Duitsers en Rotterdam, het is een beetje een open zenuw. Op 14 mei 1940 zorgden Duitse knallen, rook en vuur voor de verwoesting van de halve stad. Opmerkelijk genoeg bleef Stadion Feijenoord (bouwjaar 1937, beter bekend als De Kuip) ongedeerd. En het was hier waar 79 jaar later, op 25 juni 2019, het weer Duitsers waren die zorgden voor knallen, rook en vuur, al werd het nu met gejuich onthaald. De aanstichters ditmaal: de vuurvreters van Rammstein, metalband die ook je moeder kent.
De bijna vergeten concertlocatie De Kuip was ooit dé plek voor de grote optredens. Terwijl in de rest van het land alleen clubjes, keldertjes en een verbouwde kerk een podium hadden, namen muzikale grootheden standaard de afslag Rotterdam-Zuid. Bob Dylan, U2, Eric Clapton, David Bowie, Michael Jackson, Prince, Madonna, Pink Floyd, Rolling Stones, Dire Straits, Metallica, Bon Jovi, Bruce Sprinsteen en Guns N’ Roses, waar de kleine Ghostwriter ooit nog eens zijn concertdebuut maakte. Allemaal traden ze één, maar meestal meerdere keren op in de nog immer imposante locatie aan de Maas. Sinds de opening van wat nu de Johan Cruijff ArenA is in Amsterdam, liep het aantal concerten drastisch terug, maar Rammstein wilde op diens stadiontour per se optreden in de industriële havenstad Rotterdam met dat rare, oude, vervallen stadion dat in al zijn lelijkheid zo mooi is. En waarom ook niet? Het was Metallica dat onlangs nog maar eens aantoonde dat het stadion in Amsterdam bepaald niet zaligmakend is.
Als uw verslaggever weer terugkeert naar waar hij 23 juni 1992 voor het laatst voor de muziek was, hoort hij pianoklanken. Voorprogramma Duo Játékok bestaat uit de pianistes Adélaïde Panaget en Naïri Badal en zij spelen werk van XXI-Klavier, een Rammstein-album dat u niet kent omdat de dertien nummers die erop staan louter worden uitgevoerd op de piano. Teutoonse tanzmetal als liftmuziek dus. Het duurt even voordat uw scribent doorheeft dat de twee dames niet op het hoofdpodium staan, maar op een kleine variant op het veld. Het gepingel doet achter mij iemand ontvallen dat hij ‘dit liever heeft dan de gemiddelde deathmetalband’ en ‘het bovendien de sfeer erin brengt’, maar veel meer dan een beleefd applausje levert het de dames toch niet op.
Met Duitse stiptheid 2.0 verschijnt Christoph ‘Doom’ Schneider tien minuten te vroeg op het podium. Als hij voor de eerste keer zijn instrument wil testen, klappen de oude buizen van De Kuip bijna uit elkaar door de enorme vuurwerkbom die vrijkomt. Het publiek is direct bij de les, ziet de overige bandleden op het dooie gemak naar voren kuieren en raakt dan bijna het zicht kwijt door de enorme hoeveelheid zwarte rook die overal vandaan lijkt te komen. Alsof we opeens in het Ruhrgebied zitten. Bijna nonchalant wordt Was ich liebe van het nieuwe album gespeeld, maar het militaristische intro van Links 2-3-4 zet daarna de beentjes wel in beweging. Na Tattoo volgt een ronkende versie van Sehnsucht en bij Zieg dich wordt er serieus fikkie gestookt. Brandweermannen moeten vandaag maar even de andere kant opkijken.
Al die tijd is er nog geen woord gewisseld met het publiek en dat houden zanger Till Lindemann en de zijnen vol tot aan het einde. Rammstein is hier niet om een kopje thee te drinken en te keuvelen over het weer, maar om te laten zien dat het nog steeds een Grote Jongen is. En dus volgt een prachtige uitvoering van Mein Herz brennt, waarbij het podium in een rode gloed wordt gezet. De Kuip zingt de titel van het nummer massaal mee. Bij Puppe verschijnt een gigantische poppenwagen op het podium die al snel in de brand vliegt en waar vervolgens confetti uitkomt. Drie enorme palen op het veld vol aangesloten machines doen vrolijk mee en laten zwarte snippers neerdwarrelen. Het is Rammstein duidelijk ontgaan dat de milieugekkies van GroenLinks de stad meebesturen. Witte rook luidt een uitgerekte versie van Heirate mich in en dan is het tijd voor een rustpuntje als Lindemann slechts begeleid door toetsenist Christian ‘Flake’ Lorenz en bassist Oliver Riedel Diamant zingt.
Terwijl een remix door gitarist Richard Z. Kruspe van Deutschland klinkt, vermaken op het podium vier mannen met verlichte pakken zich met een knullige dansvoorstelling en sporen het publiek aan mee te doen. Dat lukt, maar na de gekkigheid is het toch wel fijn dat met de echte uitvoering van Deutschland het tweede deel van het concert wordt afgetrapt. Wat een sublieme vertolking volgt er, dat ongetwijfeld tot het allerlaatste concert van Rammstein ooit op de setlist zal staan. Radio zal dat ook wel redden, want dit nummer wordt als een oude vriend onthaalt door het publiek en leidt her en der tot voortzetting van de danspogingen.
Het is tijd voor Flake om de show te stelen als hij tijdens Mein Teil in een enorme pot zit en de kwaadaardige kok Lindemann zijn best doet hem te roosteren. Het materiaal dat hij daarvoor gebruikt wordt steeds groter, totdat Flake het opgeeft en zich uit de voeten maakt. Om vervolgens een juichende Lindemann van het podium te duwen. Du hast zorgt vervolgens voor zoveel rook en vuur dat het echt even lijkt alsof De Kuip al die jaren na dato alsnog ten onder gaat aan oorlogshandelingen. En het was juist zo lekker afgekoeld. Hoogtepunt: de twee enorme vuurpijlen die Lindemann naar twee torens op het veld schiet, weer terugkomen en het podium in brand lijken te zetten. Bij Sonne worden de gasflessen volledig opengedraaid en zien we eerst vuur en pas daarna band. De massaal uitgedeelde aanstekers gaan de lucht in als Rammstein zich met Ohne dich van de gevoelige kant laat zien.
Daarna zijn we nog lang niet klaar, oh nee. Tussen het publiek door wandelt het zestal dat al sinds 1994 samen optrekt naar het kleine podium. Duo Játékok blijkt er nog te zijn en de dames begeleiden de mannen voor een uitgeklede uitvoering van Engel. Waar rustmoment Diamant voor weinig beroering zorgde, lukt het nu wel om intimiteit te creëren met zestigduizend man in een stadion. Till Lindemann loopt daarna weer terug, een fan dolgelukkig makend door een omhelzing toe te staan. Zijn bandmaten kiezen ervoor de reis tussen kleine podium en hoofdpodium af te leggen per boot. En ja, dat leest u goed.
Als iedereen weer compleet is, gaan we doorrrrrr met een snoeiharde uitvoering van Ausländer, alweer een nummer van het nieuwe album, dat na het pianowerk binnenkomt als een uppercut. Bij Du riechts so gut en Pussy stroomt Twitter bijkans over van klagende mensen die kilometers verder ramen en deuren moeten sluiten vanwege de dreunende drums en beukende beats, maar dat zal Lindemann een zorg zijn. Hij bestijgt bij het laatste nummer juist een vervaarlijk ogend kanon, legt bij de zinsnede ‘You’ve got a pussy, I have a dick’ de nadruk op het laatste deel van die zin en spuit rijen ver een witte substantie over het publiek uit. En dan is het nog steeds niet gedaan, want als het mechanische fallus-symbool weer is opgeborgen, wachten nog Rammstein en Ich will, waarbij de kindertjes van Rotterdam en omgeving maar weer eens uit hun slaap worden gewekt. Wát een fenomenaal slot breidt Rammstein aan deze avond! Als het stadion leegstroomt en Sonne over de speakers klinkt, is er plots nog een allerlaatste knal. Wie zei er dat Duitsers geen gevoel voor humor hebben?
Foto’s:
Lonneke Prins (Lonneke Prins Photography)
Datum en locatie:
25 juni 2019, Stadion Feijenoord ‘De Kuip’, Rotterdam
Link: