in brand gezet door Varg Vikernes. De Lysekloster ruïne biedt weer een andere blackmetalbezienswaardigheid. Hier werd de tamelijk hilarische clip van Immortals Call of the Wintermoon opgenomen. Tijd voor een fotoshoot dus! ’s Avonds haal ik in Bergen alvast mijn festivalbandje op, zodat ik de dag erop niet in de rij hoef te staan. Een goed begin is het halve werk.
Voordat het eerste optreden van start gaat, wandel ik in de volle zon naar één van de zeven bergen waarmee Bergen is omringd. Wat een luxe is het om dit vanuit je hotel midden in het centrum te kunnen? Het uitzicht vanaf de Løvstakken is prachtig en op de terugweg scoor ik niet alleen de laatste LP van Vredehammer bij platenzaak/bar Apollon, maar drink ik ook heerlijke koffie bij een hippe koffiebar waar gewoon keihard de muziek van Dødheimsgard en Satyricon door de speakers galmt. Bergen is er dus al klaar voor!
In een voormalige sardinesfabriek (nu omgedoopt tot USF Verftet) heeft Beyond the Gates de locatie gevonden voor de eerste twee dagen. Het is hier waar het Noorse blackmetalkanon Whoredom Rife de eer krijgt voor de aftrap met Curse of the Moon. Voor mij, en velen met mij, de ideale schoenlepel om dit festival mee in te stappen. Super strak, gewoon goed. Enige nadeel? De set had langer mogen duren!
Dat gevoel krijg ik niet bij het daaropvolgende Mānbryne uit Polen. Hoewel ik hier ontzettend naar uitkeek (het laatste album Interregnum: O próbie wiary i jarzmie zwatpienia kwam in mijn jaarlijst), krijg ik hier toch een behoorlijke deceptie voor mijn kiezen. Wat een kitsch is die podiumpresentatie! Alsof je hier het Poolse equivalent van Cult of Fire ziet. Dit is niet aan mij besteed. Tijd om wijn te halen. Doe mij maar de studioalbums!
Hoewel Watain voor de podiumaankleding ook de Xenos leegrooft, is dit optreden wel degelijk aan mij besteed. Een slecht optreden van de Zweden heb ik nog nooit gezien. Het concert werd al aangekondigd middels bebloede posters met daarop “Watain are coming” op verschillende plekken in de stad. Hofleverancier van de setlist is tot mijn grote genoegen het album Lawless Darkness. En ja hoor, al snel wordt een varkenskop het publiek in geslingerd. Heel halal is het allemaal niet. Kvlt wel. En daarvoor zijn we hier! Devil’s Blood vormt ook altijd een hoogtepuntje, mede vanwege de bijzondere vriendschap die Erik Danielsson met wijlen Selim Lemouchi had. Slotstuk en nekbreker Malfeitor luidt Erik in met de wens om op een positieve noot te eindigen. Heel belangrijk natuurlijk. En daarmee komt een einde aan een perfecte show. Flawless Darkness!
Nationale trots Mayhem blaast dit jaar veertig kaarsjes uit en viert dat met een speciale show. Aftellend naar het begin van hun roemruchte carrière krijgen we eerst Malum van Daemon. Ieder album wordt ingeluid met een korte videomontage. Leuk gedaan! En je werkt dus naar een climax toe. Want eerlijk is eerlijk, hoe ouder de plaat, hoe beter. Pas met het album De Mysteriis Dom Sathanas, inclusief een in memoriam voor Dead en Euronymous, gaat het publiek echt hard. Tijdens Freezing Moon, eigenlijk gewoon het Noorse volkslied, gaan er wel heel veel handen met onzichtbare sinaasappels de lucht in. Ook ik doe natuurlijk vrolijk mee. Voor de laatste drie nummers, alle afkomstig van Deathcrush, komen oud-drummer Manheim en zanger Messiah het podium op. Schattig en tegelijkertijd bijzonder om zoveel jaren later nog steeds te teren op een korte periode waar je als puber onderdeel van was. Maar ik schreef het al eerder, die geschiedenis moeten we koesteren.
Met het schaamrood op de kaken moet ik bekennen dat ik het allereerste concert van Trelldom ooit vanavond/vannacht mis. Drie dagen reizen eist zijn tol. Een duur betaalde tol. Van degenen die nu wel succesvol tegen de vermoeidheid strijden, begrijp ik de volgende dag dat het episch was. Gaahl zong prachtig en er was een saxofoon. Alsof mijn FOMO al niet voldoende was gevoed…
Dag twee gaat dankzij het prachtige weer wederom van start met een wandeling op één van de bergen. Een speciale kabelspoorbaan brengt je in enkele minuten naar de Fløyen berg. Het is hier puur genieten van prachtig uitzicht en schone natuur. Wanneer mijn verloofde helemaal doorloopt naar de Ulriken berg, keer ik op tijd terug voor de Women in Metal bijeenkomst. Voorafgaand aan een gin- en whiskyproeverij, verzorgd door een vrouwelijke ondernemer, is er een paneldiscussie. Onder leiding van Silje Wergeland wisselt een aantal vooraanstaanden ervaringen en tips uit over werken als vrouw in de uiterst competitieve industrie.
In de tweede en laatste dag in USF Verftet, biedt de voormalige sardinesfabriek het podium aan Cult of Fire, Venom, Darkspace, Behemoth en Death SS. Heel kieskeurig pik ik alleen Behemoth uit dit rijtje, daar ik de meeste andere acts vorig jaar al live heb gezien en ik energie wil sparen voor de komende twee dagen in de legendarische Grieghallen. En je kunt rustig stellen dat ik fangirl van het eerste uur ben van Behemoth. Het is dankzij deze band en Satyricon dat ik als dertienjarige onze scene in ben gerold. En ook ik voeg me bij degenen die vinden dat The Satanist het hoogtepunt vormde. Het is dus rustig inkomen met Once Upon A Pale Horse. Ora Pro Nobis Lucifer schudt de boel goed wakker en ik ervaar het summum al vrij snel met het daarop volgende Conquer All, mijn lijflied. Dat hebben mijn stembanden ook geweten. Een uitstapje naar Evangelion met Ov Fire And The Void is ook nooit een straf. Het spelplezier spat van het podium met een trotse Nergal. Drummer Inferno moeten we helaas vanwege gezondheidsproblemen missen maar Jon Rice (Uncle Acid and the Dead Beats) bewijst zich allerminst onverdienstelijk.
We gaan terug in de tijd met Cursed Angel of Doom, dat Nergal in zijn begin twintiger jaren schreef. De beuk gaat er weer goed in met Christians To The Lions en Demigod (hoe jammer het ook is dat we Slaves Shall Serve van dit briljante album moeten missen vanavond). De nekspieren krijgen even wat rust tijdens Blow Your Trumpets Gabriel en Bartzabel (saai, tijd om wijn te halen). Het drieluik waar Behemoth mee eindigt, is echter weer ouderwets genieten. Daar komt dan eindelijk Zos Kia Cultus de hoek om kijken met No Sympathy For Fools! Yes! En ja hoor, we weten dondersgoed wat we met onze handen moeten doen tijdens Chant for Ezkaton. Hail Satan! Terwijl een groot deel van de menigte de grote hal al verlaat, blijf ik vol verwachting wachten op O Father O Satan O Sun. Hun festivaltour heet immers niet voor niets O Father O Satan O Svmmer. Natuurlijk komen ze terug voor deze toegift. Is dit niet het beste nummer ooit geschreven? Een zwart confettikanon maakt het feest compleet.
Nadat Nergal uitgebreid het uitzinnige publiek en de organisatie van Beyond the Gates heeft bedankt, kust hij de Noorse vlag waar het logo van Behemoth op staat geprint. Triomfantelijk verlaten de heren het podium en dat is niet onterecht te noemen. Het is werkelijk ongekend met wat voor een oprechte passie en energie ze hun show brengen. Dat gaan we volgend jaar dunnetjes overdoen met The Unholy Trinity Tour. Ze nemen dan niemand minder dan Satyricon en Rotting Christ mee op sleeptouw. Nu al episch!
Lees hier ook het verslag van vrijdag!
Lees hier ook het verslag van zaterdag!
Datum en locatie
31 juli 2024, USF Verftet, Bergen, Noorwegen
Foto's:
Jarle H. Moe / Beyond the Gates Festival
Link: