Refused geeft een waardig afscheid in 013

Geschreven door op 17-10-2025 om 23:11.

Refused stopt er (weer) mee. De invloedrijke hardcoreband uit Zweden kampte al een tijdje met het idee van een afscheid, maar de hartaanval die Dennis vorig jaar trof, gaf de beslissing de laatste duw. Beter stoppen nu het nog kan, en nu het nog leuk is. Uiteraard doet de band nog een keer Nederland aan en uiteraard is dat in 013, waar de band al eerder te zien was. De support act is minstens zo interessant: Quicksand vergezelt de band tijdens hun laatste Europese tournee. De jonge honden van No Way zijn daaraan toegevoegd, waardoor er een diverse hardcore package op het programma staat. Friso Veltkamp doet verslag.

De bands spelen vanavond in de Next, en die is stijf uitverkocht. Opvallend is dat een groot deel van het publiek uit veertigers bestaat, mensen die vermoedelijk vroeger hun discman vulden met Refused en Quicksand en wel zin hebben in een avondje nostalgie. Het is natuurlijk mooi dat het uitverkocht is, maar soms voelt het té vol. In de main staat ook al een show, maar deze bands hadden daar gerust ook kunnen staan. Als een gemiddelde gare metalcoreband de boel uitverkoopt, moest dat deze bands zeker lukken. Afijn; het is even wringen om een plekje te krijgen en daar comfortabel te staan.

Dat is niet het geval bij No Way, die beginnen voor een vrij lege zaal, een handvol vrienden uitgezonderd. Dat is jammer voor de band, maar voor zanger Jorda lijkt het weinig uit te maken; hij stuitert gelijk enthousiast over het podium. No Way is inmiddels een paar jaar bezig en speelde onder andere op Revolution Calling. Vandaag kunnen de vier mannen een nieuw hoogtepunt in hun carrière toevoegen: openen voor Quicksand en Refused.

Stilistisch gezien misschien een wat vreemde eend in de bijt, de band speelt youth crew hardcore, een stijl die je tegenwoordig niet zo vaak meer hoort als vroeger, daarom is het wel verfrissend om te kijken. Bovendien kun je youth letterlijk nemen: de bandleden zijn nog tieners. Maar wel energiek, en niet alles gaat nog gesmeerd; bassist George moet na één nummer zijn bas al stemmen, en je hoort in de eerste nummers dat het vooral basic rammen is. Wat dat betreft vind ik de nieuwere nummers wel stukken sterker: daar zit meer dynamiek in, meer punch en dat wordt uitgedragen door Jorda, die springt rent en draagt tussendoor nog een boodschap uit: die van de straight edge. Lekker makkelijk jongens, als je toch geen bier kan drinken!

Maar goed, dit is wel een band met het hart op juiste plek, daarom wordt er na Emo sucks nog even rechtgezet dat ze emo’s niet echt ruk vinden. De band vuurt het ene na het andere nummer af op het publiek, waarbij tegen het eind ene Erik nog wat mag roeptoereren met een overigens prima performance. Deze band oogt sympathiek en heeft ongetwijfeld nog een mooie toekomst in de Nederlandse HC scene voor de boeg.

Quicksand loopt met veel enthousiasme het podium op en zet gelijk in met Fazer. Toen dit nummer verscheen waren de mannen van No Way nog niet eens geboren. Het klinkt met dit geluid wel prima en het roept gelijk wat nostalgie op. Dat zal ook niet meer verdwijnen vandaag, want natuurlijk komen er enkele songs van Slip voorbij. Die plaat heeft na al de jaren nog niet veel aan kracht ingeboet, zo bewijzen nummers al Head to Wall en Omission vanavond.

Toch is het geen grote nostalgietrip die Quicksand vanavond brengt, en dat is maar goed ook. Distant Populations was namelijk een prachtige comebackplaat. Die plaat borduurde voort op de oude sound en had ook enkele nieuwe invalshoeken, in met name drumpatronen en trip hop-achtige stukken. Vanavond worden Inversion en Colossus gespeeld en die sluiten naadloos aan bij de rest van het materiaal. Ook noemenswaardig is het basgeluid. Dat is echt top vandaag: helder en gedetailleerd. Sergio speelt met een zekere nonchalance, maar juist die houding geeft hem een hoop charisma.

De band staat als een huis, en wat er echt uitspringt is de oprechte energie die van de band afkomt. Het lijkt er op dat de setlist daarop is afgestemd: met achter elkaar Colossus, Thorn In My Side en Too Official. Daarbij hoor je ook hoe goed de songwriting van de band is: de post-hardcore klinkt nog altijd opvallend actueel, ook al zijn sommige nummers al meer dan dertig jaar oud. Een gemene deler in de muziek én de setlist van vanavond is groove. Het publiek beweegt bij vlagen als een golvende massa, wat vooral bij Walter een grote grijns oproept: hij is continu aan het springen en bewegen. Die energie werkt aanstekelijk, en ik krijg ook die neiging bijna bij afsluiter- en klassieker Lie & Wait. Goede show!

Het podium baadt in groen licht (een teken dat de band uit de startblokken mag schieten?) wanneer Refused het podium betreedt. Er hangt vooraf een voelbare verwachting en spanning in de zaal en die energie ontlaadt direct bij opener Poetry Written In Gasoline. Deze band bestaat natuurlijk al een tijd en heeft bakken met ervaring, dat hoor je terug in de strakheid, maar zie je ook in de presentatie. Met name zanger Dennis is een showman pur sang met zijn kenmerkende bewegingen. Dat hij een hartaanval heeft gehad zie je in ieder geval niet terug. Sensueel danst hij zich door de set, sierlijk en bevlogen. En dat laatste, dat is ook wat Refused typeert: bevlogenheid. Zowel in de thematiek van de teksten als in de presentatie op het podium.

Live hoor je ook hoe inventief nummers zoals Shape Of Punk To Come zijn en hoe de band destijds zijn tijd ver vooruit was. De gelijknamige plaat verscheen in 1998 en destijds wisten veel mensen niet goed wat ze ermee aan moesten. Tegenwoordig kijkt niemand meer raar op van muzikale kruisbestuivingen, zoals de rockinvloeden in het uitbundig onthaalde Refused Party Program. Net als bij Quicksand betreft het materiaal dat de tand des tijds niet alleen heeft doorstaan, maar zelfs aan kracht heeft gewonnen. In de zaal heerst een vorm van nostalgisch genieten: het publiek brult massaal mee met Refused Party Program en Rather Be Dead, dat mede opvalt door het teringvette basgeluid.

Dennis zelf wil vandaag niet te veel op de praatstoel zitten, omdat hij aangeeft dat er backstage hem wel eens gekscherende verweten wordt dat het een spoken word show is. Hij praat echter graag. En veel. Zo heeft hij vandaag een duidelijke mening over Charlie Kirk, spreekt wat pro-Palestina woorden en dat we met zijn allen goed moeten beseffen wat we hebben en of we normaal kunnen nadenken met elkaar. Refused is in de kern natuurlijk altijd een hardcoreband met een boodschap geweest. In dat opzicht is het ook erg tof dat de band even teruggaat naar hun allereerste EP, waarop de band meer old school hardcore speelde, zoals te horen is in Burn It. Mooie anekdote daarbij is dat de band aanvankelijk New York Hardcore wou spelen, maar toen Dennis in de spiegel keek werd dat idee al snel overboord gegooid. In plaats daarvan koos de band om muziek te gaan maken die de grenzen van punk en hardcore heeft opgerekt.

Ook duiken er sporadisch zelfs metalinvloeden op, wordt er nog een eerbetoon aan Slayer gebracht door een stuk van Raining Blood in The Deadly Rhythm te vlechten. Het kan allemaal, het publiek vindt het allemaal even mooi. Wat heet, de sfeer is ronduit uitgelaten. Er is geen ontevreden gezicht te bekennen, mede dankzij een setlist die goed in elkaar zit. Dennis geeft aan dat hij niet iedereen tevreden kan stellen en van elke plaat iets wil spelen. Dat lukt, al is het merendeel natuurlijk afkomstig van hun klassieker The Shape Of Punk To Come. Daarbij natuurlijk de kraker New Noise, waarop de zaal verandert in een soort veertigers festijn; tot achter in de zaal wordt hier wild op gereageerd, gesprongen en geschreeuwd. Mijn telefoon overleeft het Can I Scream? gedeelte in ieder geval niet. Gek genoeg is het niet de afsluiter van de band, want er volgt nog een toegift, waarbij ter plekke wordt besloten welke nummers de mannen nog willen spelen. Het worden It’s Not Ok, Coup d’etat en de pompende afsluiter Pump The Brakes. Daarmee sluit Refused een dijk van een show af. Deze band zou in deze vorm nog jaren mee kunnen, maar het besluit om te stoppen is genomen, en dat hebben we te respecteren. Wat overblijft zijn in ieder geval de muziek en de herinneringen aan deze show.

Datum en locatie

7 oktober 2025, 013, Tilburg

Link: