Alcatraz – vrijdag 10 augustus 2018. Hoewel ondergetekende vooral uitkijkt naar zondag, zakte hij al vanaf de vrijdag af naar Kortrijk in West-Vlaanderen. Eén van de grootste redenen daarvoor was omdat Amorphis ergens bovenaan op het schema stond te prijken. Hoewel mijn favoriete album Elegy al dateert van 1996 en ik na Eclipse uit 2006 geen plaat meer kocht van de heren, wou ik de band absoluut gaan bekijken en… er mocht een interview af. Daar zeg je geen neen tegen. Gitarist Esa werd mijn gesprekspartner.
Dag Esa. Jullie nieuwe album is nu al een tijdje uit en werd her en der geroemd en gelauwerd in de pers. Maar ook de fans hebben een mening natuurlijk. Kijken jullie soms naar social media om te peilen naar de reacties?
Hallo Bart. Ja dat gebeurt. Vooral als de eerste video’s of lyricvideo’s online komen dan zie je staan welke reacties er meest onderschreven worden. Die zijn gelukkig meestal genuanceerd. Het is vooral om wat zicht te krijgen op de beleving, hoe ze onthaald worden. De typische trolls negeren we systematisch.
Steeds meer wordt er in reviews melding gemaakt van het feit dat jullie progrock elementen integreren in jullie nieuwere albums. Ik vraag me af waarom mensen muziek die sinds de jaren ’60/’70 gemaakt wordt nog steeds progrock noemen. Wat is jouw mening daarover?
Ach ja, dat is een manier om iets uit te leggen. Persoonlijk vind ik het nogal belachelijk, een vuilnisbakbegrip. Dream Theater wordt ook progressief genoemd, terwijl dat voor mij gewoon enorm technische muziek is. Belachelijk om dat prog te noemen. Prog voor mij is inderdaad muziek die in de jaren ’60/’70 gemaakt werd, die mij tot op vandaag inspireert. Een band zoals Gentle Giant bijvoorbeeld, zoek het maar op. Verder bekijk ik Amorphis ook niet zozeer als progressive, wij zijn proceeding.
Op het nieuwe albums staan opnieuw een aantal nummers met een link naar de natuur. The Bee bijvoorbeeld en Grain Of Sand. In hoeverre zit daar een ecologische boodschap in?
Ik weet waar je op hint. De warmte van de laatste tijd. Ja, ook in Finland wordt dat steeds meer een probleem. Het is in decennia zo warm niet geweest in bepaalde delen van Finland. Verre van okee natuurlijk en we zijn bezorgd. Deze plaat is echter geschreven vanuit dezelfde optiek als altijd. Traditionele verhalen uit Finland, het dagelijkse leven van de Finnen, geschiedkundige verhalen. We hebben niet meteen een verborgen agenda.
Jullie hebben het nummer Amongst Stars opgenomen met Anneke Van Giersbergen, hoe verliep dat?
Het is niet de eerste keer dat we met Anneke muziek hebben opgenomen. We speelden een tijdje geleden ook samen in Helsinki. Nu voor de opnames van het nummer en de video was ze beschikbaar – toevallig – iets wat vrij zeldzaam is want ze toert ook bijzonder veel. We zijn uitermate blij met het resultaat.
Amorphis bestaat nu 28 jaar. In hoeverre dekt de naam de lading eigenlijk nog? Amorphis betekent zoveel als “vormeloos”, maar jullie krijgen steeds meer een specifieke vorm.
Hoh, het was vooral in het begin een moeilijke situatie. Amorphis klinkt niet bepaald brutaal, zeker niet in vergelijking tot andere – destijds – deathmetalbands. Tegenwoordig staat het vooral voor onze fitheid, onze openminded manier van spelen. We zijn trouwens ook een heel democratische band waar het schrijfproces heel anders verloopt dan bij Nightwish, waar Tuomas het proces beheerst.
Dus het is niet zo dat eerst de muziekstructuren bepaald worden, dan de gitaren en drums ingespeeld worden en dan pas de teksten.
Okee je hebt een punt, dat gaat wel zo, maar iedereen heeft wel even veel de kans om zijn input te brengen en ook om iets ter discussie te plaatsen, de chronologie is niet allesbepalend, dat is slechts de structuur en die is niet onomkeerbaar. Iedereen heeft ook echt de vrijheid bij ons om zijn ding te doen of in ieder geval voor te stellen. Wij zien onszelf als democratische band, althans, zo benoemen wij onszelf graag.
Daarnet aan de shops werd weer zichtbaar dat veel mensen nog steeds albums van Amorphis kopen. Wie zijn de Amorphis-platenkopers volgens jullie en waarom kopen ze jullie albums?
Ja, wel. Ik denk dat het vooral “longtime buyers” zijn. Mensen die al lang fan zijn en eigenlijk uit gewoonte onze platen kopen. Er zijn wellicht ook altijd een aantal toevallige kopers, die een album kopen op basis van een review bijvoorbeeld of nadat ze een streamingdienst geraadpleegd hebben. Maar vooral mensen die al tijden fan zijn van ons, denk ik. En waarom? Om de collectie aan te vullen? Geen idee, vraag het hen eens straks.
Zal ik doen! (niet gedaan) Straks treden jullie op in de Swamp op Alcatraz. Wat ik me afvraag bij Amorphis is hoe jullie omgaan met het feit dat er zo veel verschillende “moods” zijn. Een nummer als Honeyflow verschilt toch behoorlijk hard van een Against Widows of Alone. Hoe beleven jullie zoiets?
Als een rollercoaster eigenlijk. Al blijft het voor ons als muzikant als een melodieuze slingerbeweging. Vooral voor Tomi is het een rollercoaster, hij brengt emotie met zijn stem, die gaat telkens behoorlijk diep. Dat merk je ook na het optreden, zonder er dieper op in te gaan.
Jullie frontman heet Tomi, jullie gitarist ook. Hoe lossen jullie dat op?
Onze frontman spreken we aan met zijn familienaam, Joutsen. Geen idee waarom, het is altijd al zo geweest. We vergeten soms zelfs dat hij Tomi heet.
Hopelijk hij zelf niet.
Nee.
Okee… goed. Gaan jullie straks nog een band bekijken?
Nee, geen tijd. Ons schema is net als dat van de meeste bands hier te strak om even achteruit te kunnen gaan liggen. Aankomen, eten, spelen, vertrekken. Zo gaat dat.
Is er nog tijd bij jullie om de trends te volgen in metallandia, of polemieken zoals de polemiek bij MetalSucks?
Je bedoelt de politieke correctheid die onzinnige grenzen aanneemt? Ja, dat is altijd een spanningsveld geweest. Maar er wordt volgens mij enorm in overdreven. Ja, er is een extreem rechtse ondergrond binnen black metal, maar nu ziet men echt spoken. Men moet de vrijheid hebben van meningsuiting, dat is voor ons een must. Het is niet omdat je het niet eens bent met een ander zijn voorkeuren of uitingen dat het daarom verboden of bestreden moet worden. Sta waarvoor je staat, je energie is beperkt, doe er constructieve dingen mee.
Zoals naar een Amorphis-concert gaan?
Geen slechte keuze.
Laatste vraag. Mag ik je vragen om een korte test doen over jullie psychologische voorkeuren als band op basis van een Jungiaanse theorie?
Uh… ja, ik veronderstel van wel.
(Esa gaat aan de slag met de door de verslaggever meegenomen Duplo-achtige blokjes. Enkele minuten later)
Lukt het?
Ja hoor. Dit is wel behoorlijk anders. Zo, dit zal het zijn. Wat is het resultaat?
Amorphis is band met een introvert karakter, die veel belang hecht aan de harmonie binnenin en die vooral niet te direct wil zijn. Eerder intuïtief dan rationeel, maar wel met veel belang voor structuur en detail. Klopt dat een beetje?
Hoh, kort door de bocht wel, maar ik kan er in komen. Kom volgend jaar nog eens terug en we hebben het er verder over.
Deal! Tot binnenkort.
Link: