Interview met Terra Tenebrosa
Het album The Purging van de zweedse avant-garde-band Terra Tenebrosa sloeg bij mij in als een bom. Met veel moeite probeerde ik mijn gedachten op papier te krijgen in de review die hier onlangs verscheen, maar de score loog er in ieder geval niet om. Toen ik de kans aangebonden kreeg om de bandleider die schuilgaat achter het pseudoniem The Cuckoo wat vragen te stellen greep ik deze dan ook met beide handen aan. Wat volgde is een intrigerende uiteenzetting van de drijfveren die zorgden dat de band tot stand kwam, spiritualiteit en nog veel meer.
Hallo, en allereerst: bedankt voor dit interview. Ik gaf The Purging mijn hoogste reviewscore tot nu toe en ik ben zeer dankbaar voor de mogelijkheid om wat vragen te stellen over jullie muziek en Terra Tenebrosa in het algemeen. Ben je blij met de reacties op het album tot nu toe?
Bedankt! We zijn blij en best verrast aangezien de muziek niet zo makkelijk te verteren is. Bovendien werd The Tunnels zo goed ontvangen en op The Purging zijn we op muzikaal gebied een totaal andere richting ingeslagen, we wisten niet hoe mensen hierop zouden reageren.
Laten we de voor de hand liggende vraag maar meteen uit de weg werken: Jullie hebben duidelijk een keuze gemaakt om jullie identiteit geheim te houden door maskers te dragen, schuilnamen te gebruiken en tot vrij kort geleden niet live op te treden. Wat is de reden dat jullie deze beslissing maakten en zit er een bepaalde filosofie of speciale betekenis achter de beelden en de maskers?
Ik wou zorgen dat de beelden correspondeerden met de stemming van de muziek, en aangezien het in het begin niet de bedoeling was om live te spelen beschouwde ik het altijd meer als een kunstproject dan een echte band. Ik wilde foto’s die op zichzelf als kunst gezien konden worden, ik wilde dat we zo veel mogelijk zintuigen prikkelden en als we een beetje sikkeneurig voor de camera zouden staan met onze normale kleding zou het alleen maar wegnemen van de aantrekkingskracht van de muziek. Aangezien we onze gezichten dus al bedekten, waarom dan wel onze echte namen gebruiken? The zelfgekozen namen voegen weer een extra dimensie toe. Het masker van The Cuckoo is zeer belangrijk. Van kinds af aan had ik dromen waarin ik dit figuur zag. Van tijd tot tijd probeer ik actief deze visioenen niet alleen in mijn dromen te hebben, ik zoek actief naar andere staten van bewustzijn waarin ik kan communiceren met dit karakter. Ik geloof dat het een onderdeel van mijzelf is dat iets probeert over te brengen en dat dit karakter als een gids kan dienen tijdens excursies in de meer obscure delen van mijn psyché. Het originele masker heb ik gemaakt als een beeltenis die ik boven mijn bed hing en toen ik voor het eerst materiaal voor Terra Tenebrosa schreef had ik dit beeld in mijn hoofd. Vandaar het masker dus.
De andere ontwerpen zijn later haastig gemaakt zodat de anderen ook iets hadden om te dragen. Ik was nooit echt blij met die ontwerpen dus voor deze release heb ik ze in gnomen veranderd, gnomen in de zin van de elementen der aarde en in dit geval de donkere aarde. Niet donker als in kwaadaardig maar als in obscuur en bedekt. Hoe dan ook, ik noemde dit karakter The Cuckoo naar een figuur uit het stripboek Sandman, een wezen dat in dromen verschijnt. Wat betreft de namen voor de anderen: aangezien ik de rol van The Cuckoo op mij nam, namen zij de namen van medicijnen die worden gebruikt om psychoses en andere geestelijke stoornissen te behandelen. Vaak wanneer iemand als krankzinnig of labiel wordt bestempeld in de moderne samenleving is het zeer waarschijnlijk iemand die in het verleden vereerd zou worden als een verlicht persoon of een heilige. Natuurlijk zijn er gekkken, maar ik denk dat hun krankzinnigheid stamt uit een samenleving die botst met ons en ons verstikt. We worden gebombardeerd met eisen en taken, met de toenemende snelheid raken sommigen achter op de rest. Er is geen tijd om te stoppen en op adem te komen, en er is geen tijd voor spirituele inspanningen. Waarvoor we bedoeld zijn wordt al op vroege leeftijd onderdrukt. Wat we ook onderdrukken komt uiteindelijk weer naar boven en dit kan soms demonische vormen aannemen. De persoonlijkheden waar we ons in gewikkeld hebben zouden kunnen worden gezien als afgezanten van de onderwereld of archetypes uit het collectieve onderbewustzijn.
Beide van jullie albums zijn uitgebracht onder Trust No One Recordings, een klein kwaliteit-boven-kwantiteit-label met slechts en paar releases per jaar. Zijn jullie ooit in de verleiding geweest om bij grotere labels aan te kloppen en zo een wijder publiek aan te spreken?
Ik weet niet of wij een band zijn die een significant groter publiek kan bereiken. Ik bedoel, de mensen die dit soort muziek luisteren vinden het sowieso wel. Bovendien zijn we goed bevriend met Tim (Bertilsson, red.), het hoofd van Trust No One Recordings. Ik heb liever zo’n intieme samenwerking dan een zakelijke. Maar er zijn natuurlijk ook nadelen. Een gebrek aan geld bijvoorbeeld. Als iemand met een voorstel zou komen, wie weet. Maar we zijn niet actief op zoek naar andere labels.
Jullie muziek wordt meestal beschouwd als avant-garde-metal, wat in het beste geval een redelijk vage beschrijving is. Hoe zou je je eigen muziek beschrijven en waar haal je je inspiratie vandaan?
We hebben geen specifieke invloeden, we doen gewoon wat we doen zonder restricties. Het enige criterium is dat als we het goed vinden we er voor gaan. Maar op het punt aangekomen waar we nu zijn kunnen we moeilijk opeens jazz of indie gaan spelen, we hebben een mal voor onszelf gecreëerd waar we alles in gieten en als de uitkomst ons aanstaat dan eindigt het als een track op een Terra Tenebrosa-album. Ik denk dat onze invloeden zijn wat we geluisterd hebben over de jaren, of het nu ambient, industrial, pop, metal of wat dan ook is. De stemming die we willen presenteren en de gewelddadige en donkere emoties zijn makkelijker te vertolken via laaggestemde en overstuurde gitaren. Ik weet niet hoe ik het zou beschrijven, ik denk dat het meer metal is dan alle andere stijlen. Ik laat het aan anderen om ons te labelen met een van de subgenres die ik langs heb zien komen. Vaak weet ik niet eens wat ze betekenen. Maar een veelvoorkomende misconceptie is dat we een black metal-band zouden zijn. Dat zijn we niet. Ik vind het een beetje irritant dat alleen omdat de muziek duister is mensen meteen denken dat we het over Satan hebben of zo. Bijna al mijn ideeën komen wanneer ik mijn lichaam en geest op verschillende manieren uitlok en wat voor emoties of beelden er dan verschijnen die vertaal ik naar muziek. Ik probeer deze gewaarwording uit te drukken door middel van muziek, prettig of niet. Bovendien hebben we tijdens het schrijven en componeren een zeer speelse aanpak. Ik mediteer en wat er dan ook naar voren komt voeg ik aan de muziek toe, zij het een specifiek geluid of een bepaalde melodie. Soms komen de woorden eerst en probeer ik een nummer eromheen te bouwen. Als we het hebben over nummers als Black Pearl of The Purging, daarbij had ik een haast voltooid nummer in mijn hoofd voordat we de studio ingingen en bij een nummer als The Nucleus Turbine is het juist een emotie die muziek wordt door middel van veel experimenteren.
In een eerder interview heb je gezegd dat jullie albums als geheel beluisterd zouden moeten worden, het liefst zonder afleidingen. Sommige mensen zijn echter van mening dat met de komst van iTunes en Youtube albums uiteindelijk uit zullen sterven omdat mensen losse nummers kopen in plaats van de tijd te nemen om naar volledige albums te luisteren. Hoe belangrijk is digitale distributie voor jullie, en vind je het ontmoedigend om te denken dat jullie muziek misschien niet ervaren wordt zoals deze bedoeld is?
Het is optioneel om naar het album te luisteren zonder onderbreking of afleiding. Wanneer we elk van de albums samenstelden hebben we veel zorg gestopt in het niet simpelweg samenstellen van een bundel nummers. The Tunnels is een soort van conceptalbum, maar meer op een emotioneel niveau. Ik zie The Tunnels als een soort netwerk, niet tekstueel gezien, maar ik wilde dat de muziek coherent was en de luisteraar op een reis nam door de donkere onbekende territoria van zijn of haar geest. Alle teksten op dat album zouden samengevoegd kunnen worden tot één track. Tekstueel is het alleen een uitnodiging tot een grootse excursie door de geest, het opent de deur en verwelkomt je in een wereld die veel belangrijker en interessanter is dan deze fysieke wereld. The Purging heeft veel meer een “verhaal” wat de tekst betreft. Op The Tunnels wilden we de luisteraar in een trance laten raken met behulp van de muziek, waarbij de tekst een secundaire rol speelde. Maar ik hoop dat elke track goed genoeg is om op zichzelf te staan. Persoonlijk ben ik niet zo’n fan van deze nieuwe manier om muziek te kopen. Ik luister misschien wel naar nieuwe dingen digitaal, maar als ik iets heb gehoord wat ik goed vind dan wil het fysieke album, met de volledige ervaring van de cover, het boekje, enzovoort. Bovendien, vroeger als je een album kocht en je vond er niet zo veel aan de eerste keer, dan zou je het toch nog een paar kansen geven voordat je het weg zou doen. Tegenwoordig is muziek zo makkelijk bereikbaar, je luistert misschien vijftien seconden van een track en dankt daarna meteen de hele band af.
Laten we wat op het nieuwe album focussen. Ik las ergens dat The Purging op een bepaalde manier voortborduurt op het vorige album. Is er een specifiek thema of concept dat de albums en de individuele nummers aan elkaar linkt?
Alles wat met Terra Tenebrosa te maken heeft is met elkaar verbonden aangezien het allemaal rond het thema van het ontdekken van de onderdrukte delen van de geest en psyche draait, het vinden van verborgen schatten en het verbannen van het ongewilde, het omzetten van de negatieve impulsen en het transformeren naar iets beters. In de duisternis kunnen we de sleutels vinden, we moeten alleen eerst door de tunnels (The Tunnels) dwalen. We moeten vechten tegen wat voor negatieve elementen zich daar schuil houden en de schatten vinden die er verborgen liggen. Het is in de tunnels van je geest/ziel/psyche waar het zuiveren (The Purging) plaatsvindt. Het zuiveren begint met The Redeeming Teratoma, dat een sluimerend gedeelte van onszelf is dat we kunnen laten ontwaken om onszelf compleet te maken. Dit is slechts een metafoor, ik denk niet dat het echt iets organisch is, maar wel dat we als mensen slechts een minuscuul fragment van ons potentieel gebruiken en dat we door het systematisch ontdekken van de obscuurdere gedeeltes van onze psyche de werktuigen kunnen vinden om de volgende evolutionaire stap te nemen, wat ons uiteindelijk in iets beters zal doen veranderen. Dit proces duurt gedurende het hele album voort en eindigt met Disintegration waar we de stap nemen uit de fysieke wereld naar de wondere wereld binnen onszelf en The Reave: de mens die nu getransformeerd is tot een God gooit de deur dicht van de wereld die we de rug toegekeerd hebben. Maar ik weet niet of het precies een vervolg is want het is moeilijk om te zeggen wanneer we zijn gestopt met The Tunnels en we zijn begonnen met de opnames voor The Purging. Een aantal tracks op het nieuwe album waren zelfs opgenomen voordat The Tunnels überhaupt uitgebracht was.
Hoe zou je het nieuwe album vergelijke met de vorige als het gaat om de schrijfstijl? Waren er bepaalde elementen die je wou veranderen of uitbreiden?
Qua schrijven verschillen de albums weinig van elkaar. Zoals ik hiervoor al zei, bepaalde tracks op het nieuwe album waren al opgenomen toen we The Tunnels uitbrachten, waaronder Black Pearl (in a Crystalline Shell, red.), maar hoewel het één van mijn favoriete nummers is wou ik ‘m toch niet op The Tunnels. Op dat album wilden we de luisteraar neerbeuken tot in een staat van trance en ik dacht dat Black Pearl te veel op zou vallen ten opzichte van de rest van het album. Vroeg tijdens het maken van The Purging wist ik dat ik een agressiever album wilde maken. We hadden het doel dat we voor ogen hadden bij The Tunnels behaald en ik wilde niet in herhaling vallen. Dus in plaats van met kleine variaties op hetzelfde thema te werken als op The Tunnels zijn er meer arrangementen in de nummers op het nieuwe album en in het algemeen een hoger tempo.
Volgens mij klopt het als ik zeg dat jij gezien kan worden als de drijvende kracht achter Terra Tenebrosa. Geldt dit ook als we het hebben over het componeren van de muziek en het schrijven van de nummers, of spelen de andere bandleden hier ook een rol in?
Ik doe al het belangrijkste werk als het om schrijven gaat. De anderen komen misschien ook met ideeën die we mogelijk gebruiken en ik ga soms naar de anderen toe voor hun oordeel als ik vastloop. Ik heb vaak genoeg hele nummers in mijn eentje opgenomen. Als ik een bepaald idee heb waarvan ik vind dat ik het direct moet opnemen speel ik gewoon alle instrumenten in het geval dat de rest er niet is. En als iemand anders een idee heeft voor een gitaarpartij of een baslijn, in plaats van tijd te verspillen met het uitleggen hoe het gespeeld moet worden neemt hij het gewoon op. We wisselen dus veel van instrumenten. Het enige dat ik altijd doe zijn de vocalen. Pas toen we ook live gingen spelen moesten we beslissen wie wat op het podium deed.
Eerder dit jaar hebben jullie voor het eerst live gespeeld. Waarom duurde het zo lang om deze stap te nemen?
We hebben er al vaker lang over gediscussieerd hoe we het zouden kunnen vertalen naar een live-situatie en ik besloot al vroeg dat ik geen backing tracks wilde gebruiken. Ik zou me niet comfortabel voelen als we met een clicktrack zouden moeten spelen. Er is dan geen ruimte meer voor improvisatie. Tegelijkertijd wilde ook niet te veel van de samples wegnemen. Bovendien zijn alle verschillende stemmen live ook moeilijk om te doen. Voor mij waren er dus een hoop twijfels of het wel mogelijk zou zijn om live te spelen. Aangezien ik een persoon ben die snel ergens moe van wordt en van snelle resultaten houd zou ik soms alle plannen gewoon in de prullenbak gooien. Het waren de andere bandleden die met de oplossingen kwamen maar het was alsnog een traag proces. Ik moest met moeite accepteren dat Terra Tenebrosa live en Terra Tenebrosa op cd twee ietwat verschillende dingen zouden zijn. We gebruiken niet al de samples live maar de essentiële dingen kan ik op het podium bedienen. Op het album maak ik vaak gebruik van meerdere lagen aan verschillende vocalen en dat is iets wat op het podium niet kan. Ook daar moest ik de essentie eruit halen. Je hebt altijd de optie om naar de albums te luisteren, maar in een live-situatie kunnen de karakters tot leven komen. Ik denk ook dat als we niet door David een schop onder onze kont hadden gehad om een gezamenlijke releaseparty te doen met zijn band Kongh dat we nu nog steeds aan het plannen waren geweest.
Had je het gevoel dat de muziek goed naar een live-situatie omgezet kon worden en zijn jullie van plan om meer concerten of zelfs tours te doen?
We hebben de beslissing gemaakt om meer op de snellere nummers te focussen in plaats van de tien minuten lange trance-achtige nummers, die zijn makkelijker om live goed te spelen dan bijvoorbeeld tracks als The Teranbos Prayer of The Mourning Stars aangezien die veel gebruik maken van samples. We hadden die nummers wel kunnen spelen als we backing tracks hadden gebruikt maar dan kan je net zo goed playbacken. Live en op plaat zijn nou eenmaal twee verschillende dingen maar in essentie gewoon twee verschillende kanten van Terra Tenebrosa. We hebben sinds kort connecties bij een boekingskantoor dat een korte tour aan het samenstellen is en we spelen op het Metaltown festival in Zweden.
Als laatste nog iets wat je tegen onze lezers wil zeggen?
Bedankt!
Links: