Een compilatiealbum is een prettige manier om kennis te maken met een band die meestal al een hele discografie op zijn naam heeft staan. Zo krijgt de luisteraar enigszins vat op het verleden van een band, zonder dat je alle albums moet doorspitten. Dit Urarv bracht in 2016 zijn eerste demo uit en produceerde slechts één volwaardig album (Aurum) en nadien nog een EP, Argentum. Bijzonder is dan ook de keuze om nu al met een compilatie op de proppen te komen. Ware het niet dat er hier sprake is van een bijzondere uitgave. Substratum was namelijk al in de pen voor het uitbrengen van de eerder genoemde uitgaves. Middels diverse bewerkingen in 2020-2021 van de nummers komt het album nu uit als een extra traktatie voor onze zieke geesten. Intussen richt de band zich op het schrijven van een (volwaardig) nieuw album.
De bandbezetting voor dit Substratum is wat lastig te benoemen, maar we halen er het volgende uit: naast drummer Trish Kolsvart, die in 2018 kortdurend bij ons eigen Sisters Of Suffocation de honneurs heeft waargenomen toen zij plotsklaps om een drummer verlegen zaten, worden er nog een hele reeks aan muzikanten genoemd die een bijdrage hebben geleverd aan deze eigenzinnige compilatie. Onder andere Agthstmod Nowbody Mord I voor de vocale invulling in de Noorse, Engels, Franse, Duitse en Russische taal en SlabadAn KirIchniSt op elektrische en akoestische gitaar. Het basspel is voor rekening van The Magic Lens Strobe Tonal IV. En er is nog sprake van een hele keur aan gastmusici.
Nou, voor de luisteraars die tot op de dag van vandaag moeite hebben met het begrip avant-garde heb ik een boodschap. Ga dit knotsgekke album eens luisteren. Dit is een uitgave die alle grenzen opzoekt. We horen niet alleen black metal, maar ook dierengeluiden, alarmsirenes, een groot scala aan stemgeluiden, rare en grillige gitaar -en basloopjes en een compleet losgeslagen sfeer. Soms komt bij mij het gestoorde debuut Tol Cormpt Norz Norz Norz… van het Finse Impaled Nazarene even in gedachte. Maar dit is veel breder op het gebied van niet-metalen invloeden. Aan het geheel is veel zorg en aandacht besteed, dat valt niet te ontkennen. Niet voor niets dat deze band er zo lang mee bezig is geweest.
De bewerking van Fancy Daggers zet je met gemak op het verkeerde been want het lijkt in eerste instantie wel een bezopen bende. Maar we moeten voor ogen houden dat dit natuurlijk met enige opzet zo in elkaar geflanst zal zijn. Bovendien verkeren we na amper een kleine drie minuten in heel andere wateren. Letterlijk, want Forvitringstid laat ons de zee en akoestisch gitaarspel horen. Wanneer de elektrische gitaaraanslagen de waanzin openen, klinkt het geheel dreigend en vooral erg Noors. Mede ook door de zuivere zang op de achtergrond die de blackmetalscreams bijvallen. We kunnen dit eenvoudig als chaotisch en genietbaar omschrijven, tenminste als je er als luisteraar voor openstaat. Wat wil zeggen dat je het jankende zuivere stemgeluid wel moet kunnen waarderen. Enige paganeske sfeer is de band ook niet vreemd.
De waanzin gaat verder tijdens het haast jazzy aandoende beginstuk van Soloppgang, waarna de black metal toch wel behoorlijk afschrikwekkend klinkt. Tot aan de tweede minuut; dan wordt er weer op los gejankt, de sfeer slaat om en het luisterspel vervalt in auditieve verstoring en gekke obscure uitspattingen. Hier ben ik even niet goed van hoor. Vlug door met Sannhet wat met speels gemak de draad weer oppakt om je direct op het puntje van je stoel te zetten. Een onderhuidse spanning is doorheen het nummer voelbaar wanneer traditionele blackmetaltonen te horen zijn. Gaat dit nummer wel het einde halen, zonder genrevreemde fratsen? Neen, natuurlijk niet, we horen wederom een aap en een heleboel vogels, een kreunende man die niet tot zijn climax lijkt te komen en een zingende, op Attila (Mayhem) lijkende dorpsgek. Het geheel klinkt ontzettend gaaf! Aurum, een bewerking van het gelijknamige nummer op de EP Argentum, laat ons geen moment met rust door middel van de constante afwisseling tussen akoestische en elektrische gitaar, getergde vocalen en een mens die een huilende wolf tracht te imiteren. Pure cult met een dikke knipoog die na een alarmfase nog eens volledig losgaat.
Le Retortion is het afsluitende nummer van deze plaat. Aan alle kanten is het geluid tijdens de beginfase gemanipuleerd, maar ik blijf toch diep onder de indruk van de waanzinnige en kwaadaardige uitspattingen. Het is te hopen dat Urarv iets van deze energie meeneemt naar het schrijfproces voor het volgende album. Dan zal ik daar met smart zitten op wachten. Substratum is een compilatie van bewerkte, reeds uitgebrachte nummers, op een manier die uw redacteur van dienst nog niet eerder heeft gehoord. Onmiskenbaar black metal, maar tegelijkertijd voorzien van allerlei bezopen en smaakvolle invloeden. Het is zeker geen album om iedere dag op het gemak te beluisteren, want dan kun je er donder op zeggen dat een bezoek aan het gesticht nabij is. Het ene moment ben je keihard aan het headbangen, terwijl je een halve minuut later hard moet lachen om de gestoorde invloeden en absurde auditieve kloterij. Dit maakt het werk lastig en in het juiste perspectief te beoordelen, ware het niet dat alles wat hier hoorbaar is in zekere zin bij elkaar past. En dan is alleen een diepe buiging op zijn plaats.
Score:
82/100
Label:
Polypus Records, 2023
Tracklisting:
- Fancy Daggers
- Forvitringstid
- Vi Som Skuer Nordover
- Valens Tempel
- Soloppgang
- Sannhet
- Aurum
- Le Retortion
Line-up:
- Agthstmod Nowbody Mord I – Vocalen
- SlabadAn KirIchniSt – Gitaar
- The Magic Lens Strobe Tonal IV – Bas
- Trish Kolsvart – Drums
Links: