De afgelasting van het optreden van Temnozor; het verhaal van de organisatoren
Dat het geplande concert van Temnozor (met als voorprogramma Huldrefolk) in de Azijnfabriek te Roermond tot wat commotie zou leiden had ik van tevoren wel aan zien komen. Maar toen ik afgelopen zaterdag de media zag koppen met ‘AIVD onderzoekt Naziband’ over het optreden moest ik toch wel even over mijn hoofd krabben. Zijn dat niet wel hele voorbarige conclusies?
Het was duidelijk dat nieuwssites als onder andere de Telegraaf, Spitnieuws en zelfs Nu.nl allemaal hun sensatieartikeltjes klakkeloos hadden gekopieerd zonder zelf na te gaan wat er gaande is bij de Azijnfabriek, organisatoren of de band zelf. Het artikel was duidelijk gebaseerd op de opinie van tegenstanders van het concert, die vanuit de linkerhoek de band beschuldigde van rechts-extremisme en zelfs nazisme.
Alle commotie zorgde ervoor dat het bestuur van de Azijnfabriek de stekker uit het geplande optreden trok, waardoor ik en andere metalliefhebbers teleurgesteld, gefrustreerd en met vele onbeantwoorde vragen achterbleven. Wat is er nu precies gaande (geweest) en hoe heeft het vervolgens zo ver kunnen komen? Van de nieuwsmedia kon ik geen antwoorden krijgen. Gelukkig waren de organisatoren van het concert gebrand om hun verhaal te doen. Ik wilde graag de waarheid boven tafel krijgen en besloot organisatoren Xander en Marcel (op Zware Metalen ook wel bekend als Hub en Heuy) eens te vragen wat er precies gebeurd is.
Hoi Xander, de afgelopen dagen moeten erg hectisch geweest zijn rondom het optreden van Temnozor dat op 16 januari in de Azijnfabriek te Roermond gepland stond. Zelfs de landelijke media doken erop en noemden het een nazi-concert. Wat is er precies gaande?
De afgelopen dagen zijn inderdaad enorm hectisch geweest! Om je vraag te beantwoorden: In december heb ik de aanbieding gekregen van een bevriend boekingskantoor uit Tsjechië. Via dit boekingskantoor hebben we bijvoorbeeld ook de eerste optredens in Nederland geboekt van Arkona en Alkonost. Temnozor staat al lange tijd bij mij en Marcel op het verlanglijstje om hier in Nederland te laten spelen. Toen ik deze aanbieding kreeg waren we dus razend enthousiast om Temnozor hier in Roermond te laten spelen als exclusief eerste optreden hier in West-Europa!
Vlak voor de Kerst hebben we de eerste signalen gekregen over Temnozor en Huldrefolk. De voorzitter van De Azijnfabriek heeft vervolgens meteen een spoedoverleg ingepland met ons en de rest van het bestuur. Voor het overleg heeft één van de bestuursleden inlichtingen ingewonnen bij de politie. Wat blijkt, ze hadden de bands al meteen gescreend op het moment dat bekend werd gemaakt dat deze bands geboekt zijn bij De Azijnfabriek. Dit is een standaard procedure, die altijd uitgevoerd wordt. Hieruit is gebleken dat ze een dubieus imago hebben, maar dat ze geen banden hebben met extreem-rechts, nazisme of andere politieke bewegingen. In het overleg hebben we besloten om het optreden door te laten gaan om de volgende redenen: de bands hebben volgens de politie geen banden met extreem-rechts , De Azijnfabriek en wij (Marcel, Xander) boeken a-politiek en vrijheid van meningsuiting hebben we hoog in het vaandel staan, zolang er geen wetten overschreden worden. Dit besluit hebben we overigens direct aan het gemeentebestuur laten weten en verzocht of zij dit nogmaals wilden onderzoeken. Dagblad De Limburger heeft dezelfde signalen ontvangen en zij hebben verder onderzoek gedaan. Zonder trouwens de bands zelf te benaderen.
Afgelopen zaterdag is de mediagekte begonnen en zoals je weet heeft de hele media er aandacht aan geschonken, ook weer zonder volledige research gedaan te hebben (verkeerde geluidsfragmenten, foute namen, etc..). De burgemeester heeft op zijn beurt, terecht, onderzoek laten uitvoeren door de AIVD. Maandagochtend zijn we (de voorzitter van De Azijnfabriek en Xander) in gesprek gegaan met de burgemeester en de wethouder van Cultuur. In goed overleg hebben we besloten om het optreden niet door te laten gaan. Daarbij wil ik aangeven dat hierbij de inhoud van de bands niet ter discussie stond, maar dat de discussie ging of de veiligheid van bezoekers en de openbare orde gewaarborgd kan worden. Uit het overleg is gebleken dat er teveel signalen zijn binnengekomen dat dit evenement aangepakt kan worden als bijeenkomst van zowel extreem-links als extreem-rechts, wat tot ongeregeldheden zou kunnen leiden.
Welke risico’s werden er precies onderzocht door de AIVD?
Bij mijn weten is alleen onderzocht of de openbare orde verstoord kan worden. De bands zijn namelijk in een eerder stadium gescreend en zijn niet extremistisch of nazistisch bevonden.
Veel mensen zijn onbekend met Temnozor. Wat kan je me over de band vertellen?
Temnozor uit Rusland is een pagan/black metal-band met invloeden uit de oude Russische geschiedenis (pré-christelijk) en mythologie. Vanwege zowel oud-bandleden alsook symboliek van Temnozor word deze band veelal in de extreem-rechtse en nazistische hoek geplaats. Wat qua symboliek betreft geheel onterecht is en wat ook wordt benadrukt door de band zelf die beweert totaal a-politieke muziek te willen maken. Het gebruik van de swastika in hun logo en cd-boekjes, welke (begrijpelijk) veel controverse veroorzaakt, maakt het imago van de band uiteraard alleen maar dubieuzer. De band is zich uiteraard bewust van de negatieve sfeer die om dit pré-christelijke symbool zweeft, maar wil haar eigen cultuur, waar de swastika zowel vroeger (pré-christelijk) als tegenwoordig veelvuldig gebruikt wordt in ere houden, aangezien daar de swastika een geheel andere betekenis heeft. De teksten zijn voornamelijk in hun Russische moedertaal gezongen en de bandleden willen via hun muziek voorliefde en trots voor hun vaderland projecteren. Niks meer en niks minder. Met vaderland word overigens het oude Rusland bedoeld (genaamd Rus) en niet de Sovjet-Unie en het Stalin-bewind.
Waarom maakt deze band protesten los van organisaties als bijvoorbeeld een Antifa?
Laten we voorop stellen dat de Antifa éénzijdig een actie begint waar iedereen voor moet buigen. Wellicht zijn hun idealen in beginsel terecht, maar zeker niet altijd. De manier waarmee ze hiermee omgaan spreekt ook boekdelen. Zo is er geen gesprek geweest tussen ons en de Antifa of tussen de Antifa en de band. Conclusies waren reeds getrokken en bands waren reeds veroordeeld. Terugkomend op je vraag: Zoals vermeld in het stukje over Temnozor gebruiken ze oude tekens uit het pré-christelijke tijdperk van Rusland, waaronder de swastika, welke in Europa een geheel andere betekenis heeft gekregen.
Verder heeft het distributielabel “Hakenkreuz Productions” in de beginjaren het debuutalbum van de band uitgebracht. Ook in onze ogen is de benaming van dit label erg fout trouwens. Verder zijn ze erg provocerend, wat gebruikelijk is in de extreme metal en zelfs metal in het algemeen. Trek je het helemaal door, dan kun je in iedere vorm van muziek, of welke artistieke vorm dan ook, extreme uitingen terugvinden. Wat wellicht interessant is om te lezen is de deze link, waarin een onafhankelijk onderzoek naar beweegredenen, teksten en symboliek wordt weergegeven.
Ook de bands in het voorprogramma worden geraakt in het spervuur van links. Valt deze bands iets te ‘verwijten’?
Zoals Huldrefolk zelf aangeeft in hun statement valt hen niks te verwijten. We kennen hen persoonlijk en we kunnen hun statement beamen.
Wat is je eigen standpunt in deze discussie?
Wij zijn nog steeds van mening dat iedere programmeur en boeker de vrijheid moet hebben om te mogen programmeren, datgene wat op dat moment interessant is om te boeken. Zolang er natuurlijk geen wetten worden overtreden. Een boeker boekt muziekactiviteiten en geen politieke bijeenkomsten.
Tot voor kort hadden wij het idee dat we in een land wonen waarin wij vrij konden leven, denken, doen en laten wat we wilden (binnen de wettelijke grenzen uiteraard). Blijkbaar hebben wij ons hierin vergist en is onze vrijheid toch veel kleiner dan we dachten. Respecteren van eenieders’ mening staat voorop en niet op de manier zoals dat nu gebeurt door activiteiten te verbieden, maar juist door met elkaar in gesprek te gaan. Zoals gezegd; ons standpunt is bands boeken waar de politiek helemaal buiten staat, maar helaas worden we op dit moment min of meer gedwongen om toch politieke keuzes te maken en worden we in een bepaalde politieke hoek geduwd.
Je had wellicht van tevoren kunnen verwachten dat een optreden van de band voor opschudding zou kunnen zorgen. Waarom heb je er toch voor gekozen Temnozor te boeken?
Allereerst boeken we de bands om de muziek en niet vanwege een bepaalde opvatting. Dit was en is nog steeds ons uitgangspunt. Verder hebben we de band geboekt naar alle eer en geweten en zijn we nog steeds overtuigd dat dit optreden geen problemen veroorzaakt zou hebben. Zoals bij vele extreme metalbands kun je de bands met hun “ideologiën” verkeerd opvatten, deze verwachting hadden we ook bij Temnozor. Dat dit nu zo zwaar in de media naar voren komt hadden we zeker niet verwacht. We kunnen ons niet herinneren dat een optreden van een undergroundband zoveel aandacht kreeg als nu.
Ben je niet bang dat door deze aandacht het optreden een politieke lading krijgt en aangegrepen wordt als een confrontatie tussen links-extremisten en rechts-extremisten?
Zoals we bij de eerste vraag al hebben geantwoord is dit helaas gebeurd, vandaar dat de keuze is gemaakt om het optreden af te gelasten. De eventuele confrontatie tussen verschillende extremisten is de voornaamste beweegreden geweest om het optreden te cancelen.
Het is helaas niet de eerste keer dat een metal-optreden wordt tegengegaan op zo’n manier. Denk je dat metal een voedingsbodem is voor georganiseerd rechts-extremisme? Of is metal niet het goede doel van tegenstanders om de pijlen op te richten?
De hele maatschappij is doordrongen met allerlei meningen, geloofsovertuigingen en politieke opvattingen, dit is in de metalscene niet anders. Ik denk niet dat in deze scene meer of minder rechts-extremisten zijn, dan bijvoorbeeld een willekeurige supportersvereniging van een voetbalclub. Verder is metal in eerste instantie gewoon bedoeld als muziekstroming. Metal benoemen tot voedingsbodem voor extreem-rechts is totaal niet aan de orde. Extremistische ideeën worden gevoed door een gevoel van ongenoegen of onrechtvaardigheid en is dus maatschappijbreed.
Metal is vaak provocerend en zal daarom altijd tegenstanders blijven houden. Hoe kan je dit soort negatieve aandacht als metaloptreden-organisator (proberen te) voorkomen?
Heel simpel: NIET! Tegenstanders houd je altijd en overal. Verder is metal ook extreem en provocerend bedoeld, dit willen we absoluut niet veranderen.
Je zet je al geruime tijd in met het supporten en organiseren van underground metaloptredens. Iets wat ik als metalliefhebber uit de grond van mijn metalhartje waardeer. Hebben deze gebeurtenissen ook invloed op je inzet in de toekomst?
Heel kort: ZEKER NIET! We gaan door met hetgeen waar wij voor staan. We hebben meerdere tegenslagen gekend, maar zijn er daardoor alleen maar sterker uitgekomen. “What doesn’t kill us, only makes us stronger!” Sterker nog, op 20 maart hebben we het eveneens beruchte Taake op het H&H Metalfest Pt. VII: Back in Black Edition. H&H staat trouwens niet voor de tekens 88 of andere dubieuze verwijzingen, maar gewoon voor Hub & Heuy. (lacht)
Heel veel succes toegewenst in deze hectiek en bedankt voor je tijd!
Bedankt voor de kans die jullie gegeven hebben om onze kant van het verhaal toe te lichten zonder dat er al te veel politiek geantwoord moet worden. Mooi om te zien dat er ook nog pers is die iets dieper in wil gaan op het hele gebeuren zonder klakkeloos informatie over te nemen zonder ook maar iets zelf na te trekken en het grote publiek daarmee dus foutief te informeren.
Gorruth van Temnozor heeft ondertussen ook zelf een statement afgegeven aangaande de onstane commotie. Deze is na te lezen in het desbetreffende topic op ons forum.
Links: