Roadburn 2017: zaterdag

Roadburn vliegt voorbij en dat blijkt wel weer als we al aan de derde dag zitten. Veel black metal en veel vormen van psychedelica vandaag, waarbij ook een flinke portie doom wordt meegepakt. Op deze dag blijkt ook wederom hoe ongelofelijk druk het is geworden op het festival, met veel optredens waar je echt op tijd bij moet zijn om er iets van mee te pikken. Desondanks wederom een geslaagde dag.

Het is nog vroeg op deze derde dag van Roadburn, maar bij Cul de Sac is het een drukte van jewelste. Laster is dit jaar door Roadburn uitgekozen om in de schijnwerper te worden gezet: een puike keuze, zeker gezien het uitstekende album van de heren. Romanticisme, zelfspot en black metal: het kan werken, het zal werken en de uiteindelijke culminatie die we gaan horen, zal leiden tot één van de meest eigenzinnige optredens dit weekend. Om het maar gelijk te benoemen en uit de weg te ruimen: Het geluid is niet al te best. Maar dat is het gelukkig nooit op het inmiddels kleinste podium van Roadburn. Mooi. Vooruit met de geit. O nee, dat is andere black metal. Een eigenzinnig optreden dus. De bekende maskers, opgemaakt uit karikaturen van het gelaat van de Utrechters, lichten de absurditeit van de wervelwind die Laster ten gehore brengt uit. Want een wervelwind is het. Op plaat is het af en toe al aanpoten om het grote plaatje in beeld te houden, en op het podium geldt dat zo mogelijk nog meer. Uiteindelijk is het een presentatie die de verwachtingen meer dan waard maakt, met een gastoptreden dat al even gestoord is als de muziek op zich. (UT)

Een van de meer bijzondere muzikale collaboraties van het afgelopen jaar is de samenwerking tussen Dylan Carlson en The Bug. Meneer Carlson kennen we natuurlijk van Earth, de pionierende drone-band, waarvan uw redacteur in kwestie idolaat is. The Bug was voor mij een onbekende, en uit zijn reactie blijkt dat hij, omgekeerd, ook onbekend is met de Roadburn-scene. Dat mag geen enkel probleem vormen, dat blijkt wel uit het optreden en de reactie die erop volgt. Zeventig minuten lang wordt de grote zaal van de 013 onder een ondoordringbare laag van drones verdronken, waarbij de minimalistische lichtshow bijdraagt aan het sluipende gevoel van onbehagen dat door de zaal dwaalt. Gelukkig werken de massieve vibraties ontspannend in op de menigte, waardoor er toch een uiterst relaxte opening van de grote zaal van de 013 op de zaterdag plaatsvindt. (UT)

De zaterdag is de dag waar ik met smart naar heb uitgekeken. Hier heb ik geanticipeerd op veel hoogtepunten. Voor mij begint het in de Green Room met Cobalt, dat vorig jaar nog een geweldig album heeft uitgebracht. Met de oud zanger van Lord Mantis doet de band zijn eerste optreden in Europa. Muzikaal is het gewoon een prima optreden, alleen de presentatie van juist de zanger doet afbreuk aan het geheel. Dat zijn dan wel de momenten dat het een zegen is om niet al te groot te zijn en achteraan in de zaal te staan.

Vorig jaar stond Oranssi Pazuzu in het Patronaat, dat destijds uit zijn voegen barstte en bij degene die erbij waren, bekend staat als een memorabele show. Nu krijgen de heren een herkansing in de grote zaal om iedereen die dat wil de kans te bieden ze te zien. Ze maken het zichzelf lastig door te kiezen voor een lange opener van de nieuwe EP, die mij overigens wel direct weet te hypnotiseren, maar de minder verstokte liefhebber misschien niet direct grijpt. De lichtshow in combinatie met de psychedelische black werkt uitstekend, en de show weet van begin tot het einde te boeien. Wat mij betreft zeker één van de hoogtepunten tot nu toe.

Dit weekend ben ik nog opvallend weinig in de kleine Extase geweest, maar daar gaat nu verandering in komen. Allereerst Wolvennest, een band die eigenlijk geen voorstelronde nodig heeft. De Vlaamse band kwam vorig jaar met een behoorlijk unieke plaat op de proppen, en bovendien was daar de samenwerking met Der Blutharsch, waaruit een geluid ontstond dat even aanstekelijk als onheilspellend was. Het blijkt dat de Extase zich perfect leent voor kruipende, eindeloos herhalende verdoemenis. Als de band eenmaal op het podium staat, wordt er drie kwartier lang georeerd en gewenkt naar de aanwezigen, met een ondoordringbare wolk van wierook en mist, die ervoor zorgt dat de atmosfeer nóg intenser wordt. Misschien nog wel het grootste teken aan de wand is de manier waarop de band zich presenteert, in nevelen gehuld, en daarmee effectief bijdragend aan de occulte atmosfeer. (UT)

En dan, het moment waar ik naartoe heb geleefd, Warning dat zijn meesterwerk Watching From A Distance in zijn geheel komt uitvoeren. Nadat Patrick Walker dit alles jaren geleden vaarwel heeft gezegd, komt hij er voor deze gelegenheid eenmalig op terug en daar moet ik bij zijn. Ik zorg dat ik er al ruim op tijd ben, maar dit blijkt vandaag absoluut niet noodzakelijk. Zelfs tijdens het optreden staat het niet zo vol als ik had verwacht. Voor de muziek maakt dit gelukkig niet uit, want die is betoverend. Natuurlijk zijn er geen verrassingen in deze setlist, maar elke noot komt binnen en ook Patrick Walker weet met zijn zang menigeen te beroeren, waaronder mijzelf. Het hele optreden heb ik het kippenvel op mijn armen staan en de mooie kunstwerken die voor elk nummer veranderen als backdrop, zijn prachtig. Ook zorgt de toevoeging van de tweede gitaar voor die extra diepte die zeker zo live geweldig werkt. Met dit optreden is er voor mij zojuist een nieuw hoogtepunt gekomen in al die jaren Roadburn en ik ben benieuwd of er iemand overheen kan.

De kracht van Roadburn is niet alleen het enorme scala aan heavy muziek dat tentoon wordt gesteld. Ook de verdieping in het psychedelische spectrum van de door ons geliefde genres is een van de absolute krachten die het festival zo succesvol maken. Waar Wolvennest die psychedelische kenmerken succesvol weet te combineren, krijgen we van Casual Nun een meer old school aanpak van en kijk op het genre. Niets wegdromen en niets heerlijk ontspannen, dit is The Stooges meets een dikke laag effecten. Wederom is daar de herhaling, maar dit keer zijn het opgepompte, barbaarse riffs, voorzien van vervormde en verwrongen zang, en dat allemaal met een energie die haaks staat op het gros van de psychedelische bands dit weekend. Het optreden is zeker niet overal even strak, maar dat mag niet deren: proto-punk is nooit van het nette imago geweest en het enige wat hier dus gebeurt, is dat de band zijn naam eer aandoet. Tegen het einde van de set wordt de neon-roze oplichtende wolk onontkoombaar en is het tijd om voor wat lucht naar buiten te gaan, zeker als de volgende band meegepakt moet worden en er nog een fatsoenlijk plaatsje in de zaal gevonden moet worden. (UT)

Ook Ahab speelt vandaag een album integraal en wel het eerste album, Call Of The Wretched Sea. Ook hier natuurlijk geen verrassingen en een uitstekende vertolking van het album. Het lijkt er wel op dat deze nautische funeral doom toch niet door iedereen goed verteerd wordt, zeker als halverwege het optreden de zaal toch langzaam leeg loopt. Nu is het natuurlijk ook wel zo dat je hiervoor echt in de stemming moet zijn. Enige smetje op het verder prima optreden, is de af en toe haperende band met de geluiden tussen de nummers door, waar soms een kleine ‘knip’ inzit.

De eerder aangehaalde plaats wordt gelukkig gevonden en die blijkt nodig te zijn. Het geluid van Ultha lijkt, afhankelijk van de plaats in de zaal behoorlijk van kwaliteit te wisselen, iets dat niet zo gek is met deze meerstemmige band. De black metal van de Duitsers is licht symfonisch, maar in plaats van een zwaar bombastisch geluid te aan te zetten, worden de synthesizers ingezet om de atmosfeer uit te lichten. Het rode licht geeft daarbij een extra bedrukkende indruk van het geheel, een atmosfeer die ook zeker wordt bewerkstelligd door de furieuze snelheid waarmee de instrumenten afgeranseld worden. Even lijkt de band het over een wat aparte boeg te gooien, door met een middelvinger omhoog te spelen. De toelichting blijkt later te komen en een statement te zijn tegen de annulering die de band onlangs voor de kiezen heeft gekregen vanwege een concert met een band die beschuldigd is van nazisme. Gelukkig komt Ultha daarna gewoon weer terzake en kan er doorgeramd worden. (UT)

Dat vandaag een depressieve dag moet worden, is wel duidelijk, want naast de lachebekkies van Warning en Ahab krijgen we ook nog een optreden van het legendarische My Dying Bride. Ook hier betreft het een integrale uitvoering van een album. Turn Loose The Swans wordt in zijn geheel opgevoerd en ook hier weten we wat we krijgen. Een band in prima vorm, met een zanger die zelfs een keer te vroeg inzet en zich hardop afvraagt of hij nu het nummer heeft verpest nadat de rest van de band hem toch wat beschuldigend aankijkt. Normaal volgt na Turn Loose The Swans nog het nummer Black God, maar we krijgen verontschuldigingen voor het niet kunnen vinden van een juiste zangeres en een toegift bestaande uit drie nummers, afgesloten met het geweldige The Cry Of Mankind, waarna ik bij de uitstervende klanken hiervan voldaan de zaal verlaat.

Dit jaar is er opvallend veel black metal te vinden op Roadburn, en met name de zaterdag laat de enorme diversiteit van het genre zien. Eerder vandaag waren daar Laster, Wolvennest en Ultha, en later op de avond zullen we Mysticum aanschouwen. Nu is het echter tijd voor Aluk Todolo. Vorig jaar kwam de band met het uitmuntende album Voix en daar mogen de aanwezigen nu van gaan genieten. De kleine zaal van de 013 is volkomen afgeladen voor de trippy, repetitieve en polyritmische black metal. Voor sommige mensen blijkt het wat teveel te worden en daardoor moeten die worden afgevoerd door de beveiliging. Het is echt niet zo gek, gezien absurde atmosfeer die de heren weten op te wekken met de wervelende, misselijkmakende overgangen van ritmes en hooks. De zorgvuldig uitgekozen verlichting draagt bij aan een perfect plaatje van een van de best onthaalde albums van vorig jaar. (UT)

Na afloop van Aluk Todolo blijf ik nog even plakken in de kleine zaal om het door synthesizers aangedreven geweld van Carpenter Brut te aanschouwen. De heren hebben in vergelijking met Perturbator een iets klassiekere aanpak van optreden: drie man op het podium, met een drummer, guitarist en synth-tovenaar, die gezamenlijk spelen als een power trio uit een glorieus verleden. Het optreden is vol machismo, wat perfect aansluit bij de filmpjes op de achtergrond, die overigens voor de band zijn gemaakt. Van de instrumenten tot de lichtshow, alles is perfect afgemeten op de sfeer die de band wil neerzetten. Daar komt de energie van de heren bij, wat eigenlijk de kers op de retro taart is. Enige nadeel van de show is de afstelling van de verlichting die aanwezigen op verschrikkelijk irritante manier in het gezicht knippert en uiteindelijk maakt dat ik eerder wegloop. (UT)

Als er een stelling is die ik durf in te nemen, dan is het wel dat ik behoorlijk wat shows heb gezien en daarbij een behoorlijk scala aan stijlen heb meegepakt. Extreem gewelddadige shows, maar ook shows die een regelrechte zintuigelijke aanslag zijn door simpelweg enorme intensiteit uit te stralen. Toen kwam het optreden van Mysticum voorbij. Dit is iets dat maar moeilijk in woorden uit te drukken gaat zijn, want de enorme impact van dit optreden is onnavolgbaar. Ik heb niets met Mysticum. Keer op keer heb ik geprobeerd de platen te beluisteren, maar nooit is het aangeslagen. Te elektronisch en statisch. Zoiets. Maar deze show slaat alles. Bij het binnenlopen van de grote zaal spoelt een enorme golf over de luisteraar heen, die daardoor met verbazing wordt geslagen, om vervolgens verbijsterd te raken door de ontzagwekkende opstelling van de band op pilaren van vier tot vijf meter hoog. Drie duistere figuren hebben plaatsgenomen op de pilaren en schreeuwen het publiek onophoudelijk toe, terwijl ze hun gitaren afraggen tot op het bot. Flitsende beelden van tanks, satanische symboliek en opbeurende woorden wisselen elkaar in epilepsie opwekkende tempo’s af. Het meest indrukwekkende moment van het optreden is misschien nog wel het voorbij komen van een enorme Baphomet op het scherm, waarbij de middelste figuur zich tussen de mansgrote ogen bevindt. Mysticum heeft beloofd onze gedachten binnen te dringen en dat is precies wat op dit ogenblik gebeurt. Voor een moment was er werkelijk een hel op aarde. Bedankt Roadburn. (UT)

Lees ook het verslag van Roadburn 2017: donderdag en vrijdag.

Foto’s:

Jurgen van Hest (JvH Photography) en Vitus-Frank

Datum en locatie:

21 april 2017, 013, Tilburg

Links: