Na Oslo en Bergen is het voor Zware Metalen tijd om de derde grootste stad van Noorwegen aan te doen: Trondheim, ook wel ‘het Jeruzalem van Scandinavië’ genoemd. Het heilige schrijn van Sint-Olav in de Nidaros-domkerk is namelijk een belangrijk pelgrimsoord. Koning Olav II, die het christendom naar Noorwegen bracht, is er in 1031 heilig verklaard. Toen hij in 1030 stierf, ontstond er immers een heilige bron bij zijn graf. De domkerk siert ook de cover van Mayhems legendarische album De Mysteriis Dom Sathanas. En naar verluidt wilden Varg Vikernes en Euronymous dit beroemde bouwwerk opblazen…
Maar veel belangrijker nog is dat Trondheim de thuisbasis is van de Nidrosian blackmetalscene. Nidaros was de naam van Trondheim ten tijde van de middeleeuwen; het was tussen 997 en 1217 de hoofdstad van Noorwegen. De Nidrosian blackmetalscene is een unieke en impactvolle kring rond de notabelen Steingrim Torson Brissach, Azazil, Nosophoros, Luctus, J.E. Åsli, V. Einride en nog vele anderen. Sinds het begin van het tweede millennium richtten deze heren zich op een nieuwe geestesgesteldheid binnen black metal: duister, devotioneel en artistiek compromisloos. Het draait niet om snelheid of agressie an sich, maar om ritueel, sfeer en spirituele intensiteit.
Eerder was er de Nidrosian Black Mass voor de bands en fans om samen te komen; niet alleen in Trondheim georganiseerd maar een enkele keer ook in Brussel. Dit is in 2022 overgegaan in Caerimonia Nidrosiæ (Latijn voor het ritueel van Nidaros), een tweedaags festival. Dit wordt voor de vierde keer georganiseerd door kwaliteitslabel Terratur Possessions samen met Byscenen, een van de oudste concertzalen in Trondheim. Terratur Possessions, onderdeel van Ván Records, is het label bij uitstek voor wie zijn of haar black metal liever zwartgallig dan gelikt heeft. Het is één van de labels waarvan onze redacteuren de releases altijd het snelst opvragen in De Zware Lijst voor een recensie. Daar kun je de klok op gelijkzetten. Je kan blind vertrouwen op de kwaliteit van deze releases!
De receptuur van Caerimonia Nidrosiæ is eenvoudig: zes optredens in twee dagen. Zes zeer nauwkeurig uitgekozen bands met soms ook speciaal gecureerde sets. Uniek in deze editie zijn bijvoorbeeld de zogenoemde Nidrosian Black Mass, dat headliner op de vrijdag is, en een In Memoriam voor Steingrim Torson Brissach als headliner voor de zaterdag. Niet alleen oorspronkelijke notabelen uit de scene, maar ook speciaal ingevlogen gasten brengen deze tribute.
Nidrosian Black Mass zal veel nostalgie oproepen met op het podium leden van One Tail, One Head, Black Majesty, Kaosritual en Celestial Bloodshed. Hier gaan we dus vermoedelijk in ieder geval J. E. Åsli, Azazil, ⷚ en Luctus live aan het werk zien. Waar One Tail, One Head wat venijnigere black metal brengt, is Black Majesty ook rauw maar meer ambient. Dit is overigens het geesteskind van Azazil, ook wel bekend als E. Blix in Vemod en Kvitrim in Djevel. Live wordt hij bijgestaan door J.E. Åsli (One Tail, One Head, Vemod, Jammerskrik), Øyvind Sundli (ⷚ in One Tail, One Head, Mare) en Luctus (Celestial Bloodshed, Mare, plus Wraath in Behexen, Darvaza, Ritual Death, Night Shall Drape Us). Het kwaadaardige Kaosritual, met Azazil achter de drumkit en Luctus op gitaar, is sinds 2012 overgegaan in Dark Sonority. Dit heeft te maken met de dood van zanger en bassist Steingrim Torson Brissach.
De finale brengt een In Memoriam van deze sleutelfiguur in de Nidrosian blackmetalscene. Steingrim speelde in/voor wel tien verschillende bands (ik heb hiervoor even moeten spieken bij Encyclopedia Metallum), en niet de minste: Castrum Doloris, Celestial Bloodshed, Grenjar, Jammerskrik, Kaosritual, Miseria X, One Tail, One Head, Selvhat en Unbeing. Geraakt door de kogel van een pistool dat per ongeluk is afgegaan verwisselde hij op veel te jonge leeftijd, 25 jaar, het tijdelijke voor het eeuwige.
(Foto door Ole Aune)
Zijn enorme staat van dienst maakt van hem een legende. Een legende die gevierd moet worden. Terratur Possessions hint al op een paar artiesten voor deze bijzondere viering, namelijk Azazil, J.E. Åsli, ⷚ, Nosophoros (Dark Sonority, Mare, Ritual Death) en H. Tvedt (Dark Sonority, Celestial Bloodshed live, Kaosritual). Als je meer wilt leren over de Nidrosian blackmetalscene raad ik je overigens het prachtige boek Ancient Black Art: Nidrosian Black Metal van Josh Brown aan, uitgebracht door Cult Never Dies. Dit boek is opgedragen aan de nagedachtenis en nalatenschap van Steingrim.
Dan is er op vrijdag 16 januari aan Umbra Conscientia de eer om het festival af te trappen. Je zou op het eerste gehoor niet durven vermoeden dat deze blackmetalband afkomstig is uit het tropische Costa Rica. Getekend bij Terratur Possessions bracht de band in 2022 zijn meest recente album uit, Nidregine Mundi (Latijn voor de zwartheid van de wereld). De volgende band komt ook uit de Terratur-stal, namelijk Misotheist. Dankzij zijn uitmuntende black metal in typisch lange nummers een lieveling in de underground, die slechts zelden optreedt. Misotheist was in 2021 tijdens Unholy Congregation voor het eerst -en laatst- live te aanschouwen in de Benelux. De volgende kans om deze Noren hier op het podium te zien, dient zich aan tijdens het nieuwe festival Nox Occultum in Tilburg op 20 september. Zet die datum dus ook maar meteen in je agenda!
Zaterdag 17 januari worden er weer artiesten van het Amerikaanse continent geleend. Black Curse uit Colorado speelde zijn blackened death metal dit jaar ook al op Roadburn. Live schijnt het een hele belevenis te zijn. Collega-redacteur John the Savage schreef eerder over het laatste album Burning In Celestial Poison: “Black Curse klinkt als een ziekelijke kakofonie vol boosaardigheid.”
Tot slot maakt Dold Vorde Ens Navn zijn opwachting, een Noorse supergroep met leden van Ulver, Satyricon en Dødheimsgard. Maar afgelopen februari kondigde zanger Vicotnik zijn vertrek aan en in mei postte de band nog een oproep voor een nieuwe frontman. Tja, het zal zonder onze vriend Vicotnik met zijn enorme charisma wel wennen worden. Ik was al fan van Dold Vorde Ens Navn, maar na het optreden tijdens Inferno 2023 al helemaal. Het succes op Caerimonia Nidrosiæ zal vooral worden bepaald door de nieuwe zanger. Dat blijft nog even spannend!
Naast de traditionele platenbeurs van Terratur Possessions, mag een bezoek aan Rockheim ook niet ontbreken. Dit is het nationale museum van pop- en rockmuziek waar vanzelfsprekend volop aandacht voor black metal is. Daarnaast vroegen we J.E. Åsli tijdens Samhain Antwerp dit jaar naar tips voor je bezoek aan Trondheim:
“Je ziet vrijwel meteen de leuke delen van de stad. Dat zijn de Nidaros-domkerk, de wijk Bakklandet en de pittoreske oude stad met gezellige pubs en cafés. Als je er een tijdje bent, zou ik aanraden om buiten de stad te gaan en wat van de landelijke gebieden te zien. Ga wandelen en geniet van het prachtige landschap.”
Hoewel januari nog ver weg is, is het festival al voor meer dan vijftig procent uitverkocht. Wacht dus niet te lang en koop die kaarten!
Links: