Ayreon – The Human Equation

Ayreon – The Human Equation
(InsideOut, 2004)

Arme recensent dat ik er ben. Zit ik hier met de nieuwe Ayreon in m’n speler, en wordt ik nog verwacht er iets zinnigs over te kunnen schrijven. Een vrijwel onmogelijke taak, want de pracht van The Human Equation laat zich moeilijk in woorden omvatten. Het nieuwe epos is groots, heftig, ingetogen en omvangrijk tegelijk.. Arme recensent dat ik er ben…

The Human Equation vertelt het verhaal van een zakenman. Druk, gestresst, met enkel oog voor zijn carrière. Totdat het noodlot toeslaat en de beste man op een kwade dag een auto-ongeluk krijgt en in een comateuze toestand belandt. Dan krijgt hij bezoek van zijn vleesgeworden emoties en zijn geweten, en wordt in de beste Charles Dickens traditie door hen geconfronteerd met wat zijn leven tot op dat moment was, terwijl aan zijn bed zijn liefhebbende vrouw en zijn beste vriend staan. Een boeiend verhaal, wat de lezer tot het einde aan de cd-speler gekluisterd houdt. Verder zal ik er niet over uitweiden, want het verhaal wordt het beste door de luisteraar zelf geïnterpreteerd.

De muziek laat daarnaast, zoals we inmiddels van Arjen Lucassen gewend zijn absoluut niets te wensen over. The Human Equation bespreekt op chronologische wijze de twintig dagen van de comateuze man en diens emoties, en doet dat op voortreffelijke wijze. Het begint allemaal met het intro Day one: Vigil, waar de eerste twee karakters hun intrede doen: Arjen Lucassen als Best Friend en de weergaloze Marcela Bovio (Elfonía) als Wife. In Day two: Isolation mag James Labrie (Dream Theater) zijn rol als Me aanvangen. Muzikaal is het typisch Ayreon, maar zeker niet inwisselbaar met het oudere werk. Het begint vrij rustig, en gaat dan over in een heftige rocksong. Het zou waanzin zijn om alle tracks in al hun facetten hier te bespreken, maar enkele hoogtepunten wil ik er wel even uitlichten.

Day four: Mystery is een track met een heel bombastisch karakter, en een grote rol voor keyboardklanken. Day six: Childhood is een prachtige, slepende ballad met een grote ron voor Devon Graves (Dead Soul Tribe), Magnus Ekwall (The Quill) en een fluit, terwijl het door Arjen zelf gezongen Day seven: Hope veel weg heeft van de Beatles, en erg goed zou werken op de nationale, rockonvriendelijke radiozenders. Day eight: School heeft een prachtige rol voor de prettige, bombastische stem van Saviour Machine -zanger Eric Clayton. Ook Day ten: Memories zou een prachtige single zijn, met een mooie rol voor Bovio. En Day eleven: Love kennen we natuurlijk als de eerste single van het album.

Ayreon - The Human Equation
Op cd twee springt het emotionele Day thirteen: Sign positief in het oog/oor. Marcela Bovio zorgt hier voor een flinke dosis kippenvel. Day sixteen: Loser valt op door het folky karakter, maar bovenal door de volstrekt ziekelijke vocalen van Strapping Young Lad -brein Devin Townsend en de Hammond-solo van ex-Uriah Heep-keyboarder Ken Hensley. In het wederom vrij Beatles-achtige Day nineteen: Disclosure steelt Bovio wederom de show, en het eindigt allemaal met Day Twenty: Confrontation, waar bijna alle zangers en zangeressen nog eenmaal langs komen.

The Human Equation is een meesterwerk geworden. Zowel muzikaal als tekstueel heeft Lucassen op onnavolgbare wijze de lat nog eens een paar meter verschoven, en voor eens en voor altijd aan de rest van de wereld laten zien en horen hoe een rockopera dient te klinken. Mijn respect voor deze muzikant grenst na het beluisteren van deze ruim honderd minuten aan het volstrekt dwaze. Hulde voor deze wereldmuzikant van eigen bodem!

Tracklist:

CD1

  1. Day one: Vigil
  2. Day two: Isolation
  3. Day three: Pain
  4. Day four: Mystery
  5. Day fire: Voices
  6. Day six: Childhood
  7. Day seven: Hope
  8. Day eight: School
  9. Day nine: Playground
  10. Day ten: Memories
  11. Day eleven: Lovev
CD2

  1. Day twelve: Trauma
  2. Day thirteen: Sign
  3. Day fourteen: Pride
  4. Day fifteen: Betrayal
  5. Day sixteen: Loser
  6. Day seventeen: Accident?
  7. Day eighteen: Realization
  8. Day nineteen: Disclosure
  9. Day twenty: Confrontation

Line-up:
Vocalisten:

  • James Labrie (Dream Theater) – Me
  • Mikael Åkerfeldt (Opeth) – Fear
  • Eric Clayton (Saviour Machine) – Reason
  • Heather Findlay (Mostly Autumn) – Love
  • Irene Jansen (Karma) – Passion
  • Magnus Ekwall (The Quill) – Pride
  • Devon Graves (Dead Soul Tribe – Agony
  • Marcela Bovio (Elfonía) – Wife
  • Arjen Lucassen – Best Friend
  • Mike Baker (Shadow Gallery) – Father
  • Devin Townsend (o.a. Strapping Young Lad, Ocean Machine) – Rage

Instrumentalisten:

  • Arjen Lucassen – guitars, bass, mandoline, keyboards, synths, Hammond
  • Ed Warby – drums & percussion
  • Robert Baba – violins
  • Marieke van der Heyden – cellos
  • John McManus – flute & whistle
  • Jeroen Goossens – flutes, descant and treble recorder, didgeridoo & bassoon
  • Joost van den Broek – synths, spinet
  • Martin Orford – synth
  • Ken Hensley – Hammond
  • Oliver Wakeman – synth

Links: