Interview met Shining
Aan mij de eer om één van mijn helden te interviewen, de illustere zanger, gitarist en natuurlijk saxofonist van het Noorse Shining: Jørgen Munkeby. Dit jaar kwam de opvolger van het bijzonder succesvolle Blackjazz uit, geen makkelijk album om op te volgen. Munkeby vertelt ons hoe dit album tot stand kwam, over zijn samenwerkingen met andere Noorse artiesten en over de gevolgen van het touren op het menselijk lichaam.
Jullie nieuwe album getiteld One One One is in sommige landen ondertussen al weer een tijdje uit, en sinds een paar weken ook in de rest van Europa. Ben je tevreden met het nieuwe album en de reacties die je tot nu toe hebt gekregen?
Ik ben heel blij met hoe het album is geworden! Altijd rond de tijd dat een nieuw album uitgebracht wordt heb ik een paar favoriete nummers waar ik erg trots op ben. Met dit nieuwe album had ik meer favorieten dan met de vorige albums, wat denk ik een goed teken is! Ik ben ook erg enthousiast om alle fantastische reviews te zien de laatste tijd! Vaak resoneren ze heel erg met hoe ik wilde dat het album wordt opgevat, dat is super!
Het vorige album Blackjazz wordt vaak gezien als een mijlpaal in de geschiedenis van Shining, of zelfs metal in het algemeen. Hoe moeilijk was het om aan nieuw materiaal te beginnen na het succes van de laatste plaat?
Bedankt voor het compliment! Maar inderdaad, ik denk wel dat Blackjazz echt wat teweeg heeft gebracht! Ik heb het altijd moeilijk en eng gevonden om aan een nieuw album te beginnen aangezien ik altijd vind dat het het vorige werk moest overstijgen. Ik heb ooit Jay-Z horen zeggen “Do you have the strength to get out from what’s underneath you?” (vrij vertaald: “heb je de kracht om het onderste uit jezelf te halen?”, red.). Soms is het moeilijk om een verleden te hebben, zelfs als het een mooi verleden is. Als de mensen je vorige werk goed vonden, dan loop je een grotere kans om ze teleur te stellen dan als ze het vorige niks vonden. Maar wanneer ik eenmaal ga zitten en aan nieuw materiaal ga werken probeer ik niet te denken aan wat mensen van me verwachten. Ik luister niet naar wat het label zegt, ik luister niet naar wat mijn manager zegt, ik luister niet naar wat mijn vrienden zeggen, ik luister alleen maar naar wat mijn hart mij vertelt en ik ga mee in wat mij op dat moment inspireert. Het is heel moeilijk om te voorspellen wat er misschien populair wordt, wat zal verkopen en wat strategisch gezien het slimste is. Het is beter om gewoon met je gevoel mee te gaan.
Het nieuwe album lijkt meer op kortere composities met conservatievere structuren te concentreren. Als je het zo bekijkt is het een flinke stap in een nieuwe richting voor de band, was dit een bewuste keuze of gewoon de natuurlijke richting om te nemen?
Het was de natuurlijke richting om op te gaan voor de band, maar ook iets waar we bewust mee bezig waren toen we aan het nieuwe album werkten. Zowel Blackjazz en Live Blackjazz waren in hoofdzaak conceptuele albums, waar het album als geheel het belangrijkste was, samen met onze unieke combinatie van jazz en metal. Beide albums hebben lange nummers, en ook een aantal nummers die vooral dienden als transitie tussen verschillende songs. Met One One One wilde ik de sound van Blackjazz in stand houden, maar juist meteen naar de essentie gaan in plaats van dat het zich uitbreidde tot langere tracks. Bovendien waren mijn favoriete nummers van Blackjazz juist The Madness and the Damage Done en Fisheye, die allebei een duidelijke drumgroove hebben, coole gitaarriffs en een herkenbaar en catchy refrain. Ik heb deze nummers als een soort van startpunt gebruikt voor het schrijven van de muziek voor het nieuwe album.
Is er een bepaald thema waar de teksten op One One One over gaan?
Er zijn twee thema’s die telkens terugkomen op One One One: de ene gaat over ouder worden en hoe dat je leven in zowel positieve als minder positieve zin verandert, zoals het nummer My Dying Drive. Een ander onderwerp wat wordt behandeld is hoe ik met conflicten in mijn leven ben omgegaan. Ik heb altijd gekozen om mijzelf niet te laten uitlokken en bij ruzies te laten betrekken, maar juist mijn tijd te besteden aan andere meer creatieve dingen. Dit hoor je vooral in nummers als Walk Away, I Won’t Forget en Paint the Sky Black.
Naast je werk met Shining heb je ook met vele andere (vaak Noorse) muzikanten samengewerkt, zoals Enslaved, Ihsahn en Motorpsycho. Welke vond je het leukst om te doen?
Elke samenwerking met deze drie bands was fantastisch, maar ik denk dat het album After met Ihsahn hetgene is waar ik het meest trots op ben. Dat album werd uitgebracht op precies dezelfde dag dat Blackjazz uitkwam, en het speelde een belangrijke rol in hoe ik metal ben gaan spelen op de saxofoon zoals ik dat nu doe. De samenwerking met Enslaved was ook erg belangrijk aangezien dit plaatsvond vlak voor we aan Blackjazz begonnen, en heeft dus veel invloed gehad op hoe dat album uiteindelijk is geworden.
Een van de meest indrukwekkende samenwerkingen naar mijn mening was het Armageddon Concerto met het eerder genoemde Enslaved. In veel opzichten doet het denken aan een klassiek stuk, niet alleen vanwege de titel en dat het opgesplitst is in verschillende delen, maar ook qua schrijfstijl. Hoe belangrijk is de invloed van klassieke muziek geweest op dit stuk, en op je andere muziek?
Ik heb vele jaren klassieke muziek en moderne compositie gestudeerd en het is een belangrijke invloed geweest in hoe ik mijn eigen manier van muziek schrijven heb ontwikkeld. Ik denk dat Ivar (Bjørnson, red.) en ik beiden wilden dat dat concert een symfonisch gevoel had, net als een klassieke symfonie.
Bij voorbaat excuses voor deze vraag, maar ik kon het niet laten om hem te stellen: Als je moest kiezen tussen zingen, gitaar spelen of saxofoon spelen, wat zou je dan kiezen?
Dat is een moeilijke keuze om te maken. Saxofoon is het instrument wat ik beter beheers, maar ik ben tegenwoordig meer geinterreseerd in het verbeteren van mijn zang. Laten we het daar bij houden.
Jullie liveshows zijn enorm energiek en intens, iets wat fantastisch werd vastgelegd op de live-dvd Live Blackjazz twee jaar geleden. Hoe bereid je jezelf voor om al deze energie op het podium te leveren, vooral als je bijna elke avond speelt tijdens een tour?
Als het een tijd geleden is dat we een concert hebben gespeeld met Shining dan heb ik een week of twee nodig om alle spieren in mijn lichaam voor te bereiden op de taak. Ik moet zorgen dat mijn lippen en tong in vorm zijn voor de saxofoon, mijn stembanden, buik en keel moeten in vorm zijn voor het zingen en mijn vingers sterk en flexibel genoeg voor de gitaar. Ik probeer ook gezond te blijven door goed te eten en te sporten. Als ik elke avond speel dan wordt ik erg moe dus slaap ik veel. De andere bandleden gaan vaak naar zwembaden of de sportschool tijdens een tour, maar ik raak zo uitgeput van de concerten dan ik geen energie heb om nog te trainen.
Ik denk dat er een hoop mensen zijn die met smart wachten op een kans om jullie live te zien, inclusief ikzelf. Hoe groot is de kans dat jullie dit jaar nog naar Nederland of België komen?
We zijn op dit moment bezig met een Europese tour voor oktober of november van dit jaar en ik weet wel bijna zeker dat er een paar data in België en Nederland bij zitten. Ik kijk er enorm naar uit om daar weer te spelen! We vinden het fantastisch om daar te touren. De zalen zijn goed en het publiek is super! We hopen volgend jaar ook een hoop zomerfestivals aan te doen.
Jullie zijn altijd een band geweest die met elk album zijn sound heeft ontwikkeld. Waar denk je dat dit in de toekomst heen zal gaan? Denk je dat jullie ooit terug zullen keren naar de meer traditionele jazz van de eerste paar albums?
Ja, we zijn inderdaad flink ontwikkeld en veranderd sinds ons begin in 1999! Ik denk dat alleen maar natuurlijk is. Alles verandert, onze levens veranderen, onze muzieksmaak verandert, onze lichamen veranderen, de wereld om ons heen verandert, dus ik denk dat het alleen maar natuurlijk is dat onze muziek ook verandert. Het zou juist onnatuurlijk zijn als onze muziek niet veranderde. Maar het is moeilijk om te weten hoe het volgende album gaat worden. Misschien wordt het wel weer compleet anders. Maar ik ben ook heel blij met hoe onze huidige Blackjazz-muziek klinkt, dus misschien willen hier niet al te ver van afdwalen. De tijd zal het leren!
Bedankt dat je tijd hebt genomen om wat van mijn vragen te beantwoorden. Heb je nog iets wat je tegen onze lezers wilt zeggen?
We kijken er enorm naar uit om jullie op tour te zien! We houden ervan om concerten te geven, en nog meer wanneer er een hoop mensen komen kijken! Check ook onze clip voor de single I Won’t Forget:
Links: