Marilyn Manson. Wie kent hem niet? Zelfs je oma heeft ooit eens iets opgepikt van het enfant terrible van de zwaardere metalen. Een groots artiest eind jaren ’90 en begin jaren ’00, waarbij hij met name in de preutse Verenigde Staten iedereen tegen zich in het harnas joeg. Hoewel niet altijd op waarde geschat (want: enorm geplugd door MTV en niet iedere metalhead kon de bijbehorende freakshow waarderen), wist de man enkele uitstekende albums af te leveren. Of de band. Geen idee, het verschil tussen Marilyn Manson-de-zanger en Marilyn Manson-de-band, is allang vervaagd.
Het zijn de jaren ’90 en ’00 niet meer, maar iemand is vergeten dat Manson te vertellen. De man heeft nog steeds een wensenlijst alsof hij de grootste rockster op aarde is (alleen koffie van Starbucks op de kleedkamer, die overigens zwart geverfd moet zijn en fotografen mogen alleen één nummer hém fotograferen, niet zijn bandleden. De Zware Metalen-fotograaf haakte af omdat het er lange tijd op leek dat er helemaal geen camera’s binnen zouden worden gelaten), maar hij staat niet meer in de grote arena’s. TivoliVredenburg in Utrecht is vanavond zijn domein. Een uitverkocht TivoliVredenburg en dat is nog best bijzonder gezien de dure kaartjes (45 euro, die rare wensenlijst moet ergens van betaald worden), die ook nog eens voor het drievoudige werden aangeboden op internet.
Voordat de Antichrist Superstar zich verlaagt tot contact met het ordinaire voetvolk, is er eerst een band die op ieder concert de ballen uit de broek speelt: The Charm The Fury uit Amsterdam. De voorheen metalcoreband timmert behoorlijk aan de weg en mocht onlangs al openen voor Slayer. Dat was succesvoller. De verzameling buitenbeentjes dat naar Utrecht is gekomen kan niet zoveel met de veel hardere band dan de hoofdact. Frontvrouw Caroline Westendorp durft het niet aan om om een wall of death te vragen en er zijn zelfs verbaasde blikken in het publiek als enkele onverlaten een moshpit starten.
The Charm The Fury gaat een uitdaging echter niet zomaar uit de weg en beukt stug door, met het prima tweede album The Sick, Dumb & Happy in de broekzak. Daarvan komen Weaponized, Down on the Ropes en Echoes voorbij. De band speelt strak en Westendorp laat geen mogelijkheid onbenut beweging te krijgen in het publiek. Toch wil de vonk maar niet overslaan en lijken de Amsterdammers te luidruchtig voor dit niet doorsnee metalpubliek. Maar zie: na een half uur volgt er toch een welverdiend applaus, tot en met het balkon aan toe.
Als de Amsterdamse rekwisieten zijn opgeruimd, zakt het doek van TivoliVredenburg. Vreemd, want zo’n spectaculair aanblik geeft het podium van Manson uiteindelijk niet. Maar dat weten we om half 9 nog niet, als het licht uitgaat en het intronummer klinkt: een jazzy uitvoering van I Put a Spell on You van Screamin’ Jay Jawkins. Gevolgd door The End van The Doors. Gevolgd door stilte. Gevolgd door het geluid van krekels. Gevolgd door een kakafonie aan langzaam opzwellende geluiden. Gevolgd door stilte. Gevolgd door wederom een kakafonie aan geluiden. We zijn bijna twintig minuten verder als het doek dan eindelijk opent en we Marilyn Manson op een enorme stoel op het midden van het podium zien zitten. Het drumstel van de tegenwoordige drummer van dienst staat aan de zijkant.
De set opent met Revelation #12, van het nog te verschijnen album. Heaven Upside Down had er al met Valentijnsdag moeten zijn, maar dat is niet gelukt. Gauw door met wél bekend werk: This is the New Shit en mOBSCENE. De zanger gedraagt zich op het podium als een klassieke verwende rockster. Hij sloft wat rond, schopt regelmatig zijn microfoonstandaard omver, neemt een slokje water (een aangepaste hoeveelheid, want daarna is het bekertje leeg en kan dat stoer worden weggegooid) alleen om het op het publiek te spuwen, gooit z’n microfoon neer en neemt veel te lange pauzes tussen de nummers door om terug te komen met een nieuw petje, brilletje of sjaaltje. Maar: Marilyn Manson maakt ook constant contact met de zaal, onder andere door volop handen te schudden. Jammer dat niemand hem heeft verteld dat ‘ie in Utrecht staat en niet in Amsterdam, zoals hij een paar keer roept. Net als bij zijn laatste concert in deze zaal overigens.
Muzikaal houdt het allemaal niet over. De fut is eruit. De nummers worden zielloos gepeeld: de felheid van de platen is ver te zoeken. Let wel: het is niet slecht, maar acceptabel. Meer lekker knuffelen met je vriendin dan keiharde neukseks. Een nummer als The Dope Show klinkt in mijn hoofd toch heel anders dan zoals het in Utrecht wordt gebracht. Oh, en, een toetsenist is niet meer te zien maar wel te horen. Rara, hoe kan dat?
Een onnodige bas/drumsolo blijkt Mason de gelegenheid te geven om stelten onder te binden voor Sweet Dreams (Are Made of This) en zowaar klinkt het een beetje dreigend wat de heren brengen. Het niveau stijgt met Disposable Teens en even later kan ook The Beautiful People (waarvan Manson de intro met drumsticks op de bas van de nog steeds aanwezige Twiggy Ramirez speelt) er zeker mee door. Helaas zijn we dan alweer toe aan de toegiften en verdwijnt de Antichrist Superstar na SAY10 naar zijn speciaal voor hem geprepareerde kleedkamer om zich er te ontdoen van het veel te nauw sluitende overhemd. Anderhalf uur Marilyn Manson, waarvan twintig minuten intro en veel korte pauzes. De jaren ’90 en ’00 zijn duidelijk voorbij. Misschien dat iemand dat de zanger ook even kan vertellen?
Foto’s:
Tim van Veen/TivoliVredenburg
Datum en locatie:
5 augustus 2017, TivoliVredenburg, Utrecht
Link: