1914 – Viribus Unitis

Geschreven door op 03-11-2025 om 19:35.

1914 is een blackened death/doommetalband uit Lviv in Oekraïne. Hun albums bestaan uit gedetailleerde historische vertellingen over gebeurtenissen uit de Eerste Wereldoorlog, met een minutieuze precisie en levendige vertelkunst uitgewerkt. Gebruikmakend van een arsenaal aan samples – waaronder authentieke opnames, toespraken en muziek uit die tijd – wordt er een sfeer gecreëerd die de luisteraar diep onderdompelt in de aangrijpende werkelijkheid van de Grote Oorlog. Maar het zijn niet alleen de details en historische nauwkeurigheid waarmee de band indruk maakt: de brute combinatie van black, death en doom metal vormt een duister, beklemmend en melancholisch klanklandschap. De albums dompelen je daarmee onder in een overweldigende, loodzware ervaring, die de grimmigheid van de Eerste Wereldoorlog levendig verbeeldt.

Op het nieuwe album staat – uiteraard – wederom de Eerste Wereldoorlog centraal. Deze keer wordt het verhaal verteld vanuit een Oostenrijks-Hongaars perspectief. Viribus Unitis volgt het leven en de militaire moed van een soldaat uit Lviv (Oekraïne), dat destijds deel uitmaakte van het Oostenrijks-Hongaarse Rijk. Een verhaal over de hitte van de strijd, over de kracht van saamhorigheid, het besef en de acceptatie van de harde realiteit en over veranderende inzichten. Een verhaal over angst, dood, eenzaamheid, pijn en verlies, maar ook over een onbreekbare wil om te leven en hoop te vinden te midden van een angstaanjagende en bloedige oorlog. Niet toevallig een situatie waarin de band, en eigenlijk geheel Oekraïne, zich momenteel in bevindt? De oplettende luisteraar zal ongetwijfeld de nodige verwijzingen naar het heden herkennen. Soms subtiel verwerven, soms uitermate krachtig vormgegeven.

Net als op The Blind Leading The Blind (2018) en Where Fear And Weapons Meet (2021) kleuren onverbiddelijke, zwartgeblakerde tremolo’s, dreigende, verpletterende deathmetalriffs en onstuimig voortrazende drums een onheilspellend muzikaal landschap op Viribus Unitis. Geen groen, landschap onder een warme, stralende zon met fleurige bloemen, fris gras en een vredig beekje dat daar doorheen kabbelt, maar een desolate vlakte van bevroren, ijzige modder onder een loodgrijze hemel, terwijl de wind er guur overheen jaagt. Nummers als 1915 (Easter Battle for the Zwinin Ridge) (met een onverbiddelijke, veelbetekenende rochel vol walging over God Save The Tsar, het volkslied van 1833 tot 1917 van het Russische Rijk), 1916 (The Südtirol Offensive) en 1917 (The Isonzo Front) zijn snel, verbeten en rauw. Melodische leads, orkestrale lagen en cleane vocalen zorgen niet alleen voor een bredere dynamiek, maar brengen ook een scherp contrast aan met de verpletterende zwaarte van de riffs. De razernij en kolder van de oorlog klinken er op een krachtige, indrukwekkende manier in door.

Halverwege het album neemt het verhaal, en daarmee de muzikale invulling, een duidelijke wending. In 1918 Pt 1: WIA (Wounded in Action), 1918 Pt 2: POW (Prisoner of War) en 1918 Pt 3: ADE (A Duty to Escape) wordt het tempo teruggeschroefd, krijgen repetitieve ritmes de overhand en maken de eerder felle, verbeten vocalen plaats voor een zwaardere, ingetogen benadering. Het resultaat is een beklemmende, verstikkende sfeer van angst en wanhoop, waarmee de innerlijke strijd en emotionele tol van de oorlog op treffende, indringende wijze worden verbeeld.

Het is het moment waarop de hoofdpersoon, volledig overmand door oorlogsmoeheid, gewond raakt, gevangen wordt, langzaam tot andere inzichten komt en ontsnapt. Op een indrukwekkende, aangrijpende manier voert de band je mee in de ervaringen van de protagonist. De vertwijfeling en wanhoop waarmee “The only hope that I care is to meet my daughter and wife” en “My whole life I’ve been blind, tried to survive n the shade of Empire” in 1918 Pt 3: ADE (A Duty to Escape) vertolkt worden, zijn indringend en meeslepend. De treurnis in de gastbijdrage van Aaron Stainthorpe (ex-My Dying Bride, High Parasite) tilt dit ingetogen treurmoment over verlies en kameraadschap midden in de oorlog naar een indringende hoogte.

Het daarop volgende 1919 (The Home Where I Died) kleurt het slotakkoord van het album nog dramatischer en emotioneler. Gedragen door een piano en militair aandoende drumpatronen vertelt de protagonist het verhaal die maar geen einde lijkt te kennen. Het gesproken “While I was a prisoner, the Poles captured Lviv. Now the Bolsheviks are trying to take Kyiv. The war is on again, it never ends. I met my brothers-in-arms who are leaving Vienna to stand up for battle in the ranks of the Ukrainian Galician Army, to finally gain freedom for our country, for our future, for our children” in combinatie met tekstregels als “I’m going back to Ukraine” en “Embrace those who love you until the end. Hold them close, don’t let them go.” vormt een adembenemend, emotioneel vervolg van het verhaal van de protagonist, maar is tegelijkertijd  ook moeilijk los te zien van de huidige situatie in Oekraïne. Om het meedogenloze slotakkoord op Viribus Unitis nog meer kracht bij te zetten, eindigt 1914 met War Out (The End?). Het blijkt de eerste historische opname van het Oekraïense volkslied ooit te zijn. Als de laatste klanken van het volkslied zijn weggeëbd en er een doodse stilte valt, galmt het “The war that never ends.” nog lang na. Aangrijpend, intens, indrukwekkend en om heel, heel stil van te worden…

Ben je benieuwd naar de achtergronden van de nummers? De band neemt je de komende periode dagelijks op Zware Metalen mee op een nog meer gedetailleerde, historische reis en belicht de verhalen achter elke track.

Viribus Unitis is een album dat niet alleen door muzikale intensiteit en compromisloze zwaarte enorm veel indruk maakt, maar dat dankzij de tekstuele inhoud van de gedetailleerde, zorgvuldig gecontroleerde historische verhalen ook op emotioneel vlak meedogenloos zwaar en overweldigend overkomt. ‘Hun meest dynamische en emotioneel meeslepende album tot nu toe’ kopt de biografie vanuit de promo. Een uitspraak die ik volledig kan onderschrijven.

Score:

92/100

Label:

Napalm Records, 2025

Tracklisting:

  1. War In (The Beginning of the Fall)
  2. 1914 (The Siege of Przemyśl)
  3. 1915 (Easter Battle for the Zwinin Ridge)
  4. 1916 (The Südtirol Offensive)
  5. 1917 (The Isonzo Front)
  6. 1918 Pt 1: WIA (Wounded in Action)
  7. 1918 Pt 2: POW (Prisoner of War) (feat. Christopher Scott)
  8. 1918 Pt 3: ADE (A Duty to Escape) (feat. Aaron Stainthorpe)
  9. 1919 (The Home Where I Died) (feat. Jerome Reuter)
  10. War Out (The End?)

Line-up:

  • K.K. LIR. Lemberg Nr.19 Fähnrich, Rostislaw Potoplacht – Drums
  • k.u.k. Galizisches IR Nr.15, Gefreiter, Ditmar Kumarberg – Vocalen
  • K.K. LIR Czernowitz Nr.22 Oberleutnant, Witaly Wyhovsky – Gitaar
  • K.K. LIR Stanislau Nr.20 Zugsführer, Oleksa Fisiuk – Gitaar
  • k.u.k. Galizisch-Bukowina’sches IR Nr.24, Feldwebel, Armen Howhannisjan – Basgitaar

Links: