Swans – The Glowing Man
Young God Records, 2016
Swans. The Glowing Man. Het album heeft een belangrijke plaats in het oeuvre van de band op verschillende manieren: niet alleen sluit het een soort trilogie af, waarbij The Seer en To Be Kind voorgingen, maar het betekent ook het einde van de huidige gedaante van Swans. Gedurende twee uur wordt de luisteraar onderworpen aan een intens werk, een werk dat overigens meer aandoet als een enkel, lang muziekstuk dan een verzameling losse nummers. De meditatieve en toch ook bij vlagen agressieve aard van het album maken dat dit iets is om met recht voor te gaan zitten, want het is haast onmogelijk om dit album te beluisteren en zijn volle diepte te horen terwijl allerlei aardse afleidingen om de hoek loeren.
Wat opvalt vanaf het moment dat Cloud Of Forgetting op gang komt, is dat die eerder genoemde, meditatieve aard gedurende 118 minuten haast onophoudelijk is. Dit is grotendeels te danken aan het repetitieve karakter van de muziek, waarbij verschillende partijen meeslepende ritmes verweven tot een voortstuwend geheel, waarbij het gegons van het brede scala aan instrumentatie een trance opwekt. Die trance wordt vervolgens op een even climactische als apocalyptische wijze verstoord als op iedere piek van bruut geweld doordringt dat dit de laatste keer is dat we nieuw werk van deze incarnatie van Swans mogen ondergaan.
Behalve dat stekende besef, hangt er ook een melancholische en haast bittere sluier over het album, die tot stand komt door zowel een deel van de teksten als de persoonlijke omstandigheden die de afgelopen jaren rond Michael Gira hebben gehangen. De meest recente is de betichting van seksueel misbruik, een beschuldiging die Michael en Jennifer Gira beiden altijd hebben ontkent. Het nummer When Will I Return? lijkt hier antwoord op te geven en behandelt de verkrachting van Jennifer zelf, wat toch een (op zijn zachtst gezegd) nare draai geeft aan het geheel. Het nummer komt redelijk laat voorbij op het album, maar het daaropvolgende The Glowing Man (tevens een van de beste nummers van het album) heeft nog lange tijd een zweem van die emotionele voorganger.
Het eindresultaat is dat na meerdere luisterbeurten een album ontstaat dat een verraderlijke rust uitstraalt, maar waar je het venijn voelt borrelen onder die dunne oppervlakte. Af en toe barst dat laagje en ontstaat er een climax die zijn weerga niet kent, veelal op momenten die je niet aan ziet komen. Het is dan ook opvallend dat ondanks die dynamiek en de complexiteit waarmee de instrumenten worden verweven, er nergens iets aan te merken is op de productie. In de stilte lijkt niets weg te vallen, maar ook tijdens de allesvernietigende passages blijft op de achtergrond de drone van de eigenzinnige instrumentatie hoorbaar. Een zeldzaam goede productie voor een zeldzaam goed album dus.
Heb ik met deze recensie het volle, complexe geluid van The Glowing Man kunnen beschrijven? Misschien een fractie, maar het is ook een onmogelijke taak om twee uur muziek tot in detail te kunnen ontleden als er zo ongelooflijk veel aandacht is voor complexiteit en dynamiek. Swans heeft een van de betere albums in zijn carrière uitgebracht en voor mij zeker de beste sinds de wederopstanding die tot de huidige incarnatie van de band heeft geleid. Neem de tijd, laat het inzinken, maar verwacht niet dat je ooit alle details en toevoegingen gaat ontwaren in de grote kosmische prut die hier tentoon wordt gesteld.
Tracklisting:
- Cloud Of Forgetting
- Cloud Of Unknowing
- The World Looks Red/The World Looks Black
- People Like Us
- Frankie M.
- When Will I Return?
- The Glowing Man
- Finally, Peace.
Line-up:
- Michael Gira – Elektrische gitaar, Akoustische gitaar, Vocalen
- Christoph Hahn – Lap steel, Elektrische gitaar, Akoustische gitaar, Vocalen
- Thor Harris – Percussie, Dulcimer
- Christopher Pravdica – Bas, Vocalen
- Phil Puleo – Drums, Dulcimer, Vocalen
- Norman Westberg – Elektrische gitaar, Vocalen
- Bill Rieflin – Drums, Synthesizer, Piano, Bas, Mellotron, Elektrische gitaar, Vocalen
Links: