And Harmony Dies bestaat een kwarteeuw en laat met Ballast zijn vierde album los op de nietsvermoedende luisteraar. Dit album is zo divers en er gebeurt zoveel dat het niet verwonderlijk is dat de band telkens veel tijd nodig heeft voor een nieuwe plaat. Avant-garde black metal, bij gebrek aan een beter passend genre, hoewel black metal zeker niet de hoofdzaak van Ballast uitmaakt en slechts één van de vele genres is die aan bod komen.
Eerst en vooral wil ik het volgende kwijt: veel respect voor de muzikanten van And Harmony Dies. Ze combineren stijlen alsof het niets is en heel wat van de muziek die ze brengen is genieten geblazen. Bands die door mijn hoofd schoten tijdens het luisteren naar Ballast zijn Rakoth, A Forest Of Stars en een meer metalgeorienteerd The Flower Kings.
Na wat sfeergeluiden begint opener Alhena’s Chief In The Golden Spiral bijvoorbeeld met rustige piano en gedragen zang om na een paar minuten opeenvolgend over te schakelen naar theaterachtige muziek met blackmetalscreams, progressieve rock met wat blastbeats en zelfs wat drum & bass. Deze schijnbaar onmogelijke combinatie gaat over in een rustig, meer ingetogen, door licht bevreemdende keyboards gedragen muziekstuk met wat ruimtelijke leads naarmate dit vordert. Zeer mooi. Eén zwaar akkoord en één gegrunt woord doen dit wegsterven en de epiloog van het nummer vangt aan met een klavecimbel, naar het einde toe begeleid door vervormde zang.
Dit eerste nummer laat meteen de sterke kanten en de minder sterke kanten van deze plaat horen. Zonder schroom zoekt And Harmony Dies het experiment, zowel in de combinatie van stijlen als het gebruikte klankenpalet (de keyboards en elektronica in het bijzonder). De productie van de elektrische gitaar zet daarentegen een kleine domper op al die pret waardoor, ironisch genoeg, de metalen muziekstukken tot de minder sterke momenten behoren, vooral in de eerste helft van het album. Hetzelfde geldt voor de blackmetalscreams: op een aantal nummers vallen die goed mee, maar op de opener zou ik niet weten of het stemgeluid dat zanger Black uit zijn keel perst, echt de bedoeling is of dat het gewoon niet anders (beter?) kon.
Toch is dit op zijn minst een interessant album te noemen voor de avontuurlijke luisteraar. Life Xar begint met wat vreemde science fiction keyboardgeluiden en gaat over in een relatief traditionele symfonische metalriff. Deze wordt op zijn beurt opgevolgd door mooie piano en zang met smaakvolle leads die de melodie volgen. Wanneer het symfonische metalen thema al snel terug overneemt, kan ik niet anders dan opnieuw denken dat een betere productie deze plaat een enorme duw in de rug had kunnen geven. Ook de tremeloriffs en afwisselende drums komen minder goed uit de verf, en dat is zeer jammer. Hierdoor gaat de dynamiek toch deels verloren.
Op Atoll O speelt dit minder uitgesproken door de uitgebreide serene intro met drum, bas en keyboards en de minder grote contrasten die erop volgen. Toch is ook dit geen rechttoe rechtaan nummer: halverwege komt er wat sombere elektronica langs, naar het einde toe gooit And Harmony Dies er nog wat blastbeats en screams tegenaan en wordt in de outro de sombere elektronica van even ervoor terug opgezocht met klassieke gitaar met flamenco-inslag.
Leave Now is misschien het meest normale nummer (maar helemaal niet typisch voor een metalplaat). Een muzikale film noir die aanvangt met een speech van de reeks Mad Men (van Pete aan Beth in het ziekenhuis, vijfde seizoen) en pas halverwege overgaat naar licht symfonische rock. Op het einde wordt de cirkel rondgemaakt door terug te keren naar het filmcitaat en de sombere muzikale sfeer.
Even goed is het een rustpunt op Ballast. Want op With No Sentence To Learn gaan weer alle remmen los. Belangrijk aan te stippen is dat de screams het hier een pak beter doen dan de kortere momenten tijdens dewelke deze voorkwamen op de eerste helft van het album. Dit nummer is heftiger, meer black metal, met enkele mooie, meer slepende stukken. Hier en daar duikt de piano als solo-instrument op en een aantal keer gebruikt zanger Black drie verschillende stemmen soms in één enkel woord (scream, grunt en zuivere… lettergreep). Tja, het bloed gaat waar het niet gaan kan, denk ik intussen: men moet en zal in elk nummer wat vreemde dingen doen.
Stem- en productiegewijs gaat het op Ballast in stijgende lijn naarmate het album vordert. Titelnummer Ballast en How To Lighten Daily Weights kennen weer een indrukwekkende variatie met een hardere emotionele impact. De twijfel die bij mij over de eerste helft van het album heerste, verdwijnt hierdoor geleidelijk. Een gemakkelijk album wordt dit echter zeker niet. Een eindoordeel formuleren over dit werkstuk is dan ook niet vanzelfsprekend.
Gaat een muzikaal en vocaal avontuurlijk album er al eens goed bij je in? Kan je productionele onvolkomenheden daarenboven opzij schuiven? Dan heb je hier een vette kluif waarmee je wel enige tijd zoet zal zijn. Toch is er duidelijk nog verbetering mogelijk met een meer consistente vocale prestatie en een betere productie. Daarom een ruime voldoende, met voldoende ruimte voor die verbeteringen die we hopelijk op een volgend album te horen zullen krijgen.
Score:
82/100
Label:
Club Inferno, 2022
Tracklisting:
- Under This Leaden Sky
- Alhena’s Chief In The Golden Spiral
- Life Xar
- Atoll O
- Leave Now
- With No Sentence To Learn
- Ballast
- How To Lighten Daily Weights
- Drop The Curtain
Line-up:
- Black – Zang, bas, programmeren
- Whisper – Keyboards, programmeren
- Ghisguth – Drum
- Yog – Gitaar
Links: