Interview met Flotsam and Jetsam

Op 1 april speelde Flotsam and Jetsam in Cult-art Nijverdal. Een uur voor het optreden praat ik namens Zware Metalen met zanger Erik A.K. Hij blijkt een rustige, innemende persoonlijkheid die in de tourbus uitgebreid de tijd neemt om de vragen te beantwoorden.

Hallo, hoe gaat het?

Goed! De tour verloopt prima. We hebben een hoop lol en het publiek is tot nu toe erg goed. Vanavond zit de tent ook weer goed vol, dus dat ziet er goed uit. We zien een hoop nieuwe en jonge gezichten, dus ook dat zit goed. Eind vorig jaar speelden we als support van Destruction in Nederland en dat heeft ons veel fans opgeleverd. We zijn hier nu als headliner en die shows doen het ineens een stuk beter.

Jullie meest recente album is naar de band vernoemd. Zagen jullie dit als een nieuwe start?

We hebben altijd al een album naar de band willen vernoemen. Maar iedere keer kwam er wel iemand met een gave titel op de proppen en dan zeiden we dat we het de volgende keer wel zouden doen. Dit keer leek alles te kloppen en was het de tijd ervoor. We hebben een nieuwe line-up en het schrijfproces verliep voor ons op de ouderwetse manier. De nummers die we schreven leken een goede dwarsdoorsnede van eerdere albums en het leek daarmee de juiste beslissing om deze plaat Flotsam and Jetsam te noemen.

Schrijven jullie terwijl je tourt?

Ja, er zijn nu achttien nummers geschreven en ik heb een stuk of tien teksten klaarliggen. Ik krijg altijd veel inspiratie van het toeren. Als ik thuis zit, vraag ik mijn vrouw of een van mijn kinderen nog weleens of ze een idee hebben waar ik een tekst over kan schrijven. Maar als we onderweg zijn, dan komen de onderwerpen als vanzelf op me af. Meestal luister ik een nieuw nummer en krijg ik er een bepaald gevoel bij. Ik ga dan op zoek naar een onderwerp dat daarbij past. Als we  touren worden we vaak geconfronteerd met nieuwe dingen waar we niet aan gewend zijn. Je ziet vaak het beste of het slechtste van de mensen om je heen en dat leent zich vaak wel voor een tekst. Zodra we klaar zijn met dit deel van de tour gaan we verder met het schrijfproces. We hebben daarna nog een toer van een paar weken staan in Amerika en waarschijnlijk ronden we dan het schrijfproces af en kunnen we gaan opnemen.

Er is dus geen gebrek aan inspiratie?

Integendeel, het wordt voor mij per album makkelijker. Vroeger, ten tijde van onze eerste albums, had ik toen ze eenmaal uitkwamen nog weleens het gevoel dat ik iets beter mijn best op een tekst had kunnen doen en waren er altijd kleine dingen waarvan ik wilde dat we ze beter hadden gedaan. Tegenwoordig lijkt alles veel makkelijker te gaan en verloopt het hele schrijf- en opnameproces ook sneller. Ik ben ook veel meer tevreden met de teksten die ik de laatste jaren heb geschreven.

Flotsam and Jetsam bestaat al meer dan dertig jaar. Is er iets dat je hebt bereikt waar je het meest trots op bent?

Eeehhh…. (zucht) ….. dat vind ik een lastige vraag. Ik denk dat het feit dat wat ik nog steeds doe, hetgeen is waar ik trots op ben. Er zijn gelukkig nog steeds fans die ons willen zien en daardoor mogen we nog steeds live spelen, albums opnemen en touren. Er zijn zoveel bands tegenwoordig en niet iedereen krijgt deze kansen. He lijkt wel alsof er een miljoen bands zijn, terwijl er nog steeds maar twee miljoen fans zijn. Dat is dus twee fans per band, haha. Ik hoor ook weleens van andere bands dat ik de reden was dat ze naar metal zijn gaan luisteren of zelf muziek zijn gaan maken. Dat raakte me en geeft me ook een ongelooflijk trots gevoel.

Denk je weleens na over wat het geheim achter het succes van Flotsam and Jetsam is?

Doorzettingsvermogen, ongetwijfeld. We hebben net niet genoeg succes gehad om het hele jaar te kunnen touren en van onze muziek te kunnen leven. Als we straks weer thuis zijn, moeten we weer een baantje zoeken en de eindjes proberen aan elkaar te knopen. Qua geld is onze muzikale carrière niet bepaald een succes geweest. Maar in de metalwereld kent iedereen deze band en daar meet ik ons succes aan af.

Is het lastig om een setlist samen te stellen met zoveel albums? Doe je dat gezamenlijk of hakt iemand de knoop door?

Er zijn nu eenmaal nummers die we moeten spelen. No Place For Disgrace bijvoorbeeld of Hammerhead, dat is echt een publieksfavoriet. Er zijn zat nummers die ik zou willen spelen, maar ik ben de enige in de band die op dat bepaalde album heeft meegespeeld. De rest van de band staat daar niet om te springen. Ik snap dat wel en leg me erbij neer. We beslissen met zijn vijven welke nummers we spelen. Er is geen echte leider, we zijn een team wat dat betreft.

Heb je een favoriet nummer als je live speelt?

Zoveel eigenlijk. Het ligt er ook aan in welke conditie mijn stem is. Als mijn stem in goede conditie is, vindt ik het leuk om de moeilijkere nummers te zingen. Iron Maiden is een moeilijk nummer om te zingen. No Place for Disgrace en Doomdsday For The Deceiver trouwens ook. Alles met een hoge uithaal is lastig. Tijdens de eerste drie shows van deze tour kon ik die hoge gillen helemaal niet halen. De laatste paar avonden gaat het gelukkig erg goed.

Jouw stem klinkt de laatste jaren krachtiger dan ooit. Je vertelde me net buiten de bus dat je wel van een feestje houdt en je doet nu vlak voor het optreden een interview. Hoe doe je dat zonder stemproblemen te krijgen?

Ik probeer goed voor mezelf te zorgen, anders krijg ik wel stemproblemen. Gisteravond heb ik iets te lang gefeest en merk dat wel. Ik probeer niet teveel te feesten. Op een of andere manier wordt mijn stem beter naarmate ik ouder wordt. Hoe meer optredens we achter elkaar spelen, hoe krachtiger mijn stem wordt. Als we een keer een avond vrij hebben, is het de volgende show gewoon wat moeilijker. Ik snap het zelf ook niet, maar hoe meer ik mijn stem gebruik, hoe beter hij wordt. Ik heb wel wat stemoefeningen geleerd en die gebruik ik ook. Vroeger zong ik meer met een cleane stem, en ging dat ook wat makkelijker, maar toen klonk ik minder kwaadaardig. Mijn warming-up voor het optreden van morgen is mijn optreden vandaag. Verder heb ik er geen verklaring voor.

Je bent niet meer de jongste. Vergt een tour veel van je?

Vooral mentaal. Op zeker moment worden we weleens boos op elkaar. We zijn allemaal ver van huis, we leven in een kleine ruimte en zitten dicht op elkaar. Dat gaat zich op een gegeven moment wreken. Je moet je bedenken dat, wanneer iemand naar je schreeuwt of iets naar je gooit tijdens een ruzie, dat we allemaal last hebben van stress. Toen we net begonnen, was iedereen constant dronken of high, dus was er weinig ruzie. Nu bekijken we alles een stuk zakelijker. We weten hoeveel bezoekers we moeten trekken en wat we verdienen. Vroeger maakten we ons alleen druk om de volgende fles Jack Daniels of welke vrouwen we konden versieren.

Hoe oud was je eigenlijk toen je begon met zingen?

Toen ik vijf jaar was, deed ik mijn eerste optreden voor vijfhonderd mensen. Vanaf dat moment ben ik op een of andere manier altijd met muziek bezig geweest. In high school zong ik al in allerlei bandjes. Ik kwam Kelly David-Smith tegen toen we allebei in de zomer naar bijles moesten omdat we een bepaald vak niet hadden gehaald. We spijbelden toen beiden tijdens bijles en kwamen elkaar op die manier tegen. We rookten wat wiet tijdens het spijbelen en hij vroeg me of ik iemand kende die kon zingen. Ik zei dat ik dat zelf wel kon en voor ik het wist zat ik in Flotsam and Jetsam. Ik zal toen een jaar of zeventien geweest zijn.

Ik hoorde dat je ook in een countryband zit.

Klopt, dat doe ik meer voor de lol. Met een paar vrienden spelen we in het weekend weleens wat covers van countrybands. Gewoon voor de lol: we spelen wat, drinken wat en verdienen een paar dollars. Na verloop van tijd ontstond het idee om eens een plaat op te nemen. Dat hebben we uiteindelijk gedaan, ookal klinkt het als een demo. We hebben daarna ook nog een tour gedaan door het westen van Amerika. Het is verder niet echt serieus. Maar toen werd Flotsam and Jetsam ineens weer belangrijk en ben ik daarmee verder gegaan. Waarschijnlijk pakken we de draad wel weer eens op, want het is erg leuk om te doen. We doen dit als vrienden en het maakt me niet veel uit hoe goed ze kunnen spelen, het plezier staat voorop. Ook omdat je voor een heel ander publiek speelt, vooral boeren. Dat houdt je fris. Thuis zing ik vooral popmuziek (Maroon 5, bijvoorbeeld) om mijn stembanden lenig te houden. Ik probeer ook altijd een brede horizon te houden als het op muziek aankomt.

Vanavond wordt er tijdens jullie optreden getatoeëerd. Is dat vaker gebeurd?

Ja, we hebben weleens op een tattoofestival gestaan. Dat is altijd erg gaaf. Ik heb ze zelf niet en zal ook vanavond niet in de stoel gaan zitten. Toen ik een jaar of zeventien was, zei ik tegen mijn vader dat ik een tattoo wilde laten zetten. Hij vond dat erg stom. Je plakt immers ook geen bumpersticker op een jaguar, zo vond hij. Ik vond dat er wel iets in die uitspraak zat en heb me dus nooit laten tatoeëren. Op mijn 52e voel ik me trouwens eerder een Volkswagen dan een Jaguar, maar dat is weer een ander verhaal, haha.

Ik ben daarmee door mijn vragen heen en geef jou het laatste woord:

We gaan door met Flotsam and Jetsam totdat mensen ons niet meer betalen om het te doen. We zijn van plan om nog een paar albums te maken en zoveel mogelijk te touren. We hopen dat er zoveel mogelijk mensen op onze optredens af komen en lol met ons maken.

Links: