Porcupine Tree – Fear of a Blank Planet
Roadrunner Records – 2007
Music-a-holic Steven Wilson weet maar van geen ophouden. Nog maar net ligt het prachtige tweede album van zijn project Blackfield in de schappen, is ie
naar aanleiding van deze release uitgebreid door Europa op tour geweest met zijn Israëlische kompaan en dan ziet volgende week het zoveelse
Porcupine Tree-album alweer het licht. Wat mij betreft wijdt hij zijn hele leven aan het maken van muziek,
want alles wat hij aanraakt lijkt bijna in 24-karaats goud te veranderen.
Ook Fear of a Blank Planet, het eerste album op Roadrunner, is weer een parel van een album geworden.
Het album telt maar zes nummers, maar klokt wel degelijk gewoon vijftig minuten, bijna
even lang als het twee jaar verschenen meesterwerk Deadwing.
Voornaamste reden hiervoor is eigenlijk meteen het hoogtepunt van deze nieuwe plaat: het bijna 18 minuten durende Anasthetize is weer zo’n nummer waarbij
alle facetten van Porcupine Tree‘s muziek samenkomen. Een prachtig opgebouwd intro mondt uit in een nummer van ongekende schoonheid! De band heeft er
totaal geen moeite mee de aandacht de volle 18 minuten vast te houden en dat is vooral te danken aan de schitterende arrangementen, de subtiele harmonieën,
het godsgruwelijk spannende drum- en baswerk en de geniale zanglijnen die er op geniaal gepaste wijze overheen gelegd zijn. Oftewel alle facetten waar we deze
prachtband van kennen komen weer aan bod.
Net als op de vorige plaat schudt de band
weer behoorlijk wat droge, stevige riffs uit de mouw, iets wat de muziek af en toe even lekker openbreekt. 
In het genoemde nummer zit ook meteen de hardste
passage die de band ooit in een nummer verwerkt heeft.
Bijna volledig uit het niets knallen de Britten er een ultrasnel double-bass stuk tussendoor, alsof je door een orkaan wordt overvallen terwijl je lekker
relaxed in je achtertuin een krantje zit te lezen! Wow, dit had ik even niet verwacht zeg! Uiterst professioneel weet de band dit geweld trouwens weer om te buigen in het
heerlijk meeslepende refrein. Eén van de beste nummers ooit door de band geschreven!
Okee, nu is het ultieme hoogtepunt van het album al besproken, maar dit is zeker niet het enige genietbare nummer. Het album trapt af met het titelnummer, een
heerlijk doorrockend epos, waarin Wilson vrij expliciet zijn ongenoegen uit over de verloederende maatschappij om zich heen. Videospelletjes, televisie, drugs, alle
moderne, inmiddels stevig in de maatschappij vastgeroeste factoren die er dagelijks voor zorgen dat de mens in zijn individuele, rationele denken en doen wordt aangetast.
Opnieuw weet het strakke drumwerk van Gavin Harrison het niveau enorm omhoog te tillen (die break na vijf minuten!) en blijft het van begin tot eind genieten geblazen.
Net als op Deadwing staan er ook wat rustigere, ballad-achtige nummers op het album. Toch wel het meest geslaagd is het prachtige My Ashes.
Dit enorm sfeervolle nummer is simpel qua structuur, maar kent prachtige overgangen en mooi gelaagde arrangementen. Kippenvel tot op het bot!
Is er nou nog iets aan te merken op dit werkstuk? Erg weinig moet ik zeggen, maar eerlijkgezegd zakt het niveau na het geniale derde nummer Anasthetize
een miniem klein beetje. Sentimental is weer een kort sfeervol nummer waarin de band zijn oude vertrouwde trip-hop invloeden weer wat meer naar de voorgrond haalt.
Toch valt dit nummer naar mijn mening een beetje in het niet bij de rest, hoe mooi het ook is. Op Way Out of Here is zelfs prog-grootheid Robert Fripp
(King Crimson) ingehuurd om het nummer te vervolmaken met mooie onderhuidse soundscapes, iets wat weer een iets andere, intensere sfeer veroorzaakt.
En het afsluitende Sleep Together heeft, door de vervormde stem van Wilson en de lichte industriële invloeden, af en toe qua beleving weer wat weg van
Nine Inch Nails.
De fans weten natuurlijk allang genoeg: ook Fear of a Blank Planet is weer verplichte aanschaf. Persoonlijk vind ik ‘m misschien nét even wat sterker dan zijn
voorganger, vooral omdat er meer een rode draad door de muziek loopt en het qua geheel net even wat donkerder en sfeervoller overkomt dan op Deadwing.
Maar ik heb het nu echt over uiterst minieme details. Ik kan nog alinea’s vol schrijven over dit meesterwerk, maar ik denk dat het nu allemaal wel duidelijk is.
Volgende week zondag dus massaal in de slaapzakken voor de platenboer, want de maandags ligt ie in de winkels.
Tracklist:
- Fear Of A Blank Planet
- My Ashes
- Anasthetize
- Sentimental
- Way Out Of Here
- Sleep Together
Line-up:
- Steven Wilson – vocals, guitars
- Richard Barbieri – keyboards
- Gavin Harrison – drums
- Colin Edwin – bass
Links: