Na een legendarisch bestaan van bijna vijftig jaar, sluit Kiss hun allerlaatste Europese tour in de Nederlandse hoofdstad af. Met hun zwart-wit geschminkte gezichten, markante stage kleding en shows die bol staan van de visuele effecten is de band een instituut op zich geworden. Maar aan alles komt een einde; ook aan het live spelen van Kiss. Deze laatste tour kreeg de toepasselijke naam End Of The Road World Tour. In 2019 stond het viertal hier al een keer mee in de Ziggo Dome, maar er werd nog een rondje door Europa gemaakt, waardoor Kiss voor nog een avond naar Amsterdam terugkeerde.
In het voorprogramma heeft Kiss The Last Internationale meegenomen: voor de meesten in de zaal een grote onbekende. De band is, net als Kiss, afkomstig uit New York en het speelt alternatieve rock met een sociaal bewogen boodschap. Muzikale overeenkomsten met het hoofdprogramma ontbreken volledig; hun plekje hier kan ik dan ook niet helemaal plaatsen. Hoe dan ook: het getuigt van lef dat ze de klus als openingsact op zich hebben genomen. Want hoe je het ook wendt of keert: (bijna) iedereen in de zaal is voor Kiss gekomen en had het vooraf echt niet erg gevonden als deze band er helemaal niet gestaan had en Kiss de avond wat eerder was gestart. De ontvangst van de band is bij de start dan ook ronduit lauw. Het lijkt zangeres Delila Paz geen moment te belemmeren en ze gaat al dansend en heupwiegend over het podium. Ze blijkt niet alleen visueel een plaatje, maar heeft ook de beschikking over een sterke stem en bijzonder veel charisma. Beetje bij beetje weet ze de zaal om haar vingers te winden. In combinatie met het enthousiasme van de band en het prima geluid neemt de respons vanuit de zaal dan ook gaandeweg toe. En nee, dat heeft er niets mee van doen dat de tijd dat Kiss gaat beginnen per nummer dichterbij komt. Als de band van het podium stapt, is een ovatie hun deel. Dit was een overtuigend optreden van een band die ongetwijfeld op een ander moment, met ander publiek nog meer tot zijn recht komt maar hier ook al een goede indruk achterliet.
Na het optreden van The Last Internationale wordt er een groot doek met daarop de befaamde Kiss letters naar beneden gerold. Tijdens het ombouwen van het podium worden er wat klassieke nummers (Pour Some Sugar On Me, Run To The Hills) gespeeld; prima entertainment om de inmiddels toch wel zeer, zeer goed gevulde zaal mee te vermaken. Als echter Rock and Roll van Led Zeppelin wordt gespeeld, verandert de sfeer en stijgt de spanning in de zaal. Telefoons met camera’s gaan direct de lucht in. De fans van Kiss weten immers dat dit de voorbode is van de start van de End Of The Road World Tour. En daarmee hebben we meteen de kracht (of zo je wilt: het manco) van een Kiss concert te pakken … voordat de band ook maar één noot gespeeld heeft, weet je wat je te wachten staat. Een Kiss concert is een visueel spektakel vol vuurwerk en vuur, vol “Oh yeah” en zelfs de setlist is te voorspellen. Dusdanig dat je weet dat je geen spontaniteit tegen gaat komen, maar dat je naar een perfect ingestudeerde act staat te kijken. Is dat erg? Nee, de meeste mensen die naar een Kiss concert komen, komen voor dit feest der herkenning.
“Alright Amsterdam. You wanted the best, you got the best. The hottest band in the world … Kiss!” Na deze overbekende woorden ter introductie wordt Detroit Rock City gespeeld en als het doek na luttele tellen wegvalt, zit drummer Eric Singer al achter zijn drumstel en komen Gene Simmons, Paul Stanley en Tommy Thayer via grote platformen en onder begeleiding van de nodige explosies, rook, vuurwerk en vlammen naar beneden. Een spectaculairdere start kun je je nauwelijks voorstellen. Achter de band hangt een groot videoscherm waarop de live beelden en soms wat beelden uit het verleden te zien zijn en boven het podium hangen elf achthoeken via welke allerlei licht- en lichteffecten en zo af en toe wat afbeeldingen worden getoond en waarvan de voorste drie dienen als platform. Aan beide zijkanten staan twee immens grote beelden van de bandleden en hangen langwerpige schermen waarop de live beelden ook geprojecteerd worden. Zoals altijd kom je bij Kiss visueel niets te kort.
Muzikaal dan wel? Sinds wat jaren, en zeker vanaf het moment dat Kiss eind januari 2019 begon aan hun End Of The Road wereld tour, is er aanhoudende ruis over het gebruik van een backing-tape. Recentelijk doken die verhalen weer op toen drummer Eric Singer tijdens het concert op 6 juni 2022 in Antwerpen aan het einde van openingsnummer Detroit Rock City er naast zat, Stanley even niet achter de microfoon stond en de vocalen vrolijk doorliepen. In Amsterdam is er niets van dit soort schoonheidsfoutjes te merken. Maar of het de Kiss Army ook maar iets zou uitmaken? Het feest der herkenning is gestart en de mensen krijgen een knaller van een show voorgeschoteld; het krijgt een vrolijk vervolg met Shout It Out Loud. Via bekende nummers – waarvan de teksten door de fans luidkeels worden meegezongen – als War Machine, I Love It Loud (met een vuurspuwende Gene Simmons aan het einde), Lick It Up, Calling Dr. Love en God of Thunder (dat voorafgegaan wordt door een bas solo – inclusief bloed spuwende Simmons – waarna de ‘demon’ op een platform enkele meters de lucht ingaat en het volledige nummer daar speelt) vliegt de band door de twee uur durende show.
Valt er dan niets te mopperen? Je kunt je natuurlijk enorm storen aan de Amerikaanse prietpraat van Stanley die wel heel erg vaak “Amsterdam!” roept, alles “awesome” vindt en zich veel bedient van clichématige zinnen. Of aan Simmons die op zijn gebruikelijke manier lollig probeert te zijn (toegegeven; zijn “Scheveningen!” – voorafgaand aan Calling Dr. Love – was onverwacht en grappig) of aan de karige, weinig bijdragende gitaar solo van Thayer (wat net zo hard geldt voor de solo’s van Singer en Simmons), maar de liefhebbers van deze band laven zich eraan. Zeker omdat het de laatste keer is dat we Kiss live in Nederland kunnen aanschouwen, had ik het wel leuk gevonden als tijdens Tears Are Falling de in de video gebruikte befaamde roze jas en gifgroene handschoenen van Stanley weer eens uit de kast waren gehaald. Niets daarvan; dat is al jaren een gesloten boek en van Kiss hoef je dit soort verrassingen niet te verwachten. Maar dat is ook niet waar de zaal op zit te wachten. Hoe voorspelbaar ook, de zaal eet uit de handen van het viertal.
Aangekomen bij Love Gun nodigt Stanley zichzelf uit om het publiek aan het einde van de zaal te vergezellen. Als de eerste noten van het nummer klinken, stapt hij op een rail en ‘vliegt’ hij naar de andere kant van de Ziggo Dome, waar een klein rond podium voor hem klaar staat. Terwijl de rest van de band op het hoofdpodium achterblijft, speelt Stanley eerder genoemd nummer en I Was Made for Lovin’ You. Aan het einde van de hit uit 1979 keert Stanley via de rail weer terug op het hoofdpodium. De zaal is door het dolle. Afgesloten wordt er met Black Diamond, waarna de band onder een regen van vuurwerk van het podium stapt en het donker wordt in de zaal…
…een teken voor de fans om de zaklamp op de telefoon aan te zetten. Niet veel later klinken de eerste tonen van Beth en komt Eric Singer zittend achter een piano van onder uit het podium naar boven. Tegen het einde van de ballad verschijnen de andere leden weer op het podium. Een fotomoment van de band met de zaal, Do You Love Me? – waarbij grote witte ballonnen met Kiss logo erop de zaal in worden gegooid – en gebruikelijke afsluiter Rock and Roll All Nite ronden de avond af. Bij laatstgenoemde wordt het nodige visuele spektakel tevoorschijn getoverd: vuurwerk, twee enorme confettikanonnen en podiumdelen die de lucht in gaan. Na een “Amsterdam, are you having a good time? You know something …we … love … you! Goodbye!” ziet het er dan echt op en wordt de zaal in verrukking achtergelaten.
Dit concert uit de End Of The Road World Tour was het prototype van een klassieke Kiss-show. Weliswaar ontdaan van spontaniteit, maar wel een act die met verve en spectaculair wordt gebracht. Een concert waar de Kiss Army en alle liefhebbers van deze band met plezier naar terug zullen kijken; wat een waardig afscheid. Of zou er ooit toch nog een derde rondje van deze End Of The Road World Tour naar Nederland komen?
Setlist:
Kiss
- Detroit Rock City
- Shout It Out Loud
- Deuce
- War Machine
- Heaven’s on Fire
- I Love It Loud
- Say Yeah
- Cold Gin
- Guitar solo Tommy Thayer
- Lick It Up
- Calling Dr. Love
- Tears Are Falling
- Psycho Circus
- Drum solo Eric Singer
- 100,000 Years
- Bas solo Gene Simmons
- God of Thunder
- Love Gun
- I Was Made for Lovin’ You
- Black Diamond
- Beth
- Do You Love Me
- Rock and Roll All Nite
The Last Internationale
- Life, Liberty, and the Pursuit of Indian Blood
- Mind Ain’t Free
- Soul on Fire
- Wanted Man
- Hard Times
- 1968
Datum en locatie
21 juli 2022, Ziggo Dome, Amsterdam
Foto's:
Victor Peters (site & Facebook)
Link: