Fryslan DOK: In hert foar hurd
Metal in de media is meestal een soort van uitlachtelevisie, een rariteitenkabinet-show of een op sensatie belust programma dat makkelijk wil scoren. Zou het deze keer anders zijn? Fryslan DOK: In hert foar hurd, binnenkort overal te zien op de Nederlandse openbare omroep, kwam mede tot stand door Douwe, u misschien bekend van Enraged. Ik kon volgend interview van hem afnemen.
Hallo Douwe, alvast bedankt voor dit interview.
Graag gedaan!
Ik interviewde je een tijd terug nog met Enraged, hoe gaat het met die band?
Goed! Eind vorig jaar kwam It’s Your Fear That Feeds Their Power, onze nieuwe cd uit en die plaat heeft in het afgelopen jaar wereldwijd ontzettend goede recensies gekregen. Gemiddeld krijgt die cd overal een acht. Het is dus fijn om te horen dat men overal ook erkent dat het een kwaliteitsdeathmetal cd is met erg bijzondere gastbijdrages. Een bevestiging van mijn eigen vermoedens. Het blijft echter lastig om de cd aan de man te krijgen, aangezien alles in eigen beheer uitgebracht is en ik de promotie helemaal in mijn eentje doe. Er komen bovendien dagelijks zo veel metal cd’s uit -waarvan veel een stuk minder kwaliteit bieden dan de nieuwe Enraged – dat het daarom lastig is om in die grijze berg op te vallen. Toch zet ik nog steeds alles op alles om de plaat onder de aandacht te brengen. Geïnteresseerde lezers kunnen de cd overigens via onze website bij ons bestellen (lacht).
Momenteel draait alles echter om de komende reportage “In hert foar hurd”. Hoe is de media eigenlijk bij jou terecht gekomen en met wat voor reden?
Ik liep al een aantal jaren rond met het idee om een documentaire te maken over de Friese metalscene aangezien ik daar al 20 jaar erg actief in ben als muzikant en die muziek erg leeft in Friesland. Ik ben echter ook al bijna 10 jaar als journalist werkzaam en doe regelmatig interviews en maak reportages over popmuziek in de breedste zin van het woord. Metal is echter mijn favoriete muziekstroming, maar die stroming raakte vaak wat ondergesneeuwd omdat het niet echt mainstream genoeg is voor de gemiddelde kijker en veel van mijn collega’s daar ook niet zo veel mee hebben. Toch schreef ik een plan voor een documentaire, leverde dat in en mocht het dit jaar eindelijk maken.
Wat is er zo speciaal aan Friesland in combinatie met metal, zit er meer zwaar metaal in de grond bij jullie?
Het is hier in ieder geval veel populairder dan in de Randstad. Sinds de opkomst van metal zo’n 30 jaar geleden, is er in Friesland altijd veel animo geweest voor extreme muziek. Zowel in de vorm van bands, fans als gedreven mensen in de scene die graag wat organiseren. Wellicht dat dat in een aantal andere Nederlandse provincies ook wel zo is, maar goed, daar woon ik dan weer niet. Dus als ze die aandacht daar willen, dan moet een metalhead van daar er op een of andere manier maar wat aandacht aan besteden (lacht). Support your local scene!
Ik ken wel wat Friese bands, maar voor zover ik weet is er geen enkele band die in het Fries gromt, grunt of screamt. Enkel in popmuziek durft men dat wel eens te doen, of in de kleinkunst. Of heb ik het mis?
Er zijn wel een paar bands in Friesland die dat doen. Baldr’s Draumar is bijvoorbeeld één van hen. Je had destijds de punkband Strawelte die hier erg populair was en al hun teksten in het Fries schreeuwden. Een band als De Hûnekop zingt ook in het Fries en is ook al jaren wereldberoemd in Friesland. Maar die twee laatste bands zijn dan geen metalbands. Dus je hebt gelijk, de meeste Friese metalbands hebben denk ik wat meer internationale ambities en zingen dus hun teksten in het Engels.
Wat is de bedoeling of het doel van deze docu eigenlijk? En wat kunnen we er precies van verwachten?
Ik wilde deze documentaire om een aantal redenen maken. Als eerste: support your local scene! Er gebeurt veel op metalgebied in Friesland en ik ben van mening dat de rest van Nederland dat ook mag weten. Ten tweede vind ik dat zodra er op de Nederlandse televisie iets uitgezonden wordt over metal, dat altijd al snel in het belachelijke wordt getrokken. Meestal worden dan de excessen alleen getoond waarbij het lijkt alsof er alleen maar geflipte mensen in de metalscene rondlopen. Zoals bijvoorbeeld die Metropolis documentaire van begin dit jaar met die metalcowboys in Zimbabwe. Grappig misschien, maar zeker niet representatief voor alle metalheads. Ik wilde dat dus anders doen en een ander beeld laten zien. Want er wordt vaak ook heel serieus en hard gewerkt in de metal om bijvoorbeeld goede muziek te maken of een vet festival te organiseren. Als laatste reden: de muziekwereld is erg veranderd de afgelopen jaren en dat heeft ook zijn weerslag gehad op de metal. Zowel internationaal, nationaal als regionaal/lokaal. Ik wilde dus wat dieper graven dan de andere Nederlandse tv-reportages of documentaires die metal behandelen. Ik denk bovendien dat mensen die misschien niets met metal hebben het daardoor ook leuk vinden om te zien wat er momenteel allemaal in de metal/muziek wereld gebeurt.
Het is dus een documentaire geworden die toont wat anno 2013 de stand van zaken is in de metalscene in Friesland, maar stiekem ook van ver daar buiten. Gesprekken met Friese bands, fans en festivalorganisatoren, maar ook veel muziek. Daar draait het natuurlijk om, dus we hebben afgelopen zomer gefilmd op de twee Friese metalfestivals Dokk’Em Open Air en Into The Grave en er zitten ook nog wat beelden in van het helaas verloren gegane Wâldrock festival. Begin jaren negentig een grote katalysator bij de introductie van metal in Friesland. Verder had ik een exclusief interview met Paradise Lost, onderweg naar hun headline show op Into The Grave. Ook niet geheel onbelangrijk nog even te vermelden!
Wanneer krijgen we hem eigenlijk te zien?
De documentaire wordt aanstaande zaterdagochtend 9 november om 10.25u op Nederland 2 uitgezonden en wordt de dag erna herhaald op Nederland 2 om 15.30u. Voor de mensen die het Fries niet machtig zijn: wees gerust, de documentaire heeft Nederlandse ondertiteling. In de week na de uitzending wordt ‘In Hert Foar Hurd’ ook op Youtube gezet.
Onze enige Fries in de redactie (Robert, red.) vraagt: What’s next? Into the Grave en Dokk‘em integraal op TV? Oftewel zijn er meer plannen om de harde muziek in Friesland op de kaart te zetten?
Ik denk niet dat dat heel snel zal gebeuren. Metal is echt een muziekgenre voor een beperkte doelgroep. Aangezien kijkcijfers helaas heel erg bepalend zijn en het enige tijd geduurd heeft alvorens ik destijds een “GO” kreeg voor mijn plan, zie ik dat op korte termijn niet zo snel gebeuren. Momenteel liggen er dus geen plannen om andere onderdelen van de Friese metalscene op TV uit te lichten.
Voel je je nu zo een beetje de ambassadeur van de Friese metal?
Nee man, ik ben naast een metalmuzikant die al zo’n 20 jaar in allerlei Friese bands speelt ook maar gewoon een fan. Wel een fan die dan wat dit betreft toevallig een podium ter beschikking heeft om dat als programmamaker aan een groter publiek te kunnen laten zien. Ik heb die kans gepakt en geef de Friese metalscene op deze manier graag een steuntje in de rug. Hopelijk helpt het wat, want er zit genoeg kwaliteit in Friesland.
Wat ik me als Belg/Vlaming wel eens afvraag is hoe het staat met de autonomie en het eenheidsgevoel bij de Friezen ten opzichte van Nederland, of de buurregio’s. Is er bijvoorbeeld echt zo een rivaliteit met Groningen?
Ik denk dat er veel mensen zijn die trots zijn op het feit dat ze Fries zijn en in Friesland wonen. Een gevoel wat extra aangewakkerd wordt zodra er iets als de Elfstedentocht of iets dergelijks plaatsvindt. Toch vind ik persoonlijk dat de Friese taal daar een essentieel onderdeel van is. Wat mij betreft ben je dus een nep-Fries als je de taal niet actief gebruikt (trots). Helaas is het echter een feit dat er steeds minder Fries gesproken wordt omdat veel ouders hun kinderen alleen Nederlandstalig opvoeden. Daarmee verdwijnt langzamerhand een groot gedeelte van de identiteit en een belangrijk bestanddeel waarmee je je als Fries onderscheidt als je het mij vraagt. Er zijn inderdaad een paar fanatiekelingen die Friesland het liefst afgescheiden zien van de rest van Nederland, maar eerlijk gezegd lijkt mij dat niet realistisch en bovenal erg onpraktisch.
Wat die rivaliteit betreft: volgens mij valt dat wel wat mee. Maar je hebt gelijk: ik maak het wel eens mee dat mensen uit andere provincies (en Groningers hebben dat eigenlijk wel wat meer dan bijvoorbeeld mensen uit Drenthe of Overijssel) het leuk vinden om af te geven op Friesland, de Friese taal en de Friezen in het algemeen, dan dat het andersom het geval is. Dat zal voor een aantal alleen maar als grapje bedoeld zijn, maar voor een aantal ook niet. Ik vind dat dan altijd een beetje kinderachtig en sneu. In plaats van dat je de cultuur van een andere provincie op waarde schat, is het vaak een soort uiting van afgunst – zo denk ik er toch over. Wellicht door het ontbreken van een eigen identiteit of zo (gniffelt). Echter, in de metalscene komt dat gekibbel gelukkig nauwelijks voor. Misschien doordat metalheads over het algemeen gewoon wat ontwikkelder zijn.
Schouderklopje voor onszelf! Zijn er ook van die typische Friese woorden wanneer het over metal gaat? Headbangen bijvoorbeeld, hoe zeg je dat op zijn Fries?
Haha, nee niet echt. Men wil wel eens ‘hollebatsen’ gebruiken voor headbangen, maar het is niet een officieel Fries woord geloof ik.
Hollebatsen, dat neem ik mee. Zo, dat was het voor mij. Wil je nog iets mededelen aan de lezende medemens?
Kijken dit weekend naar “In Hert Foar Hurd” als je de metalscene een warm hart toedraagt!
Dat zal wel zijn! Bedankt.