Jute Gyte – Discontinuities
Jeshimoth Entertainment, 2013
Terwijl ik dit schrijf worden mijn oren geteisterd door één van de lelijkste bakken takkeherrie die ik in mijn hele leven heb gehoord. Nieuwsgierig? Klik dan alvast hieronder op play en hou je vast. De komende alinea’s zullen voornamelijk geweid zijn aan het uitleggen waarom er dan toch een dergelijke score onder deze review staat, want niet iedereen zal het hier direct mee eens zijn.
Jute Gyte is een eenmans- experimenteel black metal-project dat per jaar zoveel releases uitbrengt dat ik bang ben dat tegen de tijd dat ik deze recensie af heb er alweer een nieuwe op de deurmat ligt. Een bijzonder productief mannetje dus die Adam Kalmbach, maar zoals de meesten wel weten: kwantiteit en kwaliteit gaan vaak niet goed samen in de muziek. Ik ben volledig onbekend met het eerdere werk van deze Amerikaan en gezien de omvang van zijn discografie ga ik me er ook niet verder in verdiepen. Ik richt mijn aandacht op het laatste wapenfeit wat door hem op de wereld is losgelaten getiteld Discontinuities, de derde full-length van dit jaar alweer.
Wat dit album zo bijzonder maakt is dat we hier één van de weinige voorbeelden hebben van microtonale metal. Waarom dit zo speciaal is zal voor sommige mensen niet meteen duidelijk zijn, dus eerst een poging om dit fenomeen uit te leggen. In de westerse muziek kennen we zoiets als het diatonische systeem: elk octaaf wordt onderverdeeld in twaalf gelijke afstanden, vervolgens worden hieruit toonladders gevormd door vanaf een bepaalde toon achtereenvolgende grote en kleine toonsafstanden op te volgen in een reeks van zeven waardoor toonladders gevormd worden. Bijna alle westerse muziek wordt gevormd door deze “regels” waardoor wij er zo aan gewend zijn geraakt dat alle tonen die hierbuiten vallen automatisch als “vals” worden gehoord.
Vals en zuiver zijn echter maar relatieve begrippen, iets wat Jute Gyte hier maar weer eens demonstreert. Op dit album wordt er echter gebruik gemaakt van gitaren waar de frets dichter bij elkaar zijn gemonteerd waardoor het octaaf in vierentwintig afstanden opgedeeld wordt in plaats van twaalf. Dit is ongeveer het muzikale equivalent van het toevoegen van zesentwintig nieuwe letters aan het alfabet, en het schrijven van muziek die gebruik maakt van dit microtonale systeem is dan ook op zijn minst indrukwekkend te noemen.
Dit alles zegt alleen nog weinig over de muziek zelf. Laten we het eerst even over de bekende elementen hebben. De muziek is duidelijk herkenbaar als black metal. Vooral de zang is van het bekende kaliber, een ietwat eentonige schreeuw die we kennen van menig ander eenmansproject. De focus ligt voornamelijk op lang uitgesponnen nummers die afwisselen tussen razende blastbeats en meer ingetogen stukken die naar mijn smaak door het ontbreken van sfeerelementen wat steriel overkomen.
Maar dan: die gitarenpartijen. Het zou me niet verbazen als deze het gros van de luisteraars doet afhaken, hetgeen de artiest in kwestie waarschijnlijk een worst zal wezen. Elke vezel in mijn lichaam schreeuwt bij elk akkoord dat er iets totaal verkeerd is, en ondanks dat ik op rationeel gebied best kan redeneren dat dit alleen maar komt omdat ik cultureel aangeleerd ben om de voorkeur te hebben voor bepaalde intervallen maakt het er allemaal niet bepaald prettiger op om naar te luisteren.
Maar de geschiedenis heeft allang bewezen dat muziek niet alleen bedoeld is om mooi te zijn, of zelfs in enige zin fijn om naar te luisteren. Er is genoeg muziek die vooral op intellectueel niveau iets te bieden heeft; een groot gedeelte van de klassieke muziek sinds de jaren dertig valt hier onder. Natuurlijk zijn er andere bands binnen de metal zoals Blut Aus Nord of M.A.N. die al buiten de grenzen van het diatonische stelsel traden, maar geen van allen gingen er zo ver in als Jute Gyte op dit album. Ik krijg bij tijd en wijle wel het gevoel dat hier pas het topje van de ijsberg is ontdekt wat betreft de mogelijkheden van dit soort muziek, en dat het daar waarschijnlijk ook wel bij zal blijven gezien de extreem beperkte commerciële mogelijkheden. Voor de extreem ruimdenkende en avontuurlijke metal-liefhebber een absolute aanrader, maar voor de rest van de wereld hoogstens iets om de buren eens een keer vreselijk mee te irriteren.
Tracklisting:
- The Haunting Sense of an Unrepeatable Unidirectional Vector
- Night Is the Collaborator of Torturers
- Romanticism Is Ultimately Fatal
- Discontinuities
- Supreme Fictions and the Absolute Fake
- The Failure of Transmutation
- Acedia
Line-up:
- Adam Kalmbach – All instruments, Vocals
Links: