Haken is een van de progressieve rockbands van de nieuwe generatie die het genre sinds de jaren ’10 van een nieuwe impuls voorziet, zoals hun grote voorbeeld Dream Theater dat in de jaren ’90 deed. In tien jaar tijd bracht de band zes releases uit waarbij de band zijn geluid steevast bleef ontwikkelen. Op 5 juni zou het nieuwe album Virus verschijnen, maar helaas is dat uitgesteld naar 10 juli. Zware Metalen sprak met gitarist en toetsenist Richard Henshall om meer te weten te komen over dit album.
Ik heb jullie aanstaande album inmiddels een aantal keren kunnen beluisteren. Virus is een logisch vervolg op Vector qua geluid maar als band klinken jullie nog verder ontwikkeld. Virus is misschien wel jullie beste album tot nu toe.
Dat is natuurlijk geweldig om te horen. We proberen ons altijd te ontwikkelen, als individuele muzikanten, maar ook als bandcollectief en als songwriters. We hebben daarin alle zes dezelfde mindset. Wij zijn niet snel tevreden en kijken altijd hoe we ons kunnen verbeteren.
Zijn er ook muzikale invloeden van buitenaf die het geluid van Haken in een bepaalde richting duwen?
Ikzelf ben erg fan van Radiohead en Elbow. Deze bands hebben erg interessante ideeën op het gebied van arrangementen en geluidskeuze, vooral gitaargeluid. Ik neem daar wel ideeën van over om in mijn eigen spel en gitaargeluid te verwerken. Deze invloeden hoor je terug op Canary Yellow en The Strain. Deze nummers zorgen voor balans op het nieuwe album tegenover de heavy nummers die er ook op staan. We hebben geprobeerd invloeden uit post rock, indierock en electronische muziek te verwerken om tot een meer eclectisch geluid te komen.
In tien jaar tijd heeft Haken een enorme ontwikkeling doorgemaakt en steeds meer een eigen geluid ontwikkeld. Frustreert het dan dat jullie nog altijd vergeleken worden met vooral Dream Theater?
Die vergelijking hoor ik veel, inderdaad. Het frustreert me echter helemaal niet. Zij zijn een van de grootste bands, zo niet dé grootste band, van de afgelopen 30 jaar in de progressieve metal. Zij hebben de weg gebaand voor een jongere generatie bands, zoals Haken. Elke hedendaagse band in het progressieve metalgenre zal moeten toegeven dat Dream Theater van invloed op ze is geweest en ook wij zijn enorm door ze geïnspireerd. Om met zo’n grote band vergeleken te worden is eervol. In de afgelopen zes à zeven jaar zijn er echter ook andere invloeden van belang geweest voor het geluid van de band waardoor we, vind ik, een eigen identiteit hebben gekregen. Ik noemde al Radiohead, maar ook iemand als Justin Vernon van Bon Iver is een belangrijke invloed voor ons.
Jullie toerden vorig jaar en begin dit jaar als voorprogramma van Devin Townsend door Europa en de VS. Diego Tejeida speelde ook toetsen in de liveband van Devin. Ik heb het idee dat dit ook sporen heeft nagelaten in jullie geluid. Vooral in het openingsnummer Prosthetic hoor ik invloeden van Townsend Devin terug.
Devin is al vele jaren een belangrijke invloed voor mij persoonlijk. Het album Terria is een van mijn favoriete albums aller tijden, maar ook beide Ziltoid-albums zijn belangrijk voor me. Dat hij ons uitnodigde om met hem op tour te gaan was een grote eer. Het was fantastisch om hem avond aan avond te zien optreden. In de dagelijkse omgang is hij een hele bescheiden en nuchtere man, maar als hij het podium opgaat komt er een geweldige energie in hem los. We hebben veel geleerd op die tour en uiteraard neem je die lessen mee in je eigen ontwikkeling.
Het concept achter Virus is een voortzetting van het verhaal dat jullie zijn gestart met Vector. Kun je wat meer vertellen over het verhaal achter deze albums?
Toen we begonnen te schrijven voor Vector wisten we al dat we een dubbelalbum gingen uitbrengen met Virus als tweede deel en dat zowel tekstueel als muzikaal thema’s van Vector terug zouden komen op Virus. Het concept van deze albums vindt zijn oorsprong in het nummer Cockroach King (van het album The Mountain (2013), red.). Het nummer gaat over de hebzuchtige en narcistische kant die elk mens tot op een zeker niveau wel heeft en hoe deze eigenschappen uiteindelijk niet tot bevrediging leiden. Zowel muzikaal als tekstueel week dat nummer af van het andere werk van de band en we hadden het gevoel dat we daar nog veel meer uit konden halen.
Het concept van Vector en Virus vertelt het achterliggende verhaal van de protagonist uit Cockroach King. Op Virus gebruiken we het virus als metafoor voor de negatieve eigenschappen van mensen en de maatschappij als geheel. Daar doorheen speelt zich het verhaal af van de hoofdpersoon die omhoog klimt op de financiële ladder, wat uiteindelijk leidt tot zijn vernietiging aan het einde van het album.
Het originele thema van Cockroach King, waarvan ik de tekst schreef, is geïnspireerd op het boek Fear And Loathing In Las Vegas van Hunter S. Thompson. Ik kan iedereen die meer wil weten over het thema van deze albums aanraden dit boek te lezen.
Ondertussen hebben we in het echte leven ook met een virus te maken die het jullie bemoeilijkt om het album nu te promoten. Hoe gaan jullie hiermee om?
Tja, dat was wel even schakelen. We hadden ons plan voor de release van dit album al geruime tijd klaar. We waren in de VS op tour met Devin Townsend toen het coronavirus het niveau van een pandemie bereikte en Trump een speach hield waarin hij aankondigde dat het vliegverkeer werd stilgelegd. We kregen direct een bericht van de tourmanager dat de tour ten einde was en we moesten halsoverkop naar huis. Sindsdien zitten we hier gebonden aan huis.
Alles voor de release van het nieuwe album, zoals de master voor het album, de albumhoes en de videoclip, stond toen al klaar. Daarom hebben we toch besloten het album gewoon zoals gepland uit te brengen, ondanks de achteraf wat onfortuinlijk gekozen albumtitel. Het nadeel is wel dat we nu niet kunnen toeren om het album te promoten, iets wat voor een band als de onze wel cruciaal is. We proberen nu op andere manier in contact te komen met onze fans. We hebben bijvoorbeeld een Twitch-account waar we Q&A-sessies houden en achtergrondinformatie geven over de nummers van het nieuwe album. De komende tijd zullen we op die manier nog wel meer dingen gaan doen, want ik ga er vanuit dat we dit jaar niet meer live zullen spelen.
Het voordeel is misschien wel dat mensen meer tijd hebben om naar jullie muziek te luisteren?
Dat zeker! We merken het al aan het aantal views op Youtube voor de eerste clips erg hoog is. Dat zal zeker te maken hebben met het feit dat mensen nu veel thuis zijn.
Hebben jullie overwogen om de release uit te stellen?
Niet echt. We hebben er weliswaar over gesproken met het label, maar de release stond al helemaal gepland en de video’s waren al opgenomen. Dat was nog een geluk, want de video voor onze eerste single namen we nog in Amerika op, vijf dagen voordat de tour werd gecanceld.
Het overgrote deel van onze luisteraars bereiken we via streamingdiensten en die kunnen we nu nog steeds bereiken. Het kan zijn dat de fysieke release wat vertraging oploopt (inmiddels is de release van de cd en lp uitgesteld naar 19 juni, red.).
Ik kan me voorstellen dat het voortijdige einde van de tour ook financiële consequenties voor de band heeft gehad. Levert dat veel problemen op voor jullie?
Dat is ook zeker zo. Als supportband is het al een uitdaging om tijdens zo’n tour uit de kosten te komen. De belangrijkste motivatie achter zo’n tour is voor ons om gezien te worden en fans van Devin’s muziek met ons kennis te laten maken. De financiële vergoeding die er tegenover staat biedt geen ruimte voor tegenvallers. Als je dan halverwege moet stoppen dan heeft dat grote financiële gevolgen.
We hadden een tourbus en apparatuur gehuurd waarvoor betaald moest worden. We hadden dozen vol met merchandise waarvoor we iets moesten regelen. Gelukkig waren we op het moment dat we hoorden dat we terug moesten in de buurt van de plek waar we de apparatuur hadden gehuurd, dus die konden we snel terugbrengen. De vliegtickets om thuis te kunnen komen kostten een fortuin. Dus ja, we moesten wel een paar klappen opvangen. Dat staat echter in geen verhouding tot mensen die veel erger te lijden hebben onder de huidige situatie. Ik ben thuis bij m’n familie en ik kan nog steeds werken. Ik geef online lessen en ik speel gitaarsolo’s in op andermans muziek.
Hoe gaat het schijfproces voor een nieuw album van Haken in zijn werk. Is er één belangrijkste songwriter of leveren alle bandleden materiaal aan?
Dat proces is gedurende de jaren steeds verder veranderd. In de begintijd was ik de belangrijkste schrijver en leverde ik het basismateriaal en arrangementen. Inmiddels is iedereen volledig betrokken bij het schrijfproces. Dat is eigenlijk begonnen vanaf Affinity en sindsdien steeds verder gegroeid. Virus is het product van de hele band en is daarom ook zo’n divers album geworden. Ik ben erg blij met het eindresultaat en ik denk oprecht dat dit het beste album is dat Haken tot nu toe heeft gemaakt. Adam ‘Nolly’ Getgood, die ons album heeft gemixt, heeft daarin ook een belangrijke bijdrage geleverd. Hij is erin geslaagd alle invloeden die we in de muziek hebben verwerkt tot hun recht te laten komen in de mix. Ik ben erg benieuwd naar de reactie van onze fans als het album straks uit is.
Links: