Dubbel zo duister, dubbel zo verwoestend, dubbel zo blasfemisch. Dat is onze rubriek Dubbel Zo Zwaar. Een nieuwe, langverwachte plaat, die simpelweg vraagt om van meer dan één kant bekeken te worden. Deze keer behandelen we Pro Xristou van Rotting Christ. Marleen (favoriete genre: black) en haar partner Sander (favoriete genre: melodic death) zijn deze keer de gelukkigen.
Rotting Christ behoeft na zijn 35-jarige carrière op deze website geen nadere introductie. Het laatste album The Heretics dateert alweer uit 2019, terwijl er traditioneel een interval van drie jaar tussen de albums zit. De reden is natuurlijk te vinden in de pandemie. Hoewel bandleider Sakis Tolis toen juist veel tijd had om muziek te schrijven, moest het opnemen op zich laten wachten. Die periode heeft hij tevens gebruikt om solo muziek te maken omdat hij wilde ervaren hoe het is om zonder labels, contracten en deadlines een album te creëren.
Het is nu tijd voor album nummer veertien van de grondleggers van Hellenic Black Metal. Pro Xristou is geproduceerd door Sakis zelf in Griekenland en gemixt door Jens Borgen (Paradise Lost, Dimmu Borgir, Opeth) in Zweden. Tony Lindgren (Wardruna, Billie Eilish, Powerwolf) nam aldaar de mastering voor rekening.
Volgt Pro Xristou de gebaande paden of is er sprake van vernieuwing?
Marleen: Thematisch borduurt Pro Xristou voort op The Heretics. Zo brengt The Apostate een ode aan de laatste heidense keizer, Julianus de Afvallige. “No wild beasts are so dangerous to men as Christians are to one another. And concerning the book you gave me to read, I read, I understood, I condemned”. Geweldig! Saoirse is ook een lofzang voor een historische figuur: de laatste koning die zich verzette tegen de uitbreiding van het christendom, de koning van Tara (Ierland). En als het gaat om waarden en wijsheid in de periode vóór het christendom, kan de Noorse mythologie natuurlijk niet wegblijven. Zie daar het nummer Yggdrasil. Muzikaal heeft Rotting Christ zichzelf ook niet opnieuw uitgevonden op Pro Xristou. Daarover later meer…
Sander: Pro Xristou blijft op dezelfde weg die Rotting Christ is ingeslagen met Kata Ton Daimona Eaytoy. En dat is een goede ontwikkeling. Sakis’ stem gedijt beter met lage, diepe grunts en gesproken tekst dan screams. De ritmische en ritualistische stijl blijft een vooraanstaand concept van het werk. Toch moet ik concluderen dat The Heretics op muzikaal niveau sterker en vernieuwender was. Een nummer als The Raven (een persoonlijke favoriet) horen we niet terug op Pro Xristou. Verder lijken veel riffjes wel enigszins op elkaar, maar daarover later meer. Om toch in de positieve sferen te blijven: ik wil deze plaat wel hebben. Nummers als La Lettera Del Diavolo, The Farewell en Pix Lax Dax wurmen zich in het gehoor met mooi gitaarwerk en sterke zangpartijen. Like Father, Like Son heeft een bijna ontspannen karakter – en een mooie boodschap. Afsluiter Saoirse rondt het geheel af met koorzang en het tragische einde van het heidense tijdperk voordat de overheersing van het christendom begon. Kopen deze plaat dus!
Marleen: Pro Xristou bevindt zich wat mij betreft in de twilight zone tussen Rotting Christ en Sakis Tolis solo. Recyclen is natuurlijk erg duurzaam, maar als het om riffs gaat, heb ik liever gewoon nieuw gecreëerde. Constant heb ik het gevoel de composities al eerder te hebben gehoord, zij het in een net iets anders tempo. Dat is misschien niet geheel verwonderlijk omdat de nummers allemaal rond dezelfde periode geschreven zijn. Maar bij The Sixth Day zijn de gelijkenissen zo serieus dat ik spontaan de tekst van My Salvation van het album Among the Fires of Hell begin mee te zingen. Tegelijkertijd klinkt The Apostate wel heel sterk als Dies Irae van The Heretics. En zo zijn er nog meer voorbeelden. Het album staat bol van geen rip-offs, maar riff-offs. En dat trek ik behoorlijk slecht. De enige echt originele, interessante compositie is te vinden in La Lettera Del Diavolo.
Sander: Helaas moet ik constateren dat er wel erg veel overlap is met Sakis’ eerste solo album Among the Fires of Hell. Dit is met name te horen op The Sixth Day en Pix Lax Dax. Hoewel beide nummers op zichzelf goed zijn, zullen kenners van Sakis’ solo album een heel sterke herkenning voelen. Het riffje van The Sixth Day lijkt bijna één op één op dat van My Salvation en de gitaarpartij van het couplet van Pix Lax Dax is een bijna exacte kopie van The Dawn of a New Age maar dan langzamer. Is dat erg? Niet per definitie, maar het brengt wel de vraag ter sprake in hoeverre dit echt origineel werk is.
Kippenvelmomenten?
Marleen: Geen.
Sander: Zeker bij La Lettera Del Diavolo, met name bij het refrein dat sterk aftrapt met “I am the voice, the voice of god… You give me voice, you made me strong.” Deze quote omvat heel pakkend de essentie van religie. Men heeft god bedacht, hem als het ware een ‘stem’ gegeven via institutionele religie en daarmee ook machtig gemaakt. Daarnaast hoor je hierin ook de duiding van mensen aan zaken die ‘gewoon’ natuurlijk zijn. “I am creation, you named me god” vat dit mooi bij de hoorns. Wij als mensen zagen destijds God in zaken die we niet begrepen. Los van het stukje filosofie dat erin verpakt zit trekt dit refrein de aandacht door Sakis’ dreunende stem, de heerlijke gitaarriff in combinatie met de vrouwelijke gastzang die op de achtergrond schalt. Zeker het hoogtepunt van het album!
Marleen: Dan kies ik voor het laatste nummer, Saoirse. Dat gejuich voor onze vrijheid zal wel lekker voelen. Het komt qua sentiment ook een beetje in de buurt van Non Serviam, mijn lijflied. Maar met een beetje geluk komt er net als bij The Heretics tour weinig nieuws in de setlist en wordt het ouderwets genieten van de oude klassiekers. We gaan ze sowieso live zien tijdens Samhain Festival in Maastricht op 27 oktober!
Sander: Pix Lax Dax gaat live zeker de hoofden laten schudden. La Lettera Del Diavolo hoop ik ook mee te pakken, daar zit de meeste energie in van al het werk op dit album. Daarnaast hoop ik de solo van The Sixth Day op het podium te zien om daar rustig op weg te dromen. Mag ook eens tijdens een metalconcert toch?
Marleen: Nee, ik moest al bij de eerste luisterbeurt subiet mijn verwachtingen bijstellen. Muzikaal is Pro Xristou te generiek uitgepakt. De enige waarlijk originele track is La Lettera Del Diavolo. Dat is voor deze doorgewinterde fan te summier. Dat exact hetzelfde schilderij eerder ook door Heaven Shall Burn is gebruikt voor de albumcover (zie Protector, 2020), kan er dan ook nog wel bij. Thematisch schiet Rotting Christ echter wel de pijl in de roos. Pro Xristou biedt een belangrijke geschiedenisles die tot denken zet. En Rotting Christ blijft een onomstotelijke pilaar van de Griekse metal. De enkele lezer die nog niet zo goed bekend is met het werk van Rotting Christ en Sakis Tolis, mag dus gerust tien punten optellen bij mijn symbolische score.
Sander: Dat denk ik niet. Het is een goed album met solide nummers, maar echt vernieuwend zou ik het niet noemen. Een klein stapje naar beneden sinds The Heretics. Maar eerlijkheid gebiedt wel te zeggen dat je dan nog steeds een goed album hebt waar je met veel plezier naar kan luisteren. Dat ga ik sowieso blijven doen.
Score Marleen: 66,6/100
Score Sander: 75/100
Score:
71/100
Label:
Season of Mist, 2024
Tracklisting:
- Pro Xristou (Προ Χριστού)
- The Apostate
- Like Father, Like Son
- The Sixth Day
- La Lettera Del Diavolo
- The Farewell
- Pix Lax Dax
- Pretty World, Pretty Dies
- Yggdrasil
- Saoirse
Line-up:
- Sakis Tolis – Vocalen, gitaar
- Themis Tolis – Drums
- Kostas Foukarakis – Gitaar
- Kostas Cheliotis – Basgitaar
Links: