Roadburn 2017: vrijdag

Zoals gebruikelijk volgt na de eerste dag de tweede, maar in het geval van de wondere wereld van Roadburn is het wel verstandig dit even te vermelden. Een dag met opvallend veel black metal, in alle vormen en maten, maar ook een swingend trio van jazzmuzikanten en trippy psychedelica. Uiteraard dompelde Zware Metalen zich hier in onder.

Dag twee van Roadburn belooft ook een mooie dag te worden, maar helaas moet ik op persoonlijk vlak beginnen met een tegenvaller, waardoor ik de resterende dagen aangewezen ben op de trein. Zie hier gelijk het excuus waarom ik niet de gehele show van het eigenzinnige Schammasch bij kan wonen. Gelukkig hebben de heren besloten om het laatste album, Triangle, in zijn geheel te spelen. Voor de mensen die dit niet kennen, dit album omvat drie CD’s of LP’s en kent een speelduur van meer dan negentig minuten, waardoor het optreden voor de duur van bijna twee uur op het programma staat. Waar ik precies het album aanvang, is mij niet geheel duidelijk en qua zicht is het Patronaat mij met een gemiddelde lengte nooit erg gunstig gestemd. Ik zal het dus met het geluid alleen moeten doen, maar dit is de perfecte donkere soundtrack om mee in te komen. De duisternis heeft zich al uitgesmeerd en voert de toehoorder mee, en zelfs de saxofoon komt live tevoorschijn. Wat ik na het optreden in ieder geval kan beamen, is dat dit een heel interessant optreden was, waarbij de spanning goed vastgehouden wist te worden.

Roadburn is een festival vol keuzes, en het begin van de vrijdag is een teken aan de wand. Een drieluik van bands, waar, geheel in lijn met de rest van het festival, de nadruk op het hoofdpodium ligt. Achtereenvolgens zullen Gnaw Their Tongues, Magma en True Widow worden bezocht, waarbij het bezoek aan Magma (zoals altijd) weet te betoveren en de aandacht vasthoudt. (UT)

Gnaw Their Tongues trapt af en het krankzinnige geweld dat gepaard gaat met een ziekelijke atmosfeer, weet het publiek in vervoering te brengen. Het feit dat er zo vroeg al zo veel publiek aanwezig is, is het resultaat van het harde werk dat Mories de afgelopen jaren heeft verricht. Toch blijf ik het opmerkelijk vinden hoe populair de Drachtenaar is in internationale kringen. Misschien is dit een teken van het kvlte karakter van Roadburn, maar dat Gnaw Their Tongues deze aandacht krijgt, is een bewijs van de kwaliteit die wordt afgeleverd.

Datzelfde geldt overigens ook voor het machtige Magma, dat het grote podium voor vandaag opent. De Franse band heb ik in 2014 voor het eerst mogen aanschouwen en dat optreden heeft toen een misselijkmakende wervelwind aan muzikale rariteit opgeleverd. Ondertussen is het al iets gebruikelijker geworden om Magma live te zien, maar dat ondermijnt de impact van de band geenszins. Ook nu wordt er weer loeistrak gespeeld, waarbij de opbouw van de intense, krankzinnige atmosferen door het technische en zeer kundige spel worden onderstreept. Dit is de band die de meeste devotie laat zien en de ware betekenis van bezieling naar voren laat komen.

Eeuwig zonde dan ook dat ik het optreden vroegtijdig verlaat om True Widow te beluisteren. Enkele edities terug maakte de band een behoorlijke impact met de teneergeslagen, trage rock, niet alleen op mij, maar op een groot deel van de aanwezigen. Dit keer word ik echter teleurgesteld, want hoewel de atmosfeer weer juist is, slaat bij mij de vonk niet over. Misschien heeft het te maken met het onwaarschijnlijke dringen in de zaal, maar de emotie van dat vorige optreden ontbreekt bij mij. Niets ten nadele van de band, die wederom een schimmige afspiegeling geeft van het, enigszins romantische, gevoelsleven, en daarmee voldoet aan het beeld van de band. (UT)

De tegenpool van True Widow is te vinden in de vorm van Big Business, dat misschien bij velen bekend mag staan als de helft van Melvins, maar vandaag komt bewijzen waarom die rol meer dan verdiend is. Kneiterhard en baziger dan baas, weten de heren het publiek een uur lang met z’n twee te boeien. Wie wil er nu scheurende gitaarsolo’s of gelaagde akkoorden? Neen, wij willen riffs en willen die zo dik als maar kan. Laat dat maar over aan deze gasten, want buiten een bijzondere zanger, leveren de heren ook riffs en ritmes die aanleunen tegen Melvins qua intensiteit, maar toch een eigen karakter behouden. Het dansbare karakter van de muziek blijft aanwezig, maar uit zich meer in de vage atmosfeer dan de uiteindelijke riffs. Laat het alstublieft niet nog eens tien jaar duren voor we deze twee gigantische bazen weer mogen aanschouwen op Roadburn. (UT)

Even bijkomen bij de bar van het Patronaat voordat Zhrine losbarst. Ook hier kun je wel spreken van een eigenzinnige pot black metal en daarmee dompelt Zhrine het Patronaat onder in nog meer zwartgalligheid. Ondanks dat er nog maar één album uit is van de heren, spelen de heren alsof ze al jaren niets anders doen. Uiteraard kent de setlist geen verrassingen en ook hier is er weinig ruimte voor interactie met het aanwezige publiek op, een enkel bedankje na.

Op de vrijdag is het al tijd voor de tweede set van SubRosa, met de subtitel Subdued. Aangezien het nieuwe album al op de donderdag gespeeld is, ben ik enorm benieuwd wat deze set gaat brengen. Na het betreden van het podium en de eerste klanken, is dit snel duidelijk. Hier worden we getrakteerd op een akoestische set. Iedereen die nog wat in de stemming is door Chelsea Wolfe kan hier eigenlijk zo naar binnen rollen. De band zorgt ervoor dat het publiek ademloos toekijkt en weet de juiste snaar te raken. Zo bewijst Roadburn niet voor het eerst en zeker niet voor het laatst dat donkere muziekvormen niet altijd verpletterend hard hoeven te zijn, maar ook ingetogen en teder door de ziel kunnen snijden.

Van het enthousiaste geweld van Big Business komen we terecht in zo ongeveer het tegenovergestelde. Qua energie dan, want de intentie is er zeker wel bij Chelsea Wolfe. Vorig jaar stond ze nog op het hoofdpodium om samen met Converge Blood Moon ten gehore te brengen, en een paar jaar voor dat optreden stond deze mevrouw op het kleine podium. Dat haar populariteit gegroeid is, blijkt wel uit de enorme massa die zich in de grote zaal bevindt. Chelsea Wolfe is de stem van de underground en dat zal ze bewijzen ook, de komende zeventig minuten. De atmosfeer druipt van het optreden af, terwijl er toch voor een redelijk kale podiumpresentatie is gegaan. Het materiaal is gekozen uit een aanzienlijk deel van de discografie, maar ik ben blij dat er aardig wat materiaal van Abyss wordt gespeeld. Mevrouw Wolfe levert geen slechte shows af, maar hier wordt een positie neergezet die haar in al haar veelzijdigheid neerzet als de stem van het festival. (UT)

Naðra is één van de bands die is voortgekomen uit de nieuwe golf IJslandse black metal. In 2016 is op Roadburn al bewezen dat hier een groter publiek voor was, met afgeladen optredens in Cul de Sac en Extase voor onder andere deze band en Misþyrming. Dit jaar mag ze op herhaling in het grotere Patronaat en dat doen de heren met verve. De duistere , soms dissonante, black weet het publiek, en dan vooral mijzelf, te boeien. Ook de podiumpresentatie is overtuigend en vol van kwaadaardigheid. Het optreden vliegt helaas voorbij en veel te snel is het weer stil.

En de prijs voor hét optreden van deze editie van Roadburn gaat naar.. Geen tromgeroffel, want een verrassing mag het niet meer zijn. Als je er bij was dan tenminste, want bijzonder veel publiek paste er niet in de Extase tijdens Hedvig Mollestadt Trio. Er wordt te weinig gedanst op Sabbath-iaanse grooves, laat staan dat er een combinatie wordt gevormd met extreme muzikale capabiliteit en jazz. Dat is wel wat dit trio doet, en onder leiding van frontdame Hedvig wordt er gejamd, gedoomd, en niet in de laatste plaats, gejazzd. Vanaf het eerste moment blijkt dat dit geen doorsnee band is, waarbij het technische vermogen per direct tentoon wordt gesteld, maar zonder dat de kenmerkende groove van de riffs eronder te lijden heeft. Leuk detail is de contrabas die zo af en toe wordt opgepakt, maar niet maakt dat er minder gedanst wordt op het podium. (UT)

Waar de show gisteren nog gestript was tot minimale electronica, krijgt het publiek vandaag een show waarin de inmiddels bekende versie van Gnod ten gehore wordt gebracht. Trippen, rammen, dansen, maar vooral nee zeggen tegen de psychotische rechtse kapitalistische fascistische industriele doodsmachine. En dat zullen we weten ook. Met een show die sterk doet denken aan het optreden tijdens de koningskraut elders in het land (en bijna een jaar geleden), wordt er op hamerende wijze door een set gewerkt die door en door Gnod is. Persoonlijk geef ik dan ook de voorkeur aan deze show boven de minimalistische variant, niet in mindere mate omdat hier de experimentatiedrang van de band zich op ongekende wijze tot uiting brengt. Natuurlijk is het materiaal afkomstig van de albums, maar de verwrongen presentatie blaast het publiek plat. (UT)

Ik ben blij dat ik al de hele dag in het Patronaat zit, want de toestroom voor Zeal & Ardor is enorm. Al tegen het einde van het voorgaande optreden liep het al vol met mensen die die dit vooral niet wilden missen. Het is dan ook absoluut een bijzonder concept dat gebracht wordt en hoe dat live overkomt, daar kijk ik misschien nog wel het meest naar uit. In tegenstelling tot op plaat staat er een complete band op het podium, met een mini mannenkoor. Er wordt direct stevig afgetrapt en wat direct opvalt is dat het geluid zoveel beter tot zijn recht komt op deze manier. Tot mijn grote spijt moet ik al na drie nummers afhaken vanwege een trein, maar wat ik tot dan toe heb gehoord was voldoende om met een grote grijns het strijdtoneel te verlaten.

Gelukkig zijn andere Zware Metalen redacteuren in het Patronaat aanwezig om alsnog Zeal & Ardor bezig te kunnen zien op een gedenkwaardige avond, waarbij de band tot twee keer toe wordt geteisterd door falen van het geluidssysteem.  Zo wordt het de band belet om Children’s Summon op te voeren, maar trakteert Manuel Gagneux het publiek op een a capella versie van Devil Is Fine, nadat hij deze overneemt vanuit het publiek, dat hunkert naar een verder verloop van het optreden. Het is ook overduidelijk hoe overrompeld de frontman is over het enthousiasme en hij krijgt de lachers op z’n hand door te stellen dat ”this is what happens when you play Satan’s music in a church”. Opvallend is overigens hoe het materiaal van het recente debuut wordt aangevuld met nieuwe nummers, maar dat het nooit officieel uitgebrachte zelfgetitelde album uit 2014 volledig buiten beschouwing wordt gelaten. (FG)

Hoewel ik graag nog naar Perturbator zou gaan, blijkt de rij zeer vroeg van tevoren al zo groot te zijn, dat het me niet waard is om te wachten (zeker ook gezien de reis naar huis). Daarom is mijn laatste optreden van deze dag dat van Folteraar. Naargeestige, ontzielde black, in ieder geval op plaat. Die intensiteit is ook te vinden op tijdens het optreden in de kleine, benauwde Cul de Sac, maar ik betrap mezelf erop dat ik het visuele geheel toch wat afbreuk vind doen aan de beleving van de muziek. Dat neemt niet weg dat de twee heren er vol in gaan en door een korte, maar zeer krachtige set heen razen. Prima aanvullig op de golf van Nederlandse black metal, met een insteek die je in dit land niet vaak ziet. (UT)

Lees ook het verslag van Roadburn 2017: donderdag.

Foto’s:

Jurgen van Hest (JvH Photography) en Vitus-Frank

Datum en locatie:

20 april 2017, 013, Tilburg

Links: