Het dungeonsynthgenre is, na een flinke periode in zijn crypte gerot (of gerijpt) te hebben, bezig met een heropleving. Waar Mortiis ooit met zijn Song of A Long Forgotten Ghost de gietijzeren toorts van het genre ontstak, zijn er anno 2024 vele nieuwe vaandeldragers bijgekomen. Een van de hofleveranciers is het Zweedse Örnatorpet. Een solo artiest die met zijn bedwelmende synthesizerklanken menig luisteraar in vervoering heeft weten te brengen. Hij heeft al flink wat albums onder zijn naam. Hier kan hij nu met hoofdletters Fordomdags aan toevoegen.
De inspiratie van dit album komt van een gedicht van de Zweedse poëet Erik Axel Karlfeldt, genaamd Mossen. Hierin beschrijft hij een moeras in het bos en de onheilspellende ondertonen dat het aangezicht hiervan oproept. Het album begint met het trage Fordom I Sagor Om Trolldomskult (Oude Sagen Over Toverkunst). Het kost haast geen moeite om je een voorstelling te maken van een heksenkring die samenkomt in een nachtelijk moeras om een lang vergeten rite uit te voeren. De muziek die Örnatorpet maakt, is erg gelaagd. In iedere luisterbeurt zijn er weer nieuwe elementen te bespeuren. Hij krijgt het voor elkaar om met weinig middelen zeer sfeervolle composities te maken. Waar sommige genregenoten verzanden in trage synthakkoorden die haast voor ambient zouden doorgaan, blijft Örnatorpet vernieuwen.
Op het nummer Över Ensamma Leden zijn er bijvoorbeeld maar liefst drie simultane melodielijnen te ontwaren. Omdat deze zo goed op elkaar zijn afgestemd, valt dit echter bijna niet op. Op het derde nummer Mellan Trädens Galler (Tussen De Boomlijnen) horen we zelfs iets dat klinkt als een fluit. Zo halverwege het nummer word je verzwolgen door de met mos begroeide geluidsgolven en vervolgens één gemaakt met groene aarde. Het daaropvolgende Af Skönare Dar Ett Minne (Een Herinnering Aan Betere Dagen) is een beetje melancholischer. Hoewel het het langste nummer van het album is (meer dan zeven minuten), lijken deze in een mum van tijd voorbij te vliegen. Het nummer hierna is getiteld Bland stigar fördolda (Nabij Verborgen Paden). Het begint wat meer vastberaden dan zijn voorganger, maar deze vastberadenheid wordt snel overrompeld door een soort onheilspellende mystiek. Deze sfeer wordt op het daaropvolgende Nedom Berget, Bort Mot Skogens Gränser (Onder De Berg, Richting De Bosrand) voortgezet. Hierin komt het gedicht waar het album op geïnspireerd is haast tot leven. Voor de beeldvorming volgt hieronder een vertaling van de laatste alinea’s:
Het kleine boerinnetje, dat zoekt
naar een verdwaalde koe in de zomeravond,
komt zij bij het moeras, verstomt abrupt
haar lokroep, jodelend en schel.
Zij heeft gehoord dat de drassige bodem
veel gruwelijke, bloedige geheimen bewaart.
Soms klinkt als een hulpkreet naar het dorp
de schallende trompet van de kraanvogel.
Kinderen, door hun eigen moeders gewurgd
nog voor ze het leven goed zagen,
rijke reizigers, beroofd en vermoord,
rusten in het bodemloze slijk…
En met ogen vol angst kijkt het kind
achter een harsrijke stam:
bleke, wezenloze mistgestalten
zweven spookachtig over het moeras.
Aan sfeer is er op Forndomdags dus geen gebrek. Aan trollen overigens ook niet, want het op twee na laatste nummer heet Och Trollena Träda På Heden (En De Trollen Lopen Over De Heide). De doffe strijdtrom op de achtergrond wekt een beeld van een ontwakende natuurkracht die, hoewel enigszins in zichzelf gekeerd, toch een vage dreiging vormt. Het album sluit af met På Mörknande Himmels Grund (Over Uitbreiding Van De Verduisterende Nacht) en Den Bleka Dager Faller (Het Vallen Van Het Bleke Daglicht), wat de gelaagde atmosferische toonzetting van het album prachtig voortzet.
Hoewel het ver van het gebruikelijke metaalgeweld af staat, is dit album van Örnatorpet zeker wel ‘zwaar’ te noemen. Voor liefhebbers van het dungeonsynthgenre is dit album een schot in de roos. Ik hoop dat de heropleving van deze muziekstijl meer van dit soort parels oplevert.
Score:
85/100
Label:
Nordvis, 2024
Tracklisting:
- Fordom i sagor om trolldomskult
- Över ensamma leden
- Mellan trädens galler
- Af skönare dar ett minne
- Bland stigar fördolda
- Nedom berget, bort mot skogens gränser
- Och trollena träda på heden
- På mörknande himmels grund
- Den bleka dager faller
Line-up:
- Örnatorpet – Alles
Links: